O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti sirtqi fakultet

Buxoro va Surxondaryo viloyatlaridan o‘tuvchi avtomobil yo‘llari OTB mablag‘lari hisobidan ta’mirlanadi. Osiyo taraqqiyot banki Surxondaryo (111 km) va Buxoro (87 km) viloyatlaridan o‘tuvchi avtomobil yo‘llarini ta’mirlash uchun 273,8 mln dollar miqdorida qarz mablag‘lari ajratadi.
«Osiyo taraqqiyot banki ishtirokida avtomobil yo‘llarini rekonstruksiya qilish loyihalarini amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi prezident qarori imzolandi.
Qayd etilishicha, Osiyo taraqqiyot banki «Milliy avtomobil yo‘llarini rivojlantirish» loyihasini amalga oshirish doirasida O‘zbekistonga 4 yillik imtiyozli davr bilan 24 yil muddatga 273,8 mln dollar miqdorida qarz mablag‘lari ajratadi.
Ushbu pullar quyidagi loyihalarni amalga oshirish uchun sarflanadi:

• 
  183,8 mln dollari — «4P105» «Darband — Boysun — Elbayon» avtomobil yo‘lining 5−7 km va «4P100» «Manguzar — Jarqo‘rg‘on — Bandixon — Oltinsoy — Denov» avtomobil yo‘lining 128−174 km qismlarini rekonstruksiya qilish» ishlarini («Surxondaryo» loyihasi) amalga oshirishga;
  
• 
  90 mln dollari — «A380» «G‘uzor — Buxoro — Nukus — Beyneu» avtomobil yo‘lining 228−315 km (87 km) qismini rekonstruksiya qilish» («Buxoro» loyihasi) ishlarini yakunlashga sarflanadi.
  

Loyihani amalga oshirish muddati 6 yil (4 yil imtiyozli davrini inobatga olgan holda 2022−2027 yillar) etib belgilandi.
OTBning qarz mablag‘larini so‘ndirish, shuningdek, foiz, qarz bo‘yicha komissiya va boshqa to‘lovlar bilan bog‘liq xarajatlar respublika budjeti mablag‘lari hisobidan amalga oshirilishi ko‘zda tutilgan.
Avvalroq, OTB O‘zbekistonda umumiy qiymati 2,8 milliard dollarga teng bo‘lgan 27ta loyihani amalga oshirishni rejalashtirayotgani xabar qilingandi.

2022 yilning mart oyida O‘zbekiston Prezidenti va OTB rahbari strategik sheriklikni kengaytirishning yangi yo‘nalishlarini belgilab oldilar. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 24-mart kuni Toshkent xalqaro investitsiya forumi doirasida Osiyo taraqqiyot banki prezidenti Masatsuga Asakavani qabul qildi.

Uchrashuv avvalida Bank rahbari O‘zbekiston yetakchisini O‘zbekistonning yetakchi xalqaro moliya institutlari rahbarlari va biznes vakillarini jamlagan Investitsiya forumi muvaffaqiyatli o‘tkazilgani bilan tabrikladi.
OTB bilan strategik sherikligini yanada kengaytirishning dolzarb masalalari va istiqbolli yo‘nalishlari ko‘rib chiqildi.
Davlatimiz rahbari OTB prezidentini yaqinda navbatdagi muddatga qayta saylangani bilan samimiy tabriklab, Yangi O‘zbekistondagi yangilanishlar dasturini ilgari surishda, shu jumladan koronavirus pandemiyasi oqibatlarini oldini olishda ko‘rsatilayotgan ko‘mak uchun alohida minnatdorchilik bildirdi.
Ikki tomonlama munosabatlar jadal rivojlanib borayotgani mamnuniyat bilan qayd etildi. Keyingi yillarda loyihalar portfeli ikki barobarga kengayib, bugungi kunda 9 milliard dollardan oshdi. Qo‘shma loyihalar doirasidagi investitsiyalarni o‘zlashtirish sur’atlari ham ikki barobar jadallashdi.
Bank tomonidan mamlakatimizda amalga oshirilayotgan va ortga qaytmas tus olgan islohotlarga, shu jumladan makroiqtisodiy barqarorlikni ta’minlash, moliya sektori, energetika, transport va infratuzilmani modernizatsiya qilish, inson salohiyatini ro‘yobga chiqarish borasida ko‘rsatilayotgan texnik ko‘mak yuqori baholandi.
Uchrashuvda O‘zbekiston va OTB o‘rtasidagi ko‘p qirrali hamkorlikning yangi dasturini tayyorlashga alohida e’tibor qaratildi.
Shuningdek, “yashil” iqtisodiyotni jadal joriy etish, loyihalarni aralash moliyalashtirish mexanizmlarini rivojlantirish, biznes, shu jumladan ayollar va yoshlar tadbirkorligini moliyalashtirish dasturlarini kengaytirish, davlat-xususiy sheriklikning samarali mexanizmlarini joriy qilish, ta’lim va sog‘liqni saqlash loyihalarini qo‘llab-quvvatlash hamkorlikning ustuvor yo‘nalishlari sifatida belgilandi.
O‘zbekiston va Osiyo taraqqiyot banki o‘rtasidagi strategik sheriklikning ustuvor yo‘nalishlarini ilgari surish bo‘yicha “yo‘l xaritasi”ni birgalikda qabul qilish yuzasidan kelishuvga erishildi.

XULOSA
Osiyo taraqqiyot banki faoliyatiga oid bajarolgan kurs ishi doirasida amalga oshirilgan tadqiqotlarimizga asoslangan holda, mazkur kurs ishi yuzasidan quyidagi xulosalarni shakllantirdik:
1. OTBning mavjud siyosati va strategiyasini ushbu sohada qayta ko'rib chiqish kerak, chunki ular 1990-larning o'rtalarida ishlab chiqilgan . 2003 yil may oyida OTB Prezidentining qarori bilan maxfiylik va axborotni oshkor qilish siyosatini (axborotni oshkor qilish siyosati) va axborot siyosati va strategiyasini (axborot siyosati) qayta ko'rib chiqish, shuningdek, davlat, xususiy va notijorat sektor manfaatdor tomonlari bilan yangi yagona siyosatni ishlab chiqish bo'yicha faol maslahatlashuvlarni o'tkazish maqsadida YHXB direktori raisligida boshqaruv qo'mitasi tashkil etildi.
2. OTBning rivojlanish jarayonlarida bir qator sohalarda samarali ishlashiga yordam beradi. Bank a'zolari OTBning rivojlanishida muhim rol o'ynashiga ishonch hosil qilishlari va bu fakt akademik hamjamiyat, fuqarolik jamiyati va ommaviy axborot vositalari, ya'ni o'z mamlakatlarida aholining keng qatlamlari fikriga ta'sir ko'rsatadiganlar tomonidan e'tirof etilishi kerak. Rivojlanayotgan mamlakatlarda OTB rivojlanish mutaxassislari, ommaviy axborot vositalari va fuqarolik jamiyati vakillariga tushunarli bo'lsa, o'z faoliyati va amalga oshirilayotgan siyosatga katta yordam berishi mumkin.
3. Donor mamlakatlarda rivojlanish uchun rasmiy yordam manbalarining cheklangan moliyaviy resurslari uchun raqobat kuchayib bormoqda va ushbu mamlakatlar hukumatlari o'zlarining ikki tomonlama dasturlari, ko'p tomonlama institutlar dasturlari va OTB kabi mintaqaviy tuzilmalar uchun mablag ' ajratishdan foyda olishlari kerak. Moliya vazirliklari va rivojlanish bo'yicha muassasalar, shuningdek, siyosiy rahbarlar nafaqat soliq to'lovchilarning mablag'larini samarali sarflashiga, balki jamoatchilik bu masalalarni biladigan va tushunadigan narsalarga ham ishonch hosil qilishlari kerak.
4. Samarali tashqi aloqalarni o'rnatishning muhimligini tushuntirishning boshqa sabablari ham mavjud. Tashkilotning faoliyati haqida yaxshiroq tushunish va his qilish unga mamlakatlarda nufuzli shaxslar bilan hamkorlik qilishga yordam beradidonorlar va rivojlanayotgan davlatlarhchlenah. Boshqa afzalliklar qatorida, OTB bunday vaziyatda yuqori malakali mutaxassislarni jalb qilish va ushlab turish osonroq bo'ladi. Ta'sir qilingan aholi guruhlari bilan yanada faol axborot almashish loyihalarni ishlab chiqish va amalga oshirish sifatini oshirishga ta'sir qiladi.
5. Faol axborotni oshkor qilish axborotni samarali almashish va ko'plab manfaatdor tomonlar bilan samarali munosabatlarni o'rnatish uchun zarur shartdir. Tegishli axborotni o'z vaqtida taqdim etmasdan, loyihani amalga oshirish hududida aholi guruhlari bilan o'tkaziladigan maslahatlashuvlarning samaradorligi keskin kamayadi. Axborot aholining ta'sir doiralariga loyihalarning afzalliklari va kamchiliklarini to'g'ri baholash va ularni ishlab chiqish va amalga oshirishni muhokama qilish jarayonida qimmatli izohlar berish imkonini beradi. Natijada, bu yaxshi va barqaror loyihalarni yaratishga olib keladi.
6. Shaffoflik iqtisodiy o'sishning muhim elementi, moliyaviy barqarorlik va samarali boshqaruvdir. Axborotdan foydalanishni kengaytirish orqali shaffoflik davlat institutlari va xususiy tashkilotlar ichida halollik va adolatni kuchaytiradi.
Shunday qilib, davlat muassasalari tomonidan axborotni oshkor qilish foydasiga axloqiy dalillar mavjud. Hozirgi kunda OTBning ko'plab a'zolari axborot olish huquqi to'g'risidagi qonunlarni qabul qilish yoki Konstitutsiyaga o'zgartirish kiritish yo'li bilan hukumat faoliyati bilan bog'liq axborotni e'lon qilish imkoniyatini ko'rib chiqmoqdalar.