O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi tosnkent moliya instituti

o’bektga yo’naltirilgan relyatsion. 

 Shaxsiy  kompyuterlarning  paydo  bo‘lishi  relyatsion    va  o’bektga 

yo’naltirilgan relyatsion modellarning keng tarqalishiga sababchi bo‘ldi. 

Pog‘onali  model  chizmali  usul  asosida  tashkil  qilinadi.  Bunda  ma’lumot 

yozuvlari  grafikning  uchlarini  ifodalaydi  va  har  bir  yozuv  oldingi  pog‘o na 

uchlariga  bog‘langan  bo‘ladi.  Bunday  tuzilishdagi  MBdan  tegishli  axborotlar 

hamma  vaqt  bitta  yo‘nalish  bo‘yicha  qidiriladi  va  uning  joylashgan  o‘rni  to‘liq 

ko‘rsatiladi.  Masalan,  «Talaba»  to‘g‘risidagi  ma’lumotlarni  olish  uchun 

«Fakultet», «Kurs», «Guruh» yozuvlari ko‘rsatilishi lozim. 

Tarmoqli model ham chizmali  usul yordamida tashkil  qilinadi. Lekin, bunda 

tegishli  axborotlar  bir  necha  yo‘nalish  bo‘yicha  olinishi  mumkin.  Masalan, 

«Talaba»  to‘g‘risidagi  ma’lumotlarni  olish  uchun  yuqoridagi  tasvirga  «Muallim-

fan» va «Fan-talaba» tarmoqli modeli hosil bo‘ladi (2.1.3-rasm).