O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

3-nuqta: (Ulug`bek madrasasining ichida)
Hurmatli mehmonlar! Siz 
ichkarida ko`rib turgan to`rtburchak hovlining sathi 30 x 40 m
.
Mana bu xonachalar 

---

96 
―xujralar‖ deb nomlanadi. Aynan shu xonalarda Ulug`bek madrasasida yuzga yaqin 
tahsil olgan talabalar yashashgan. Xonalarga mana shu kichkina eshiklardan kirilgan. 
Nima sababga ko`ra eshiklar bunday kichkina? degan savol sizni qiziqtirgan bo`lsa 
kerak. E‘tiboringizni har bir eshikning ustidagi oyatga qaratmokchiman! Har bir shu 
yerda tahsil olgan talaba birinchi navbatda oyatga hurmatini bildirgan holatda, o`zi 
yashagan va taxsil ko`rgan bilim dargohiga, xonaga hurmat yuzasidan egilib kirgan. 
Xonalarning sathi 3x3,7 yoki 3,2 x 4,6 bo‗lib, to‗rida yordamchi xona ham bor. Havo 
va yorug‗lik xonalarga eshik orqali yoki eshik tepasidagi panjarali oynachalardan 
kirgan. Qish kunlari isitish uchun sandal ishlatilgan. Devorlarning qalinligi yoz 
kunlari issiqdan saqlab, qish kunlari issiqyo‗qolishiga yo‗l qo‗ymagan, lekin 
zaxlikdan saqlay olmagan. Shuning uchun uxlash joylari yog‗ochdan yasalib, pastdan 
ikki metr balandlikda bo‗lgan. Ustiga chiqish uchun hujra ichida yog‗och zinapoya 
o‗rnatilgan. Ikkinchi qavatdagihujralarga devor ichiga kirgazib g‗ishtdan taxlangan 
o‗rama zinalar orqali chiqilgan. Ikkinchi qavatdagihujralarni bir-biri bilan 
tokchasimon peshayvonlar bog‗lagan. O‗rama zinalar orqali madrasa tomiga va 
minora ustiga ham chiqish mumkin. Madrasa devorlari pishgan g‗ishtdan taxlanib, 
oralari ganch qorishmasi bilan to‗ldirilgan.Darshona va xususan ichki xonalardagi 
bezak izlari qolmagan. Bularning hammasi ganch bilan suvalgan va ko‗p marotaba 
oqlangan. Taxmin qilish mumkinki, xonalarning ichki bezagi yelimli bo‗yoqlar bilan 
ishlangan. 
Hurmatli mehmonlar madrasa ichida ko`rib turganlaringizdek, yozgi 
darshonalar, katta darshona, masjid hamda mudarrislar xonasi ham mavjud bo`lgan.
Endi esa e‘tiboringizni mana shu yerdagi haykalga qaratmoqchiman! Ko`rib 
turganingizdek, o`tirgan holatda ko`rsatilgan Ulug`bek hamda uning atrofidagi 
madrasa mudarrislari, uning zamondoshlari to`planishgan.
Hurmatli mehmonlar Sizlarga rasmga tushish, mustaqil madrasani ko`rishingiz 
uchun 2 daqiqa vaqt beraman. Biror bir savolingiz bo`lsa javob berishga tayyorman! 
2 daqiqadan so`ng barchangizni haykal oldida kutaman.
(2 daqiqadan so`ng) Hurmatli mehmonlar endi esa Sherdor madrasasiga yo`l 
olamiz! 

---

97