O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi



Download 9,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet152/389
Sana16.03.2022
Hajmi9,6 Mb.
#496362
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   389
Bog'liq
Moliya (1,2- modul)

1 + D
rs
= (1 + N
fs
) : (1 + I
d
)
yoki, mos ravishda, 
D
rs 
= (N
fs
 - I
d
) : (1 + I
d
)
Bu yerda: 
D
rs 
–daromadlilikning real stavkasi
N
fs
– nominal foiz stavkasi; 
I
d
- inflyatsiya darajasi. 
Ikkinchi formulaga bizning misolimizdagi ko‘rsatkichlarni qo‘yib, yana bir 
marotaba yillik real stavka 2,857%ni tashkil etishini tasdiqlashimiz mumkin: 
D
rs
 = (0,08 – 0,05) : 1,05 = 0,02857 = 2,857 
E’tibor bering, nominal ko‘rinishda ishonchli bo‘lgan, belgilangan daromadi 
bo‘lgan instrument (vosita) real ko‘rinishda ma’lum darajada risk tashiydi. Misol 
uchun, faraz qilaylik, bank omonatchilarga risksiz dollarli yillik 8%li foiz 
stavkasini taklif qilmoqda. Ayni vaqtda kelajakdagi inflyatsiya darajasi avvaldan 
noma’lumligi sababli, real ko‘rinishda pulni ushbu bank hisob raqamiga qo‘yish 
riskli bo‘ladi. 
Agar taxmin qilinayotgan inflyatsiya darajasi yillik 5%ni tashkil etsa
daromadlilikning kutilayotgan real stavkasi yillik 2,857% bo‘ladi. Agarda 
inflyatsiya darajasi 5%dan yuqori
bo‘lsa, daromadlilikning real stavkasi yillik 
2,857%dan kam bo‘ladi. 


392 
3. Daromadlilik stavkalari darajasiga ta’sir etuvchi asosiy omillar 
Bozor iqtisodiyotida daromadlilik stavkalari darajasiga ta’sir etuvchi asosiy 
omillarni rasmli tarzda quyidagicha ko‘rsatish mumkin (15-rasm): 
Demak, rasmdan ko‘rinib turibdiki, bozor iqtisodiyotida daromadlilik 
stavkalari darajasiga ta’sir etuvchi asosiy quyidagi to‘rtta omil mavjud: 

 ishlab chiqarish vositalarining samaradorligi - 
shaxta, to‘g‘on, yo‘l, 
ko‘prik, zavod, mashinalar va tovar-moddiy zahiralarga qo‘yilgan mablag‘-lardan 
kutilayotgan daromadlilik stavkasi; 

 ishlab chiqarish vositalarini ishlatish samaradorligiga nisbatan 
noaniqlik darajasi; 

 odamlarning vaqtinchalik afzal ko‘rishi 
– odamlar qanchalik darajada 
tovar va xizmatlarni iste’mol qilishni ertaga emas bugun xohlaydilar

riskni yoqtirmaslik –
investitsiya bo‘yicha riskni qisqartirish maqsadida 
yuqori daramadlilikdan voz kechishga rozi odamlar soni. 

Download 9,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   389




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish