6-jalval
Yer uchastkasiga kiritilgan yaxshilanishlarning ta‟rifi
Umumiy tarif
(me‟morchilik uslubi,
konstruktiv va hajmiy-rejali
yechimlar, xili, seriyasi)
Yorug‗lik va shamollar yo‗nalishi
Qo‗shimcha imoratlar qurilgan yil
Solingan imoratlar maydoni: umumiy,
m
2
foydali, m
2
Qavatlar soni
346
Kapitallik sinfi
Hisob-kitob qiymati
Konstruktiv elementlarning tavsifi
(xili, material, holati)
Poydevor
Devorlar
To‗siqlar
Tashqi pardozash
Pollar
Derazalar
Eshiklar
Ichki pardozlash
Qurilish sifati
Jozibadorlik/ tashqi ko‗rinish
Talab etilayotgan ta‘mir
Binoning amaldagi yoshi, yil
Ekspluatatsiya qilishning qolgan
muddati, yil
Muxandislik tam‘inoti tizimlari
(mavjudligi, holati, zarur ta‘mir)
Suv o‗tkazgich
Elektr tarmoqlari
Kanalizatsiya
Isitish va sovutish tizimi
Gaz ta‘minoti
Lift
Telefon
Radio
Televideniya
Signalizatsiya (qo‗riqlash, yong‗in)
Tashqi obodonchilik
Ko‗kalamzorlashtirish
Avtomashinalar uchun to‗xtash joyi
Bolalar maydonchasi
Shox yo‗llar
(kenglik holati)
Maydonlardan joriy foydalanish:
maydoni (m
2
) va obyektdagi
joylashuvi (qavat, binoning cheti,
347
burchak xona o‗rtada)
Uy- joy
Ofis
Savdo
Ombor xona
Boshqa
Amaldagi ijara shartnomalari (ijaraga
olingan binolar va maydonlarning nomi)
( joriy ijara to‗lovi, ijara xili,
shartnomaning davomiyligi)
28. «Eng yaxshi va eng samarali foydalanishni tahlil qilish» bo‗limi
baholovchining bozor holatining tahlilidan kelib chiqib ko‗chmas mulkdan
eng yaxshi foydalanish haqidagi xulosasini o‗zida mujassamlantiradi. Eng
yaxshi va eng samarali foydalanish ko‗chmas mulk qiymatini aniqlashda
asosiy zamin hisoblanadi.
«Eng yaxshi va eng samarali foylalanish» tushunchasi barcha
ehtimoliy, jismonan amalga oshiriladigan, moliyaviy jixatdan qulay, kerakli
tarzda taminlangan va yuridik jixatdan yo‗l qo‗yiladigan foydalanish
turlaridan o‗z natijasi bilan ko‗chmas mulkning eng yuqori joriy qiymatiga
ega bo‗lgan foydalanishni nazarda tutadi.
Eng yaxshi va eng samarali foydalanishni tahlil qilish ko‗rib
chiqilayotgan variantlarnnng quyidagi mezonlarga mos kelishini tekshirish
yo‗li bilan bajariladigan:
qonuniy ruxsat etilganlik, zonalashtirish haqidagi farmoyishlar,
xususiy tashabbuslarga cheklovlar, tarixiy zonalar haqidagi nizomlar va
ekologiya to‗g‗risidagi qonun hujjatlari bilan ruxsat etilgan foydalanish
usullarini ko‗rib chiqish;
jismonan amalga oshirilish ushbu joyda fondalanishning jismonan
aniq usullarini ko‗rib chiqish;
moliyaviy amalga oshirilish: jismonan amalga oshiriladigan va
qonun bilan ruxsat etilgan qanday foydalanish uchastka egasiga kerakli
daromadni berishini ko‗rib chiqish;
eng
yuqori
samaradorlik
moliyaviy
amalga
oshiriladigan
foydalanishlardan qay biri eng ko‗p sof daromadni yoki eng yuqoriy joriy
qiymatni keltirishini ko‗rib chiqish.
348
Texnik topshiriqnnng tarkibiga qarab bo‗sh turgan yoki
yaxshilanishlarga ega bo‗lgan yer uchastkasidan eng yaxshi va samarali
foydalanish tahlil qilinadi:
29. «Obyektning bozor qiymatini aniqlash» bo‗limi ko‗chmas mulkni
baholash tadbirlari va usullarini ta‘riflashni o‗zida mujassam etadi. Qiymatni
aniqlash umuman ko‗chmas mulk bozoriga ham, ko‗rib chiqilayotgan
obyektning bevosita qadr-qimmatiga ham sezilarli ta‘sir ko‗rsatuvchi barcha
omillarni inobatga olgan holda amalga oshiriladi. Ko‗chmas mulkning bozor
qiymatini aniqlashda 3 ta asosiy (andozaviy) yondashuv qo‗llaniladi:
xarajatli yondashuv;
sotuvlarni qiyosiy tahlil qilish yondashuvi;
daromadli yondashuv.
Uchta yondashuvdan foydalanish bir obyektning uch xil qiymatini
olishiga olib keladi. Turli yondashuvlar bilan olingan natijalar tahlil
qilinganidan keyin ko‗chmas mulk qiymatining yakuniy bahosi qaysi
yondashuv (lar) baholanayotgan obyektga ko‗proq mos kelishi belgilanadi.
30. «Natijalarni kelishish va ko‗chmas mulkning bozor qiymati haqida
xulosa» bo‗limida o‗tkazilgan tahlil va hisob-kitoblar asosida hamda barcha
olingan xulosalarni inobatga olgan holda baholovchining baholash
obyektining bozor qiymatiga nisbagan fikri shakllanadi.
Obyekt qiymatini turli yondashuvlar bilan hisoblab chiqishda olingan
natijalar, ushbu muayyan holatda foydalanilgan yondashuv va ularning
usullari afzalliklari va kamchiliklari haqida mulohazalar va baholash
obyektining bozor qiymati haqidagi yakuniy xulosa keltiriladi.
Ko‗chmas mulk obyektining qiymati baholash sanasi holatiga ko‗ra
so‗mda yoki AQSH dollarida raqamlar va yozuv bilan keltiriladi.
31. «Bozor qiymatining sertifikati» bo‗limida baholovchi:
ular asosida ish bajarilgan kasbiy andozalar haqida xabar qiladi;
baholashda kasbiy etika me‘yorlariga amal qilinganligini tasdiqlaydi;
ishni bajarishdagi o‗zining maqomi haqida ma‘lum qiladi, ya‘ni u
ichki, tashqi yoki mustaqil baholovchimi;
baholash sanasi ko‗rsatilgan holda baholash natijasida olingan
qiymat miqdorini keltiradi;
o‗z imzosi va muhrini qo‗yadi.
349
32. Hisobotning yakuniy qismida baholashni amalga oshirishda
foydalanilgan me‘yoriy, texnik, mahsus adabiyotlar va nashr manbalarining
ro‗yxati keltiriladi.
33. «Baholovchi to‗g‗risida umumiy ma‘lumotlar» bo‗limida ta‘lim
muassasalari, shu jumladan, kasb-hunar kollejlari, ularni tugatgan sana,
olingan mutaxassislik va malaka, ilmiy darajalar va unvonlar nomi, kasbiy
jamiyatlarga a‘zolik, baholash bo‗yicha bajarilgan ishlar ro‗yxati va mijozga
baholovchining tajribasi haqida fikrga ega bo‗lish imkonini beruvchi boshqa
ma‘lumotlar ko‗rsatiladi.
34. Hisobotga ilovalarda quyidagilar keltiriladi:
axborot olish manbai ko‗rsatilgan holda o‗xshash obyektlar haqida
ma‘lumotlar;
ishni bajarishda foydalanilgan hisob-kitoblar va axborot manbalari
ko‗rsatilgan holda;
baholash obyektini tasvirlovchi grafik va suratlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |