O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti k. Z. Xomitov

Ko„p yillik ko„chatlar (daraxtlar)
. Bular o‗z ichiga barcha turdagi 
sun‘iy o‗stirilgan ko‗p yillik ko‗chatlarni oladi: mevali daraxtlar, 
dekorativ va ko‗klamlashtiruvchi ko‗chatlar
.
Qurilishi tugallanmagan
. Bu guruhga belgilangan tartib bo‗yicha 
o‗z vaqtida ekspluatatsiyaga topshirilmagan obyektlar kiradi. Ko‗chmas 
mulkni baholash amaliyotida quyidagi obyektlarga farqlanadi, ish olib 
borilayotgan va ma‘lum sabablarga ko‗ra ish jarayoni to‗xtatilgan 
obyektlar. Shunga asosan ikki turga bo‗linadi: konservatsiya va ish 
jarayonining to‗liq to‗xtatilishi. Qurilishni to‗xtatish bo‗yicha qarorlarni 
faqatgina buyurtmachi qabul qiladi. Qarorda konservatsiya yoki ishning 
to‗xtatilishi sabablari ko‗rsatilishi kerak, shuningdek:
• 
konservatsiyada 
– vaqtinchalik qurilishi to‗xtatilayotgan 
obyektning, konservatsiya muddati, shartlari, tashkilot nomi, qurilgan 
obyektlarning o‗z holatida saqlanib qolishi;
• 
qurilishni batamom to„xtatilishi 
– qurilgan obyektlar yoki 
ularning qismlarini likvidatsiya qilish tartibi, qurilish jarayoniga 
keltirilgan moddiy boyliklarni realizatsiyasi.
Ekspluatatsiya jarayonida yer uchastkasi renta, ya‘ni, daromad 
keltirishi mumkin.
Kelib chiqishi bo‗yicha quyidagi obyektlarga bo‗linadi: 
• tabiiy inson ishtirokisiz vujudga kelgan; 

---

42 
• inson mehnati natijasida vujudga kelgan; 
• inson mehnati bilan barpo etilgan, lekin tabiiy asos bilan bog‗liq 
bo‗lib usiz faoliyat yurita olmaydigan obyektlar.
Ma‘lum turdagi ko‗chmas mulk obyektlari yuridik jihatdan ko‗char 
mulk obyektlariga o‗tishi mumkin. Masalan, o‗rmonlar ularni kesish 
natijasida ma‘lum bir predmet, ya‘ni, yog‗och materiallarga aylanadi.