O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

Yurak (Cor)227
Perkussiya ( qisqa va keskin zarba berganda chiqadigan tovush ) orqali yurakning o‘lchami va shakli aniqlash mumkin. Yurak ritmi ( muntazam va nomuntazam), yurak tovushlari (klapanning yopilishi) va yurak shovqini (klapan zararlanishi yoki to‘siq [septa] ochilishi oqibatida) stetoskop orqali aniqlanishi mumkin ( auskultatsiya, eshitish) ( qaysi joyida tovush eng yaxshi eshitilishini bilish uchun Rasm.5.11 ga qarang).
Elektrokardiogramma (EKG). EKG impuls tarqalishi va yurak muskuli holatini o‘rganishga imkon beradi ( tepadagiga qarang).
Radiografik tekshiruvlar.Radiografik tekshiruvdaPA ishlatiladi ( posteroanterior – posterior tomondan anterior tomonga uzatish; Rasm.5.1) va chap lateral tomondan rasmga olinadi bu faqat bemor tik turgan holatda amalga oshiriladi. Yurakning radiografik rasmida qon bilan to‘lgan kameralar katta qon tomirlari va ularning devorlari bilan qoplanadi. O‘lcham, shakl va chiziqlarni judayam aniq ko‘rish mumkin. Yurakning intrakardial ( atrial va ventrikulyar) joylashishi va intravaskulyar ( coronar arteriyalar, yirik tomirlar) bo‘shlig‘i orqali aniqlanmagan ketma-ket kameralari kompyuter tomografiyasida (KT tekshirish) kontrast oshirilishi orqali ko‘rsatilishi mumkin.
Exokardiogramma. Yurak tasvirida ultratovushlarning qo‘llanilishi exokardiografiya deb ataladi. Hozirda bu eng kam qo‘llaniladigan usul bo‘lib yurak klapanlari va chuqurliklari va yirik ko‘krak tomirlarini ko‘rsatib beradi. Exokardiografiya nafaqat yurakni tasvirlashda ishlatiladi balki, yurak kameralari va klapanlarining funksiyasini aniqlab beradi.
Yurak kateterizatsiyasi. Angiokardiografiyada, ya‘ni yurakning radiografik tekshirivuda qo‘llaniladigan usul yurak kameralari va yirik tomirlarini ko‘rsatish uchun katetor ichiga qo‘yiladigan kontrast qismdir. Katetor o‘ng bo‘lmachaga periferik vena orqali ( oyoq yoki qo‘l venasi ) yoki chap bo‘lmachaga periferik arteriya bo‘ylab ( oyoq yoki qo‘l arteriyasi) ( chap va o‟ng yurak kateterizatsiyasi) kiritilishi mumkin. Koronar angiografiyada koronar arteriyalar tanlangan inyeksiya kiritilishi kontrast agent orqali ko‘rsatiladi.
Magnit rezonans tasvirlash (MRT). MRT, KT tasvirlash kabi yurak kameralarini intrakardial va intravaskulyar strukturalarga bog‘liq bo‘lmagan holda ko‘rsatib bera oladi; gorizontalga qo‘shimcha sagittal va koronar sathni ham ko‘rsatib bera oladi.