O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan

Oilaviy biznes rivojlanishi va uni boshqarish 

 

Birinchi bosqich – 

asoschi davri 

Ikkinchi bosqich – 

birodarlar (aka-ukalar) 

hamkorligi davri 

Uchinchi bosqich – 

Qarindosh urug‘lar (3-

avlod) konfederatsiyasi 

davri 

1.  Biznes  butunlay  asos-

chilar  tomonidan  egalik 

qilinadi va boshqariladi. 

2.  Aksariyat  asoschilar 

tashqi  maslahatchilar  yoki 

biznes hamkorlardan  mas-

lahatlar oladi, ammo asosiy 

muhim  qarorlarni  o‘zlari 

qabul qilishadi. 

3.  Biznes  muvaffaqiyati 

uchun  kuchli  majburiyat 

va  mos  ravishda  sodda 

boshqaruv  tuzilmasi  amal 

qiladi. 

4. Eng muhim masala bu - 

keyingi 

boshqaruvchini 

muvaffaqiyatli  tanlash  va 

rejalashtirishdir.  

1.  Egalik  va  boshqaruv 

asoschilarning 

farzandlariga o‘tadi. 

2.  Biznesni  boshqarish 

murakkablik kasb etadi. 

3.  Birodarlar  (aka-ukalar)-

ning o‘zaro ahilligini saqlab 

qolish  va  biznes  jarayon-

larini  rasmiy  tusda  bosh-

qarishga e’tibor qaratiladi. 

4. Oila a’zolari o‘rtasida sa-

marali 

aloqa 

kanallari 

yaratiladi  va  asosiy  bosh-

qaruv  lavozimlari  uchun 

munosib 

nomzodlar 

tanlanadi. 

1.  Biznesga  egalik  qiluv-

chilar  doirasi  yanada  ken-

gayadi  va  boshqaruv  mu-

rakkablashadi. 

2.  Biznesga  egalik  qilish 

bo‘yicha  oilaviy  ichki  zid-

diyatlar ortishi kuzatiladi. 

3.  Umumiy  strategiyani 

belgilash  va  boshqa  moli-

yaviy  qarorlar  qabul  qilish 

bo‘yicha 

murakkabliklar 

ortadi. 

4. Kelgusidagi maqsadlarni 

aniq belgilash talab qilinadi 

va  oilaviy  nizolarni  hal 

qilish hamda oldini olishga 

alohida e’tibor qaratiladi. 

 

Korporativ  boshqaruv  oilaviy  modelida  boshqaruv  institutlari 

sifatida quyidagilar alohida ajratib ko‘rsatiladi: 

- oilaviy uchrashuv; 

- oilaviy yig‘ilish; 

- oilaviy kengash; 

- oila idorasi; 

- direktorlar kengashi; 

- maslahat kengashi; 

- qo‘mitalar; 

- ijro etuvchi organ (menejment tizimi). 

- yuridik xizmat. 

Oilaviy  uchrashuv  (family  meeting),  oilaviy  yig‘ilish  (family 

assembly)  va  oilaviy  kengash  (family  council)ning  amal  qilish 

xususiyatlari  va  ular  o‘rtasidagi  farqli  jihatlar  quyidagi  jadvalda 

keltirilgan (2.4-jadval). 

---

 

48 

2.4-jadval