O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi toshkent davlat texnika universiteti

Qaytgan nurlarda mineral rangi

1-jadval

№	Mineral	Mineral formulasi	Qaytgan nurlarda mineral rangi
1	AZURIT	2CuCO3·Cu(OH)2	Kulrang, biroz pushti rang
2	ANTIMONIT	Sb2S3	Oq rangli, galenitga nisbatan odatda biroz havorang
3	ARSENOPIRIT	FeAsS	Oq rangli, biroz pushti-sariq
4	Auripigment	As2S3	Kulrang-oq
5	GALENIT	PbS	Oq
6	GEMATIT	Fe2O3	Kulrang tusli oq
7	KINOVAR	HgS	Biroz havorang tusli kulrang-oq

Minerallarning rangini nisbatan aniqlash uni o‘rab turgan minerallarning rangiga ham bog‘liq. Masalan, xalkopirit yonida pirit va galenit bo‘lsa yorqin-sariq rangda, agar yonida sof tug‘ma mis bo‘lsa – yashilroq tusda ko‘rinadi. Tennantit esa, sfalerit va tomirsimon minerallar fonida oq rangli, galenit yonida kulrang bo‘lib ko‘rinadi.

Ma’dan minerallarining rangini qaytgan nurlarda aniqlash jarayonida subyektivlik elementlarini bartaraf etish uchun tekshirilayotgan minerallarning rangini quyidagi mineral-etalonlar bilan solishtirish zarur.

Bu minerallarni kuzatish natijasida ko‘zni mashq qildirib, etalon ranglarni boshqa minerallar ranglari bilan solishtirishga o‘tish mumkin.

Qo‘shqaytarish xususiyatiga ega bo‘lgan anizotrop minerallarda R_e va R_o kesim yo‘nalishlaridagi ranglari turlicha bo‘lishi mumkin. Bunday minerallar rangli qo‘shqaytarish xususiyatiga ega bo‘ladi. J.Orsel bu hodisani qaytarish pleoxroizmi deb atagan (valleriit R_e bo‘yicha sariq, R_o bo‘yicha binafsharang; umangit R_e bo‘yicha qizil, R_o bo‘yicha ko‘k; kovellin R_e bo‘yicha havorang, R_o bo‘yicha ko‘k rangli).