Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent

Ifloslanish iqtisodiy tahliliga e'tirozlar

"Biz hech kimga haq evaziga ifloslantirish imkonini berolmaymiz."

Sobiq senator Edmund Maskining ushbu gapi ayrim

ekologlar fikrini aks ettiradi. Ular aytishicha, toza havo va toza suv iqtisodiy jihatdan hisobga olinmasligi kerak, chunki ular amaliy inson huquqlari hisoblanadi. Siz qanday qilib toza havo va toza suv ustida narx qoʻyishingiz mumkin? Ular da'vosiga koʻra, narxidan qat'iy nazar, atrof- muhit muhim ahamiyatga ega, shuning uchun uni iloji boricha koʻproq himoya qilish kerak.

Iqtisodchilar ushbu dalilga kam qiziqish bildirishadi. Iqtisodchilar uchun, yaxshi ekologik siyosat 1-bobda keltirilgan iqtisodiyotning oʻnta

tamoyillarining birinchisini tushunishdan boshlanadi: Odamlar sotib yuborishga duch keladi. Albatta, toza havo va toza suv qiymatga ega. Lekin ularning qiymati ularning imkoniyati xarajatiga nisbatan olinishi kerak, ya’ni kimdir ularni olish uchun nimadandir voz kechishi kerak. Barcha ifloslanishlarni bartaraf qilishning iloji yoʻq. Barcha ifloslanishni bartaraf etishga harakat qilish bizga yuqori yashash andozalaridan bahramand boʻlishimizga sabab boʻluvchi koʻplab texnologik yutuqlarga teskari boʻlib qoladi. Imkon qadar atrof-muhitni toza qilish uchun kam kishi kam ovqatlanish, yetarli boʻlmagan tibbiy yordam yoki sifatsiz uy- joylarni qabul qilishga tayyor boʻladi.

Iqtisodchilar ba'zi ekologik faollar iqtisodiy jihatdan oʻylamasdan oʻz da’volariga zarar yetkizadi deb aytadi. Toza muhit boshqa tovarlar kabi tovardir. Barcha normal tovarlar kabi u ijobiy daromad egiluvchanligiga ega: Boy davlatlar rivojlanmagan davlatlarga qaraganda tozaroq muhitga ega va shuning uchun, odatda, qat'iy muhitni muhofaza qiladi. Bundan tashqari, boshqa koʻplab tovarlar kabi, toza havo va toza suv talab qonuniniga boʻysunadi: atrof-muhit muhofazasi narxi qanchalik past boʻlsa, jamoat istagi shunchalik koʻp boʻladi. Ifloslantirishga ruxsat va tuzatuvchi soliqlar yordamida iqtisodiy yondashuv atrof-muhitni muhofaza qilish xarajatlarini kamaytiradi va, shuning uchun, toza atrof-muhit uchun ijtimoiy talabni oshiradi.