O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi toshkent davlat texnika universiteti “Geologiya qidiruv” fаkultеti “Nеft va gazni qayta ishlash ob’ektlari” kаfеdrаsi «korroziyadan himoya qilish»



Download 6,18 Mb.
bet123/181
Sana28.05.2023
Hajmi6,18 Mb.
#945509
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   181
Bog'liq
MAJMUA KORROZIYA 1

18.2-расм. Пўлат коррозияланиш
тезлигининг H2SO4 концентрациясига
боғлиқлиги. 1– H2SO4; 2 – H2SO4+ As3+ (0,045 %).





Анодли ноорганик ингибиторлар металл сиртида металлнинг эритмага ўтишини тормозловчи плёнка (~ 0,01 мкм) ҳосил қилади. Кўпинча пассиваторлар деб номланадиган плёнка ҳосил қилувчи ва оксидловчи кимёвий бирикмалар – коррозияни анодли секинлаштирувчилар гуруҳига киради.
Катод-анодли ноорганик ингибиторлар, масалан KJ, КВr лар металл сиртида хемосорбцион қатлам ҳосил қилиш ҳисобига кислотали эритмаларда анодли ва катодли жараёнларни бир хил даражада тормозлаш хусусиятига эга
Плёнка ҳосил қилувчи ингибиторлар металл сиртида фазавий ёки адсорбцион плёнкалар ҳосил қилиши туфайли уни коррозиядан ҳимоялайди. Уларга NaOH, Na2CO3 и фосфатларни мисол қилиб кўрсатиш мумкин. Хўжалик ва коммунал тизимларда ишлатиладиган темир ва пўлатни ҳимоялашда қўлланиладиган фосфатлар айниқса кенг тарқалгандир. Фосфатлар иштирокида темир сиртида ҳимоя плёнкалари ҳосил бўлади. Унинг таркиби темир фосфати билан зичлашган темир гидроксидидан иборат
Ҳимоя эффектини кучайтириш мақсадида фосфатлар кўпинча полифосфатлар билан композицияда қўлланилади.
Пассиваторлар металл сиртида оксидлар ҳосил қилиш орқали металл эришининг анод реакциясини тормозлайди:
Me + nН2О → МеОn + 2nН+ + 2nе
Бундай реакция фақат пассивланишга мойил металлардагина кечиши мумкин
Пассиваторлар жуда яхши ва шу билан бирга хавфли ингибиторлар ҳисобланади. С1 ионлари иштирк этаётган ҳолда концентрацияни нотўғри танлаш ёки муҳит кислоталилиги мос бўлмаган ҳолларда улар металл коррозиясини тезлатиши, баъзан жуда хавфли нуқтали коррозияни келтириб чиқариши мумкин.
Натрий ва калийнинг хроматлари ва бихроматлари саноат миқёсидаги сувли тизимларда темир, рухланган пўлат, мис, латун ва алюминийни коррозиядан ҳимоялаш ингибиторлари сифатида ишлатилади. Темир мисолида хроматларнинг таъсири қуйидаги реакциялар орқали ифодаланиши мумкин: 2Fe + 2Na2CrO4 + 2H2O = Cr2O3 + Fe2O3 + 4NaOH
6Fe3O4 + 2Na2CrO4 + 2H2O = Cr2O3 + 9Fe2O3 + 4NaOH
Ҳосил бўлган оксид плёнкаси 25 % Сг2О3 ва 75 % Fe2O3 дан иборат бўлади.
Нитритлар рН ˃ 5 бўлган муҳитлар учун кўпгина металлар (рух ва мисдан ташқари) коррозиясининг ингибиторлари сифатида қўлланилади. Улар занглаш мавжуд бўладиган ҳоллар учун арзон ва самарали ҳисобланади
Нитритларнинг ҳимоявий таъсири металл сиртида қуйидаги реакция орқали ҳосил бўладиган плёнка билан изоҳланади:
2Fe + NaNO2 + 2H2O = Fe2O3 + NaOH + NH3
Силикатлар аралаш таъсирли ингибиторларга мансуб бўлиб, анод ва катод реакциялари тезлигини камайтиради (18.3-расм). Уларнинг умумий формуласи – xSiO2∙Me2O. Силикатларнинг таъсири сувда эриган карбонат ангидрид (СО2) газини нейтраллаш ва металл сиртида плёнка ҳосил қилишга




Download 6,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   181




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish