Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkent kimyo-texnologiya instituti

g). Pishgan tola.
d). Pishib oʻtib ketgan tola.

2- rasm.Jun tolasining mikroskopik koʻrinishi.

a). momiq.
b). oraliq tuk.
v). dagʻal tuk.
g). oʻlik tola.

3- rasm.Pilla tolasining mikroskopik koʻrinishi.

Pilla iplari ikki, bir-biriga parallel joylashgan elementar iplardan tashkil topgan. Elementar iplar (fibriondan tashkil topgan) seritsin qatlami bilan bir-biriga yelimlangan.

Pilla ipining koʻndalang kesimi ikkita aylanma burchakli uchburchak va ularni qoplagan seritsin qatlamidan tashkil topgan.
Pillalarni chuvatganda bir nechta pilla iplari yelimlanib bitta ip hosil qiladilar.

4- rasm.Kimyoviy tolalarning mikroskopik koʻrinishi.

a-b. viskoza tolasi.
v. atsetat va 3 atsetat.
g. polinoz, poliamid vapoliefir.
d. nitron.
e. xlorin, polivinil xlorid.
j. vinol.
Toʻqimachilik mahsulotlarini TIF TN boʻyicha tasniflashda, materiallarni sifatini baholashda va tikuvchilik buyumlariga material tanlashda chiziqli va sirt zichligi muhim rol o’ynaydi. Bu xarakteristikalar materiallar standartida koʻrsatiladi va uni koʻrsatkichlariga qatʼiy rioya qilish zarur. Standart koʻrsatkichlaridan ogʻish nuqson deb hisoblanadi va material tuzilish parametrlarida kamchilik borligini koʻrsatadi. Toʻqimachilik mahsulotlarni sirt zichligi turlicha boʻladi. U materialni vazifasini belgilaydi. Toʻqimachilik materiallarni sigʻimini kamaytirish bu juda muhim masala, ammo bu ularni sifatini yomonlanishiga olib kelmasligi kerak. Toʻqimachilik materiallari chiziqli va sirt zichligini tarozida oʻlchab yoki hisoblab quyidagi formula yordamida aniqlanadi.
Oʻlchov 0,01 gr xatolikda oʻtkaziladi.


Chiziqli zichlik (kg/m)


Sirt zichligi (g/m² )