O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent kimyo – texnologiya instituti “tasdiqlayman”

Ish bajarish tartibi: alyuminiy oksidga ammoniy paramolibdatning suvli
eritmasi shimdiriladi, so’ngra katalitik trubkada vodorod ishtirokida ammoniy 
paramolibdat parchalantiriladi.
3-4 mm kattalikdagi alyuminiy oksid tarozida olinadi, tigelga solinadi va 
mufel pechida 300-350
0
S da 1 soat davomida qizdiriladi. So’ngra uni toblangan 

kaltsiy xlorid solingan eksikatorda sovutiladi. Bunda alyuminiy tarkibidagi

namlik yo’qoladi va ammoniy paramolibdatni yaxshiroq shimish xususiyatiga 
ega bo’ladi. Alyuminiy oksidni 350
0
S dan yuqori temperaturada qizdirilsa, 

uning aktivligi kamayadi.

Katalizator tayyorlash uchun kerakli bo’lgan ammoniy paramolibdat 
miqdorini quyidagi tenglama orqali aniqlanadi:
(NH

4
)

6

Mo
7

O

24
4N

2

O
→ 6NH

3
+7Mo

7
O

3 

+7N
2

O 

Ammoniy paramolibdatning to’yingan eritmasi 20%-li ammiak ishtirokida

tayyorlanadi va bu eritma farfor idishga solingan alyuminiy oksidga xona 
xaroratida yuttiriladi. Ortiqcha suvni suv hammomida qizdirish orqali
bug’lantiriladi. So’ngra katalizator quritish shkafida 100
0
S temperaturada 1 soat, 

150
0

S da 2 soat quritiladi va kaltsiy xlorid solingan eksikatorda sovutiladi. 

Shundan keyin katalizator katalitik trubkada vodorod ishtirokida qizdirish orqali

qaytariladi. Qaytarishda haroratni asta-sekin 3 soat davomida 500
0
S gacha 

ko’tariladi va shu xaroratda katalizator katalitik trubkaning sovuq qismida suv

tomchilari hosil bo’lmaguncha qizdiriladi. Bunda molibden peroksid qisman 
qaytariladi, alyuminiy oksid aktivlanadi. Tayyorlangan katalizatorni shlifli
idishda saqlash kerak.
Qo’llanilishidan avval katalizatordan kerakli qism olinadi va vodorod
ishtirokida 500
0
S da 1-2 soat qizdiriladi.