O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Maxsus qarz olish huquqi 
- xalqaro valyuta fondining maxsus hisoblaridagi 
kredit yozuvlari ko‗rinishidagi xalqaro aktivlar (ya‘ni zahira va to‗lov vositalar) 
bo‗lib, ularning miqdori XVFga a‘zo-mamlakatlarning kvotalariga mos keladi.
Mag„rib davlatlari bo„yicha iqtisodiy tashkilot
- bu tashkilot 1974 yilda 
tashkil topgan bo‗lib Mag‗rib mamlakatlari (Jazoir, Liviya, Marokash va Tunis) 
bo‗yicha umumiqtisodiy konsultativ komitet nomi bilan ham mashhurdir. 
Monetarizm
- bu nazariyaga ko‗ra, davlat tomonidan pul massasini o‗sish 
sur‘atlari barqaror ushlab turiladi (yiliga 3-5%.atrofida) Davlat harajatlariniqis 
qartirish xususiy kapital uchun bir iqtisodiyotdan boshqasiga erkin oqib o‗tish 
imkoniyatlarining ochadi. Bu esa o‗z navbatida mamlakatda yangi ish joylarini 
yaratish va aholi turmush farovonligini oshirish imkoniyatinii beradi.
Monitoring (xo„jalik)
- jami iqtisodiy ko‗rsatkichlarni kuzatish va staistik 
ishlov berish jarayoni.
Monopoliya
- biror narsaga nisbatan favqulodda huquq. Masalan, tovarlar 
ishlab chiqarishga, savdo qilishga, tashqi savdoga, xizmatlar ko‗rsatishga va 
boshqalar.
Mutlaq ustunlik
- xo‗jalik sub‘ektlari (mamlakatlar)ning ishlab chiqarish 
xarajatlari miqdorining turlichaligidan (masalan, bir jug‗rofiy sharoitga ega 
bo‗lmaslik) foydalanishi tufayli ko‗rgan foydasi. 
Narx
- tovarlarning ijtimoiy foydaliligi va qiymatining pul birligida 
ifodalanishi. 
Neft eksport qiluvchi mamlakatlar tashkiloti (OPEK)
- 1960 yilda tashkil 
topdi. 1993 yilda Osiyo, Afrika va Lotin Amerikasining 13 mamlakatini (Jazoir, 
Venesuela, Gabon, Indoneziya, Eron, Iroq, Katar, Quvayt, Liviya, Nigeriya, 
Birlashgan Arab Amirliklari, Saudiya Arabistoni, Ekvador) birlashtirdi.
Nisbiy ustunlik
- xo‗jalik sub‘ektlari (mamlakatlar)ning ishlab chiqarish 
xarajatlari yig‗indisidagi nisbiy farqdan foydalanishi tufayli ko‗rgan foydasi. 

---

144