Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkеnt moliya instituti

 
 
 
 
 
 
 
12.1-rasm. Fond birja tamoyillari
 
 
Oʻzbekiston Respublikasidagi fond birja boʻlib, “Toshkent” Respublika fond 
birjasi  hisoblanadi  va  ushbu  birja  Oʻzbekiston  Respublikasi  Prezidentining 
“Iqtisodiy islohotlarni yanada chuqurlashtirish, xususiy mulk manfaatlarini himoya 
qilish  va  tadbirkorliknirivojlantirish  chora  tadbirlari  toʻgʻrisida”  №  745-sonli 
farmoniga koʻra 8 aprel 1994 yilda shakllangan. Uning faoliyati respublikada olib 
borilayotgan  islohotlar  bilan  va  aksionerlik  jamiyatlar  ochish  siyosatibilan 
yaqindan bogʻliq. 
Bugungi  kunda  RFB  “Toshkent”  —  bu  100  ortiq  brokerlik  tashkilotlar  va 
eng yangi uskunalarga ega boʻlgan birjadir. 
Fond birja – tijorat tashkilot boʻlib, uning asosiy maqsadi moliyaviy-xoʻjalik 
faoliyatidan foyda olishdir. Fond birja asosiy maqsadiga erishish uchun faoliyat va 
xizmat  koʻrsatishning  quyidagi  turlarini  amalga  oshirishi  mumkin:  oldindan 
tayinlangan  joy  va  muayyan  vaqtda,  belgilangan  qoidalar  asosida  ommaviy  va 
oshkora  birja  savdolarini  tashkil  etish  va  oʻtkazish;  t
alab  va  taklifning  haqiqiy 
nisbatini  aniqlash  asosida  qimmatli  qogʻozlarning  narxini  shakllantirish  orqali 
qimmatli  qogʻozlar  bozorini  yaratish  hamda  ular  toʻgʻrisidagi  axborotlarni 
belgilangan  tartibda  oshkor  qilish  yoʻli  bilan  qimmatli  qogʻozlarning  erkin 
muomalasi uchun zarur shart-sharoitlar yaratishni taʼminlash, birja aʼzolariga birja 
bitimlarida va birja faoliyatida ishtirok etish huquqini beruvchi birja joyi (brokerlik 
oʻrni) berish,  birja savdolarida teng huquqlilik asosida ishtirok etishi uchun savdo 
tizimiga  masofadan  ulanish  imkoniyatini  yaratish;  qimmatli  qogʻozlar  bozorida 
ochiqlik va oshkoralikni hamda raqobat sharoitini taʼminlash uchun birja aʼzolariga 
savdo  natijalari  haqidagi axborotlarni  yetkazish, investitsiya vositachisi  faoliyatini 
professional 
tarzda 
amalga 
oshirish 
uchun 
zarur 
shart-sharoitlarni 
yaratish;qimmatli qogʻozlarga doir bitimlarni tuzish hamda roʻyxatdan oʻtkazishni 
elektron  shaklda  amalga  oshirish;  birja  savdolarini  tashkil  qilish  va  oʻtkazishga 
zamonaviy  texnologiya  va  uslublarni  tadbiq  qilish;birja  listingiga  kiritilgan 
qimmatli  qogʻozlarning  kotirovkalanishini  birja  savdosi  qoidalarida  belgilangan 
tartibda  amalga  oshirish;  birja  aʼzolari,  birja  savdolari  ishtirokchilari  va  ularning 
mijozlari  oʻrtasida  birja  savdosi  qoidalarida  nazarda  tutilgan  masalalar  yuzasidan