O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti


Bolalar bog’chasi va ota-onalarning vazifalari



Download 2,12 Mb.
Pdf ko'rish
bet153/163
Sana31.12.2021
Hajmi2,12 Mb.
#279679
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   ...   163
Bog'liq
Nutq ostirish nazariyasi va metodikasi

Bolalar bog’chasi va ota-onalarning vazifalari: 

  Bolaga  so’z  san’ati  olamini  ochish,  kitobga  kizikish  va  mehrni,  uni  tinglash  va 
tushunishni,  xayoliy  vokealarga  emotsional  munosabat  bildirishni,  kahramonlar 
haqida  qayg’urish  va  «ularga  yordamlashish»  hissini  tarbiyalash,  ya’ni  bolalarni 
badiiy rivojlantirish, ularni bo’lajak o’quvchilar sifatida shakllantirish;  

  Hikoyani tinglash va tengdoshlari bilan birgalikda o’kish qobiliyatini shakllantirish; 

  Bolalarga sanok she’r matniga mos keluvchi o’yin harakatlarini bajarishni o’rgatish; 

  Bolalarda  xalq  asarlari,  she’rlar,  ko’shiklar  ohangdorligi  va  musikiyligiga  nisbatan 
emotsional munosabat bildirishni tarbiyalash; 

  Bolalarga  adabiy  asarlar  ko’p  martalab  o’kilganida  va  hikoya  kilinganida  ularning 
kahramonlarini tanib olishda yordamlashish; 

  Bolaning  she’rlar  va  ertaklardan  ayrim  so’zlar  hamda  ifodalarni  takrorlashga 
raђbatlantirish; 

  Illyustratsiyalarni  ko’zdan  kechirishni,  ulardan  adabiy  asarlar  kahramonlarini  tanib 
olishni  va illyustratsiya  mazmuni bo’yicha  oddiy  savollarga  javob  berishni  o’rgatish 
(Kim bu? Kuyonning kuloklari kani? U nima kilayapti? Sichkon kani? va h.k.). 

  Bolalarga dastlab ko’rgazmali asosda (suratlar, o’yinchoqlar, harakatlar), so’ngra esa 
ko’rgazmasiz  takdim  kilinayotgan  kiska  she’rlar,  sanok  she’rlar,  ertaklardagi 
harakatlar rivojini kuzatib borishni o’rgatish; 

  Bolani  ilk  yoshdagi  bolalar  uchun  maxsus  chop  etilgan  (rang-barang,  yirik  suratli, 
mukovasi kattik va yuviladigan) kitoblardan mustaqil ravishda foydalanishga undash. 
 
Ushbu  vazifalarni  amalga  oshirish  bolalarda  adabiy  asarlarni  estetik  kabul  qilish 
kobiliyati  va  mahoratini  tarbiyalash,  ularda  badiiy-nutqiy  faoliyatni  rivojlantirish  bilan  uzviy 
bog’liqdir. 
Ilk yoshdagi bolalar bilan pedagogik ishlar mazmuni va shartlari kanday bo’lmoђi lozim? 
Tarbiyachining  badiiy  asarni  o’kish  yoki  hikoya  qilish  jarayoniga  u  xuddi  ana  shu 
vokealar tomoshabini yoki ishtirokchisi sifatida emotsional tarzda ko’shilib ketishi bolalar bilan 
pedagogik ishlarni olib borishning eng muhim sharti hisoblanadi. 
Aynan  bir  asarning  o’zi  ko’p  marta  takrorlanishi  lozim:  tarbiyachi  suratli  kitobdan 
«SHolђom»  ertagini  o’kiydi,  so’ngra  uni  kitobsiz  hikoya  qilib  beradi,  o’yinchoqlar  bilan 
ko’rsatadi,  guruhga  boshka  rassom  tomonidan  ishlangan  illyustratsiyalarni  olib  keladi,  bolalar 
bilan birgalikda o’kiydi va hikoya kiladi. 
Kattalar  badiiy  so’zni  bolaning  kundalik  hayotiga  doimiy  ravishda  kiritib  borishlari 
(Uxla,  karoђim  mening),  bolaning  o’z  ismini  u  yoki  bu  o’yin  yoxud  maishiy  vaziyatga  mos 
keluvchi  xalq  ko’shiђiga  ko’shib  aytishlari  lozim  (Allayu-alla,  Gulnor  kizim  uxlasin,  alla  va 
h.k.).  
Tarbiyachi  (kattalar)  bolalar  bilan  birgalikda  tanish  va  notanish  kitoblardagi 
illyustratsiyalarni  ko’zdan  kechirishi,  bolalarni  tanish  asarlar,  illyustratsiyalar  va  o’yinchoqlar 
kahramonlarini  tanib  olishga,  kahramon  ismi  va  uning  harakatlari  nomini  aytishga,  shuningdek 
badiiy  matnning  ayrim  ifodali  kismlarini  aytib  berishga  («Kochib  ketdim  bobomdan,  kochib 
ketdim momomdan…») undashi darkor. 
Ayniksa, 4-5 nafar boladan iborat bo’lgan kichik guruhlar bilan kitoblarni ko’rib chikish 
va  o’kish,  shuningdek,  har  bir  bolaning  tanlab  olingan  va  guruhda  saklanayotgan  kitoblardan 
erkin foydalanishi uchun tegishli sharoit yaratishi alohida ahamiyatga egadir.  
Bolalarga barcha notanish so’zlar ma’nosini darhol tushuntirib berishga, xususan obrazli 
tavsiflash  yoxud  u  yoki  bu  ertakdan  kelib  chikadigan  ma’noni  o’z  so’zlari  bilan  aytib  berishga 
intilmaslik zarur. 


 
143 
Ilk yoshdagi bolalarga badiiy adabiyotni tanishtirish jarayonida ularda bilish va nutqiy 
kobiliyatlarini hamda  nisbatan tegishli munosabatni rivojlantirish zarur. 

Download 2,12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   ...   163




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish