O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi termiz davlat universiteti tarix fakulteti, tarix (mamlakatlar va mintaqalar bo’yicha) ta’lim yo’nalishi tarixiy o`lkashunoslik fanidan tayyorlagan kurs ishi mavzu

Kurs ishining maqsadi va vazifasi. Jahon sivilizatsiyalari tarixini o'rganish orqali dunyo hamjamiyati bilan yaqindan aloqa bog'lash, hamkorlik qilishda boshqa xalqlarning urf – odat, an`analarini bilishga va ma'naviy – madaniy rivojlanish darajasini o'rganish orqali munosabatlarni umuminsoniy manfaatlar asosida o'rnatishga xizmat qiladi.
Shuni unutmaslik kerakki, turli sivilizatsiyaga mansub kishilar jamiyatdagi ijtimoiy, iqtisodiy jarayonlarda, xalqlarning shakllanishida o'ziga xos urf-odat, an'analarga ega bo'lib, ular yuz yillar davomida shakllanadi. Bu tushunchalar siyosiy tartiblar, mafkuralarga qaraganda bardoshli bo'ladi. Shuning uchun jahon sivilizatsiyalari tarixi bilan yaqindan tanishish dunyo sivilizatsiyalari, ularning umuminsoniy asoslari, taraqqiyot darajasi va yutuqlaridan chuqur bilim va ko'nikmalar hosil qilish, kishilarni vatanparvarlik, umuminsoniy g'oyalarga sadoqat ruhida madaniyatli qilib tarbiyalashda yordam beradi deb hisoblaymiz.
Mavzuning o’rganilish darajasi.
Arxivshunoslikda, markaziy va mahalliy davlat hokimiyati organlari va davlat boshqaruv organlaridan qolgan turli hujjatlar, foto-kino hujjatlari va tovush yozuvlari va hokazolar haqida ma’lumotlar beradi. Hozirgi kunda jamiyatimiz hayotining barcha jabhalarida terang anglanishlar jarayoni kechayotgan bir davri tarixni o’rganish, uni xolis baholash va moziydan meros jamini qadriyatlardan ijodiy foydalanish o’ta muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Arxiv hujjatlari yozma va og’zaki shaklda bo’lishi mumkin. Og’zaki tarixiy hujjatlar har xil texnika vositalari bilan yozib yoki tasvirlab olinadi. Hujjatlar maxsus joylari, ya’ni arxivlarda sohalarga ajratilgan xronologik sanalarga ajratilgan. Toshkent O’zbekiston Respublikasi Markaziy davlat arxivi (O’zR. MDA) saqlanayotgan qimmatbaho hujjatlarning soni va mohiyati jihatidan O’rta Osiyo respublikalari markaziy davlat arxivlari ichida eng kattasidir. Unda XIX asrning ikkinchi yarmidan boshlab to hozirgi kunimizgacha bo’lgan juda ko’p sonli hujjatlar saqlanmoqda. Turkiston general-gubernatorligiga qarashli. Hozirgi O’zbekiston, Turkmaniston, Tojikiston, Qirg’iziston va qisman Qozog’iston respublikalari hududidagi viloyatlar, uyezdlar, volostlar, muassasa va korxona hamda tashkilotlarning tarixiy faoliyatiga doir barcha hujjatlar mana shu markaziy arxivda mujassamlashtirilgan.
Hozirgi davrda O’zbekiston Respublika Vazirlar mahkamasi huzurida Bosh Arxiv boshqarmasi, Qoraqalpog’iston Vazirlar Kengashi huzurida arxiv bo’limi, shuningdek viloyat hokimligi huzurlarida 11ta arxiv bo’limi bor.
Respublika ahamiyatiga 3ta markaziy davlat arxivi, Qoraqalpog’iston Respublikasida MAD, 11ta viloyat arxivi va ularning 40dan filliallari mavjud. Shunday qilib, Respublikada arxiv tashkilotlarining tartibli tizimi amal qilinmoqda. Bu tizim ilmiy va tarixiy ahamiyatga ega barcha hujjatlarni ehtiyoj qilib saqlash va ulardan foydalanishni tashkil qilish imkoniyatiga ega.