O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti biologiya kafedrasi

Anemofiliya. O’rtacha iqlimli o’rmon zonalarida deyarlik 20% o’simliklar anemofilliyalar (anemos 
-  shamol)  –  shamol  bilan  changlanuvchilar  hisoblanadi.  Bu  foiz  qutbga  borgan  sari  yana  oshadi, 
chunki  bu  zonalarda  ko’pchilik  o’simliklarni  bug’doydoshlar  vakillari  tashkil  etadi.  Ular  asosan 
adir, savanna  yerlarida ko’proq tarqalgan. Tropikka  yaqinlashgan sari shamol bilan changlanuvchi 
o’simliklar  kamayib  boradi.  Shamol  bilan  changlanuvchilarga:  bug’doydoshlar  vakillari,  iloq, 
murakkabguldoshlar,  shuvoqlar,  kanop,  qichitqi  o’t,  chinor,  qayin,  yong’oq,  eman,  tut  va  boshqa 
ko’pgina  daraxtlar  kiradi.  Bu  o’simliklarning  gullari  mayda,  ko’rimsiz,  yalong’och  yoki 

---

 
72 
kosachabargli,  hidsiz,  changlari  juda  mayda,  ko’p  sonli,  gullari  ko’pincha  bir  jinsli  bo’ladi. 
Changdonlari uzun chang ipida joylashgan. Tumshuqcha uzun tukli bo’ladi. 
Ba’zi o’simliklar o’z-o’zidan  yopiq - ochilmagan  gulning ichida  changlanadi. Bunday o’simliklar 
past  bo’lib  gullari  yer  yuziga  yaqin  joylashadi,  masalan,  fialkalar  va  kleystogam  changlanish 
(kleystos - yopiq) deyiladi.