O`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi, surxondaryo viloyati kasbiy ta`limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi oltisoy tuma ni 2-sonli kasb-hunar maktabi

10.2-rasm. Ajratkich (bo‘lgich) qutbining tayanch-sterjenli izolatorlarini mexanik sinash sxemasi:
l — tortuvchi qurilma; 2 — dinamometr; S — xomutlar.

qutbning ikkita izolatorlarini yarim pichoqlarni l80˚ga burib qo‘ygan holatda bir-biriga tomon tortish orqali amalga oshiriladi. Chunki ulanish paytida eguvchi kuch shinalash tomoniga yo‘naladi. 5.6-rasmda ajratkichning bitta qutbi izolatorlarini mexanik sinash sxemasi ko‘rsatilgan. Yuklama tortuvchi qurilmaning dastasi l ni burash orqali hosil qilinadi. Turli tipdagi izolatorlar uchun yuklamaning qiymati 5.l-jadvalda keltirilgan bo‘lib, bu yukla- malar 15 s davomida tutib turilishi shart.

10.l-jad al
Tayanch-sterjen izolatorlarini sinashdagi yuklamalar

Izolator	Sindiruvchi inimal yuklama, N	Sinashda eguvchi kuch, N	Izolator	Sindiruvchi minimal yuklama, N	Sinashda eguvhi kuch, N
CT-35	5000	3000	OHC-ll0-300	4000	2400
OHC-35-500	5000	3000	AKO-ll0-500	6000	3600
KO-35 C	l0000	6000	KO-400	l0000	6000
CT-ll0	4000	2400	OHC ll0-2000	20000	l2000
YCT-ll0	4000	2400

Tayanch shtirli izolatorlarning kolonkalari mexanik mustahkamlikka tekshirilmaydi. Ko‘p elementli tayanch shtirli izolatorlar sozligini nazorat qilishning asosiy usuli bo‘lib ishchi kuchlanishning alohida elementlarga taqsimlanishini o‘lchash hisoblanadi.

Soz izolatsiyaning har bir elementiga ishchi kuchlanishning aniq qiymati mos kelishi ma'lum. Agar izolatsiyaning shikastlanishi yoki teshilishi natijasida uning qarshiligi kamaysa, u holda bu kolonkaning elementlari orasida kuchlanishning boshqacha taqsimlanishini keltirib chiqaradi. Aynan ushbu faktor shikastlangan elementni aniqlash imkonini beradi. Har xil tipdagi shtirli izola- torlar uchun brakka chiqarish me'yori 5.2-jadvalda keltirilgan.
O‘lchash o‘zgaruvchan uchqun oralig‘iga ega bo‘lgan shtanga yordamida amalga oshiriladi (5.7-rasm). 1htangalar ikkita qismdan iborat bo‘ladi. Bular izolatsiyalovchi qismlar va o‘lchash go lovkasidir. shuplar 9 va ll elektrodlar 6 va 8 bilan elektr bog‘langan. O‘lchash paytida shtanga shuplari bilan izolatorning elementiga taqaladi (5.8-rasm). shtanganing izolatsiyalovchi qismi burilib, ekssentrik ko‘rinishidagi qo‘zg‘aluvchan elektrod 6 qo‘zg‘almas elektrod 8 ga yaqinlashtiriladi. O‘lchanayotgan elementga to‘g‘ri keluvchi kuchlanish elektrodlar orasidagi uchqun oralig‘ining teshilish lahzasida shkala bo‘yicha aniqlanadi.
Izolatorlarning elektr xossalari ular sirtlarining holatiga bog‘liq