O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi sog`liqni saqlash vazirligi toshkеnt farmatsеvtika instituti

Dorivor preparatlari.
Quruq ekstrakt, kukun (poroshok), sharbat. 
Kubik shaklida qirqilgan ildiz nafas olish yo`llari kasalliklarida ishlatiladigan turli 
yig`malar (Species pectoralis va boshqalar) tarkibiga kiradi. 
TUKLI ERVA O'TI (YER USTKI QISMI) -HERBA AERVAE LANATAE 
O'simlikning nomi.
Tukli erva (pol-pola) — Aerva lanata Juss. A.; machindoshlar 
(tojixo'rozdoshlar) — Amaranthaceae 
oilasiga kiradi. 
Ko'p yillik, shoxlangan va bo'yi 55-70 sm ga yetadigan o't o'simlik. Barglari lansetsimon, 
ovalsimon yoki ellipssimon, tekis qirrali bo'lib, qisqa bandi yordamida poya va 
shoxlarda qarama-qarshi joylashgan. Gullari mayda, och yashil rangli bo'lib, qisqa 
boshoqsimon gulto'plamiga o'rnashgan. Urug'i yaltiroq, qora rangli. 
O'simlikning hamma qismi sertukli, kulrangda. 
Geografik tarqalishi
. Hindiston, Filippin, Yangi Gvineya va boshqa Osiyo va 
Afrikaning tropik tumanlaridagi qumli yerlarda, choilarda va butalar orasida o'sadi. 
O'zbekistonda tukli erva bir yillik o't o'simlik sifatida o'stiriladi. 
Mahsulot tayyorlash.
O'simlik gullagan davrida yer ustki qismi o'rib olinadi va 3—4 
sm qalinlikda soya yerda biror narsa (faner taxta, brezent, mato va boshqalar) ustiga 
yoyib quritiladi. 
Mahsulotning tashqi ko'iinishi
. Mahsulot poya, barglar va gulto'plamlaridan tashkil 
topgan. Barglari tuxumsimon yoki el-lipssimon, tekis qirrali, o'tkir yoki to'mtoq 
uchli, uzunligi 2—3 sm gacha, eni 0,5—1,5 sm, sertukli. Gulto'plami sertukli, 
boshoqsimon. Gullari mayda, och yashil, gultevaragi 2-5 bo'lakli boiib, uchta guloldi 
bargchalari bilan o'ralgan. Barglari, poya-si va gulto'plamlari sertukli, kulrang-
yashil, hidi — kuchsiz, yoqimli, achchiq mazali. 
Mahsulotning namligi 7 foizdan, umumiy kuli 13 foizdan, xlorid kislotaning 10 foizli 
eritmasida erimaydigan kuli 8 foizdan, qoraygan qismlari 7 foizdan, organik 
aralashmalar 1,5 foizdan va mineral aralashmalar 1 foizdan ko'p hamda mahsulot 
tarkibida-gi flavonoidlar yig'indisining miqdori rutin bo'yicha 0,5