O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti maktabgacha ta`lim fakulteti maktabgacha ta`lim nazariyasi va metodikasi kafedrasi

Jami soat	Ma’ruza	Amaliy	Seminar	Laboratoriya
Mustaqil ta’lim
1	Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktabgacha ta’lim muassasalarida, oilada jismoniy tarbiya fanning maqsadi vazifalari	10	2	2			6
2	Jismoniy tarbiya vazifalari va vositalari.	8	2	2			4
3	Jismoniy tarbiya tizimida bolalarni har tomonlama rivojlantirish va o‘qitish tamoyillari	10	2	2			6
4	Jismoniy tarbiya berish jarayonida ta’lim metodlari.	8	2	2			4
5	Jismoniy sifatlar to’g’risida tushuncha	8	2	2			4
6	Issiq iqlim sharoitida bolalarni jismoniy tarbiyalash .	8	2	2			4
7	Jismoniy tarbiya ishlarini tashkil etish uchun kerakli jihoz va inventarlar, guruh xonalari, zal va maydonni jihozlash.	8	2	2			4
8	Safda turish mashqlarining turlari va ularning mohiyati.	8	2	2			4
9	Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktabgacha ta’lim muassasalarida va oilada asosiy harakatlarini rivojlantirishning ahamiyati.	8	2	2			4
10	O‘zbek xalq o‘yinlarining kelib chiqish tarixi va ularni o‘tkazish metodlari.	8	2	2			4
11	Sport elementlari bo‘lgan harakatli o‘yinlarni o‘tkazish.	8	2	2			4
12	Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablarining jismoniy rivojlantirish va madaniy-gigiyenik ko‘nikmalarni shakllantirish sohasi	8	2	2			4
13	Ikki va uch yoshgacha bo’lgan bolalarning jismoniy tarbiyasi.	8	2	2			4
14	Maktabgacha ta’lim muassasalarida va oilada ertalabki gimnastikani o‘tkazish metodlari va ularning ahamiyati.	8	2	2			4
15	Umumrivojlantiruvchi mashqlar.	8	2	2			4
16	Maktabgacha ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiyani tashkil etish shakllari.	10	2	2			6
17	Maktabgasha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya yo`riqchisi ish faoliyati	8	2	2			4
18	Maktabgacha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya mashg`ulotlarini tashkil etish.	8	2	2			4
19	Ochiq havoda o‘tkaziladigan harakatli o‘yinlar va jismoniy mashqlar.	10	2	2			6
20	Maktabgacha ta`limda jismoniy tarbiya mashg`ulotlarida yangi pedagogik texnologiyalar	8	2	2			4
21	Davolash jismoniy tarbiyasi	6		2			4
22	Jismoniy tarbiya darslarida ысpedagogik nazorat: pedagogik tahlil, xronometraj, pulsometriya o`tkazish uslubiyati	8		2			6
23	Xorijiy mamlakatlarning ilg`or tajribalari	6		2			4
24	Badiiy gimnastika mashg`ulotlarida buyumlar bilan ishlash texnikasi	8		2			6
25	Maktabgacha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya mashg`ulotlari ishlanmalarini yaratish va ularga qo`yiladigan talablar.	8		2			6
26	Jismoniy tarbiya mashg`ulotlarini Ilk qadam davlat dasturi asosida mashg`ulotlarni tashkil etish	6					6
Jami:		210	40	50			120

Ma’ruza mashg’ulotlari

Jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi fanining o’rgatish uslubiyati. Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blits-so’rov, Zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, munozara, o’z-o’zini nazorat.

Jismoniy mashqlar bilan shug’ullanishni tashkil etish shakillari (maktabgacha ta’lim muassalarida va oilada). Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blits-so’rov, Zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, munozara, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1, A2, A3; Q5, Q3, Q6,Q9.

O’quv muassalarida jismoniy tarbiya darslarini tashkil etish usullari. (XTB, KHK, OO’Yuda). Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blits-so’rov, Zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, munozara, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1, A2, A3; Q1, Q2, Q6, Q9,

Qishloq joylarida bolalarni jismoniy tarbiyalash (O’quv muassalarida jismoniy tarbiya darslari va mashg’ulotlarini tashkil etish va o’tkazish). Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blits-so’rov, Zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, munozara, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1, A2, A3; Q1, Q2, Q6,Q7,Q8,Q13

Maxsus va tayyorlov guruxlarida jismoniy tarbiya mashg’ulotlarini tashkil etish. Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blits-so’rov, Zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, munozara, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1, A2, A3; Q5, Q3, Q6, Q7, Q10.

Maktabgacha ta`limda Jismoniy tarbiya bo’yicha o‘quv ishlarini rejalashtirish ((XTB, KHK, OTM, va BO’SMda). Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blits-so’rov, Zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, munozara, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1, A2, A3; Q5, Q3, Q6, Q9 Pedagogik nazorat (jismoniy tarbiya dars va mashg’ulotlarida): dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blits-so’rov, Zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, munozara, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1, A2, A3; Q5, Q3, Q6, Q7, Q9

Umum ta’lim maktablarida jismoniy tarbiya va jismoniy tarbiya darslarini tashkil etish metodikasi, dars jarayonida amalga yoshiriladigan vazifalar, darsning tuzulishi, tayyorlov qismi, asosiy qismi, yakuniy qismini uzlashtirishni tekshirish va nazorat qilish (ta’lim muassasalarida choraklik kesimida): dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blits-so’rov, Zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, munozara, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1, A2, A3; Q3, Q5, Q6, Q9.

Jisismoniy tarbiya bo’yicha dars va darsdan tashqari ishlar (Pulsametriya, va xronametriya) utkazish. Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blits-so’rov, Zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, munozara, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1, A2, A3; Q5, Q3, Q6, Q9

Jismoniy tarbiya darslarida sport inshoati va jixozlardan foydalanish (ta’lim muassalarida)Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. Blits-so’rov, Zig-zag usuli, munozara, BBB, Insert, munozara, o’z-o’zini nazorat. Adabiyotlar: A1, A2, A3; Q5, Q3, Q6, Q10

«Maktabgacha ta’limda jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi» fani bo’yicha ma’ruza mashg’ulotining kalendar tematik rejasi.

№	MA’RUZA MAVZULARI (barchasi)
1	Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktabgacha ta’lim muassasalarida, oilada jismoniy tarbiya fanning maqsadi vazifalari
2	Jismoniy tarbiya vazifalari va vositalari.
3	Jismoniy tarbiya tizimida bolalarni har tomonlama o`qitish va rivojlantirish tamoyillari.
4	Jismoniy tarbiya berish jarayonida ta’lim metodlari.
5	Jismoniy sifatlar to’g’risida tushuncha.
6	Issiq iqlim sharoitida bolalarni jismoniy tarbiyalash .
7	Jismoniy tarbiya ishlarini tashkil etishda kerakli jihoz va inventarlar, guruh xonalari, zal va maydonni jihozlash.
8	Safda turish mashqlarining turlari va ularning mohiyati.
9	Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktabgacha ta’lim muassasalarida va oilada asosiy harakatlarini rivojlantirishning ahamiyati.
10	O‘zbek xalq o‘yinlarining kelib chiqish tarixi va ularni o‘tkazish metodlari.
11	Sport elementlari bo‘lgan harakatli o‘yinlarni o‘tkazish.
12	Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablarining jismoniy rivojlantirish va madaniy-gigiyenik ko‘nikmalarni shakllantirish sohasi
13	: Ikki va uch yoshgacha bo’lgan bolalarning jismoniy tarbiyasi.
14	Maktabgacha ta’lim muassasalarida va oilada ertalabki gimnastikani o‘tkazish metodlari va ularning ahamiyati.
15	Umumrivojlantiruvchi mashqlar.
16	Maktabgacha ta`lim muassasalarida “Ilk qadam” davlat dasturi asosida jismoniy tarbiya mashg`ulotlarini tashkil etish.
17	Maktabgasha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya yo`riqchisi ish faoliyati.
18	Maktabgacha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya mashg`ulotlarini tashkil etish shakllari
19	Ochiq havoda o‘tkaziladigan harakatli o‘yinlar va jismoniy mashqlar.
20	Maktabgacha ta`limda jismoniy tarbiya mashg`ulotlarida yangi pedagogik texnologiyalar.
21	Davolash jismoniy tarbiyasi.
22	Jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi darslarini zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida o`tkazish.
23	Xorijiy davlatlarning ilg`or tajribalari
24	Maktabgacha ta`lim muassasalarida sport sog`lomlashtirish tadbirlari.
25	Maktabgacha ta`lim muassasalarida pedagogik nazorat va pedagogik tahlil.
26	Badiiy gimnastika mashg`ulotlarida buyumlar bilan ishlash.
	Jami:	50

Seminar mashg’ulotlarning tavsiya etilgan mavzulari «Maktabgacha ta`limda jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi» fani bo’yicha amaliy mashg’ulotining kalendar tematik rejasi

№	Amaliy mashg`ulot mavzulari (barchasi)	soat
№	MA’RUZA MAVZULARI (barchasi)	2
1	Kirish. Jismoniy tarbiya fanning maqsadi va vazifalari.	2
2	Jismoniy tarbiya vazifalari va vositalari.	2
3	Jismoniy tarbiya tizimida bolalarni har tomonlama o`qitish va rivojlantirish tamoyillari.	2
4	Jismoniy tarbiya berish jarayonida ta’lim metodlari.	2
5	:Jismoniy sifatlar to’g’risida tushuncha.	2
6	Issiq iqlim sharoitida bolalarni jismoniy tarbiyalash .	2
7	Jismoniy tarbiya ishlarini tashkil etish uchun kerakli jihoz va inventarlar, guruh xonalari, zal va maydonni jihozlash.	2
8	Safda turish mashqlarining turlari va ularning mohiyati.	2
9	Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktabgacha ta’lim muassasalarida va oilada asosiy harakatlarini rivojlantirishning ahamiyati.	2
10	O‘zbek xalq o‘yinlarining kelib chiqish tarixi va ularni o‘tkazish metodlari.	2
11	Sport elementlari bo‘lgan harakatli o‘yinlarni o‘tkazish.	2
12	Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablarining jismoniy rivojlantirish va madaniy-gigiyenik ko‘nikmalarni shakllantirish sohasi	2
13	: Ikki va uch yoshgacha bo’lgan bolalarning jismoniy tarbiyasi.	2
14	Maktabgacha ta’lim muassasalarida va oilada ertalabki gimnastikani o‘tkazish metodlari va ularning ahamiyati.	2
15	Umumrivojlantiruvchi mashqlar.	2
16	Maktabgacha ta`lim muassasalarida “Ilk qadam” davlat dasturi asosida jismoniy tarbiya mashg`ulotlarini tashkil etish.	2
17	Maktabgasha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya yo`riqchisi ish faoliyati	2
18	Maktabgacha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya mashg`ulotlarini tashkil etish.	2
19	Ochiq havoda o‘tkaziladigan harakatli o‘yinlar va jismoniy mashqlar.	2
20	Maktabgacha ta`limda jismoniy tarbiya mashg`ulotlarida yangi pedagogik texnologiyalar	2
21	Davolash jismoniy tarbiyasi	2
22	Jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi darslarini zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida o`tkazish.	2
23	Xorijiy davlatlarning ilg`or tajribalari.	2
24	Maktabgacha ta`lim muassasalarida sport sog`lomlashtirish tadbirlari.	2
25	Maktabgacha ta`lim muassasalarida pedagogik nazorat va pedagogik tahlil.	1
26	Badiiy gimnastika mashg`ulotlarida buyumlar bilan ishlash.	1
	Jami	50

Mustaqil ta’lim tashkil etishning shakli va mazmuni

Bakalavr mustaqil ta`limni tayorlashda muayyan fanning xususiyatlarini hisobga olgan holda quyidagi shakllardan foydalanish tavsiya etiladi;

- darslik va o’quv qo’llanmalar bo’yicha fan boblari va mavzularini

o’rganish;

- tarqatma materiallar ma’ruzalar qismini o’zlashtirish;

- nazariy material bo`yicha misol va masala yechish,

- maxsus adabiyotlar bo’yicha mavzular ustida ishlash;

- o’yinda ishlatiladigan sport anjomlarini o’rganish;

- avtomatlashtirilgan o`rgatuvchi va nazorat qiluvchi tizimlar bilan ishlash;

- faol va muammoli o’qitish uslubidan foydalaniladigan o’quv

mashg’ulotlari;

- masofaviy ta’lim.

Tavsiya etiladigan mustaqil ishlarning mavzulari:

1. Jismoniy tarbiyaning umumiy masalalri;

2. Jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasining maqsadi va vazifalari

3.Jismoniy tarbiya vazifasi va vositalari

4. Tug`ilgandan yetti yoshgacha bo`lgan bolalarning rivojlanishini o`ziga xos xususiyatlari

5. Maktabgacha ta`lim yoshidagi bolalar uchun gimnastika 6.Maktabgach yoshdagi bolalar uchun asosiy harakatlar

7. Umumrivojlantiruvchi mashqlari

8. Harakatli o`yinlar bolalarda jismoniy tarbiyani tarbiyalashning asosiy metodi va vositasi sifatida

9.Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun sport mashqlari 10.Maktabgacha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiyani tashkil etish shakllari 11.Bolalarni kundalik hayotida jismoniy tarbiya jismoniy tarbiya bo`yicha ishni tashkil etish

12.Jismoniy tarbiya bo`yicha yo`riqchining ish faoliyati.

13.Maktabgacha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya bo`yicha ishni tashkil etish

14.Maktabgacha yoshdagi bolalarni jismoniy rivojlanish monitoringini olib borish

Talabalarning mustaqil ta’limining mazmuni va hajmi

№	Mustaqil ta’lim mavzulari	Berilgan topshiriqlar		Bajarish muddati	Hajmi (soat)
1-SEMESTR
1	Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktabgacha ta’lim muassasalarida, oilada jismoniy tarbiya fanning maqsadi vazifalari	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Sentyabr	4
2	Jismoniy tarbiya vazifalari va vositalari.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Noyabr 1-haftasi	8
3	Jismoniy tarbiya tizimida bolalarni har tomonlama rivojlantirish va o‘qitish tamoyillari	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Noyabr 2 va 3-haftasi	8
4	Jismoniy tarbiya berish jarayonida ta’lim metodlari.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Noyabr 4 –haftasi Dekabr 1 va 2 ta haftasi	10
5	Jismoniy sifatlar to’g’risida tushuncha	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Dekabr	6
6	Issiq iqlim sharoitida bolalarni jismoniy tarbiyalash .	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Dekabr	4
7	Jismoniy tarbiya ishlarini tashkil etish uchun kerakli jihoz va inventarlar, guruh xonalari, zal va maydonni jihozlash.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Yanvar	6
8	Safda turish mashqlarining turlari va ularning mohiyati.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		yanvar	4
9	Maktabgacha yoshdagi bolalarni maktabgacha ta’lim muassasalarida va oilada asosiy harakatlarini rivojlantirishning ahamiyati.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		fevral	4
10	O‘zbek xalq o‘yinlarining kelib chiqish tarixi va ularni o‘tkazish metodlari.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		fevral	4
11	Sport elementlari bo‘lgan harakatli o‘yinlarni o‘tkazish.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		fevral	4
12	Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablarining jismoniy rivojlantirish va madaniy-gigiyenik ko‘nikmalarni shakllantirish sohasi	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		mart	4
13	Ikki va uch yoshgacha bo’lgan bolalarning jismoniy tarbiyasi.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		mart	4
14	Maktabgacha ta’lim muassasalarida va oilada ertalabki gimnastikani o‘tkazish metodlari va ularning ahamiyati.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish		mart	4
15	Umumrivojlantiruvchi mashqlar.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Mart	4
16	Maktabgacha ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiyani tashkil etish shakllari.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Mart	4
17	Maktabgasha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya yo`riqchisi ish faoliyati	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Mart	4
18	Maktabgacha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya mashg`ulotlarini tashkil etish.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Aprel	4
19	Ochiq havoda o‘tkaziladigan harakatli o‘yinlar va jismoniy mashqlar.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Aprel	4
20	Maktabgacha ta`limda jismoniy tarbiya mashg`ulotlarida yangi pedagogik texnologiyalar	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Aprel	6
21	Davolash jismoniy tarbiyasi	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		Aprel	4
22	Jismoniy tarbiya darslarida ысpedagogik nazorat: pedagogik tahlil, xronometraj, pulsometriya o`tkazish uslubiyati	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		May	4
23	Xorijiy mamlakatlarning ilg`or tajribalari	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		May	6
24	Badiiy gimnastika mashg`ulotlarida buyumlar bilan ishlash texnikasi	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		May	4
25	Maktabgacha ta`lim muassasalarida jismoniy tarbiya mashg`ulotlari ishlanmalarini yaratish va ularga qo`yiladigan talablar.	Adabiyotlardan konspekt qilish. Internet tarmog’idan ma’lumotlar olish.		May	4
	Jami				120

Dasturning informatsion uslubiy ta’minoti

Mazkur fanni o’qitish jarayonida ta’limning zamonaviy metodlari, pedagogik va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini qo’llash zarur. Deyarli barcha mavzular kompyuterdan foydalanib o’tilishi lozim. Dars zamonaviy kompyuter texnologiyalari taqdimot va multimediya vositalaridan foydalanilgan holda o’tiladi. Amaliy mashg’ulotlarida kichik guruhlar musobaqalari o’tkazish va yakka tartibda pedagogik texnologiyalarini qo’llash nazarda tutiladi.

«Maktabgacha ta`limda jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi» fanidan talabalar bilimini reyting tizimi asosida baholash mezoni

FANDAN BAHOLASH MEZONI VA TARTIBI

“Jismoniy tarbiyasi nazariyasi va metodikasi” fanidan talabalar bilimini baholash “Samarqand davlat universitetida ta’limning kredit tizimi sharoitlarida talabalar bilimini nazorat qilish tartibi va baholash mezonlari to‘g‘risidayo‘riqnoma”ga asosan amalga oshiriladi.

Fan ajratilgan jami kredit (soat) miqdori: 5 (150 s).

Nazorat turi	Ajratilgan jami ball	Nazorat (topshiriq) shakli	Ballarning taqsimlanishi	Saralash bali
Oraliq nazorat	50 ball	Nazorat ishi: YOzma ish (2 ta savol) YOzma ish (2 ta savol)	20 ball 10 ball 10 ball	30 ball
		Talaba faolligi (laboratoriya darslardagi)	10 ball (mashg‘ulotlar soniga bo‘linadi)
		Mustaqil ish	20 ball (topshiriqlar soniga bo‘linadi)
YAkuniy nazorat	50 ball	YOzma ish (5 ta savol) yoki Test(50 ta savol)	50 ball (har bir savolga 10 balldan) 50 ball (har bir savolga 10 balldan)	30 ball

Fan bo‘yicha yuqorida keltirilgan nazoratlarda to‘plangan reytingumulashtiriladi hamda yakunda ballar 5 baholik tizimga quyidagicha konvertatsiya qilinadi:

• 
  87-100 ball – 5 (a’lo);
  
• 
  73-86 ball – 4 (yaxshi);
  
• 
  60-72 ball – 3 (qoniqarli);
  
• 
  0-59 ball - 2 (qoniqarsiz)
  

«Maktabgacha ta`limda jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi» fani bo’yicha reyting jadvallari, nazorat turi, shakli, soni hamda har bir nazoratga ajratilgan maksimal ball, shuningdek joriy va oraliq nazoratlarining saralash ballari haqidagi ma’lumotlar fan bo’yicha birinchi mashg’ulotda talabalarga e’lon qilinadi.

Fan bo’yicha talabalarning bilim saviyasi va o’zlashtirish darajasining Davlat ta’lim standartlariga muvofiqligini ta’minlash uchun quyidagi nazorat turlari o’tkaziladi:

• 
  joriy nazorat (JN) – talabaning fan mavzulari bo’yicha bilim va amaliy ko’nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Joriy nazorat fanning xususiyatidan kelib chiqqan holda amaliy mashg’ulotlarda og’zaki so’rov, test o’tkazish, suhbat, nazorat ishi, kollekvium, uy vazifalarini tekshirish va shu kabi boshqa shakllarda o’tkazilishi mumkin;
  
• 
  oraliq nazorat (ON) – semestr davomida o’quv dasturining tegishli (fanlarning bir necha mavzularini o’z ichiga olgan) bo’limi tugallangandan keyin talabaning nazariy bilim va amaliy ko’nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Oraliq nazorat bir semestrda ikki marta o’tkaziladi va shakli (yozma, og’zaki, test va hokazo) o’quv faniga ajratilgan umumiy soatlar hajmidan kelib chiqqan holda belgilanadi;
  
• 
  yakuniy nazorat (YaN) – semestr yakunida muayyan fan bo’yicha nazariy bilim va amaliy ko’nikmalarni talabalar tomonidan o’zlashtirish darajasini baholash usuli. Yakuniy na`zorat asosan tayanch tushuncha va iboralarga asoslangan “Yozma ish” shaklida o’tkaziladi.
  

ON o’tkazish jarayoni kafedra mudiri tomonidan tuzilgan komissiya ishtirokida muntazam ravishda o’rganib boriladi va uni o’tkazish tartiblari buzilgan hollarda, ON natijalari bekor qilinishi mumkin. Bunday hollarda ON qayta o’tkaziladi.

Oliy ta’lim muassasasi rahbarining buyrug’i bilan ichki nazorat va monitoring bo’limi rahbarligida tuzilgan komissiya ishtirokida YaN ni o’tkazish jarayoni muntazam ravishda o’rganib boriladi va uni o’tkazish tartiblari buzilgan hollarda, YaN natijalari bekor qilinishi mumkin. Bunday hollarda YaN qayta o’tkaziladi.

Talabaning bilim saviyasi, ko’nikma va malakalarini nazorat qilishning reyting tizimi asosida talabaning fan bo’yicha o’zlashtirish darajasi ballar orqali ifodalanadi.

«Maktabgacha ta`limda jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi» fani bo’yicha talabalarning semestr davomidagi o’zlashtirish ko’rsatkichi 100 ballik tizimda baholanadi.

Ushbu 100 ball baholash turlari bo’yicha quyidagicha taqsimlanadi:

Ya.N.-30 ball, qolgan 70 ball esa J.N.-35 ball va O.N.-35 ball qilib taqsimlanadi.

Ball	Baho	Talabalarning bilim darajalari
5	A’lo	Xulosa va qaror qabul qilish. Ijodiy fikrlay olish. Mustaqil mushohada yurita olish. Olgan bilimlarini amalda qo’llay olish. Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish. Tasavvurga ega bo’lish.
4	Yaxshi	Mustaqil mushohada qilish. Olgan bilimlarini amalda qo’llay olish. Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish. Tasavvurga ega bo’lish.
3	Qoniqarli	Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish Tasavvurga ega bo’lish.
2	Qoniqarsiz	Aniq tasavvurga ega bo’lmaslik. Bilmaslik.

• 
  Fan bo’yicha saralash bali 55 ballni tashkil etadi. Talabaning saralash balidan past bo’lgan o’zlashtirishi reyting daftarchasida qayd etilmaydi.
  
• 
  Talabalarning o’quv fani bo’yicha mustaqil ishi joriy, oraliq va yakuniy nazoratlar jarayonida tegishli topshiriqlarni bajarishi va unga ajratilgan ballardan kelib chiqqan holda baholanadi.
  
• 
  Talabaning fan bo’yicha reytingi quyidagicha aniqlanadi: ,
  

bu erda: V- semestrda fanga ajratilgan umumiy o’quv yuklamasi (soatlarda);

O’ -fan bo’yicha o’zlashtirish darajasi (ballarda).

• 
  Fan bo’yicha joriy va oraliq nazoratlarga ajratilgan umumiy ballning 55 foizi saralash ball hisoblanib, ushbu foizdan kam ball to’plagan talaba yakuniy nazoratga kiritilmaydi.
  
• 
  Joriy JN va oraliq ON turlari bo’yicha 55bal va undan yuqori balni to’plagan talaba fanni o’zlashtirgan deb hisoblanadi va ushbu fan bo’yicha yakuniy nazoratga kirmasligiga yo’l qo’yiladi.
  
• 
  Talabaning semestr davomida fan bo’yicha to’plagan umumiy bali har bir nazorat turidan belgilangan qoidalarga muvofiq to’plagan ballari yig’indisiga teng.
  
• 
  ON va YaN turlari kalendar tematik rejaga muvofiq dekanat tomonidan tuzilgan reyting nazorat jadvallari asosida o’tkaziladi. YaN semestrning oxirgi 2 haftasi mobaynida o’tkaziladi.
  
• 
  JN va ON nazoratlarda saralash balidan kam ball to’plagan va uzrli sabablarga ko’ra nazoratlarda qatnasha olmagan talabaga qayta topshirish uchun, navbatdagi shu nazorat turigacha, so’nggi joriy va oraliq nazoratlar uchun esa yakuniy nazoratgacha bo’lgan muddat beriladi.
  
• 
  Talabaning semestrda JN va ON turlari bo’yicha to’plagan ballari ushbu nazorat turlari umumiy balining 55 foizidan kam bo’lsa yoki semestr yakuniy joriy, oraliq va yakuniy nazorat turlari bo’yicha to’plagan ballari yig’indisi 55 baldan kam bo’lsa, u akademik qarzdor deb hisoblanadi.
  
• 
  Talaba nazorat natijalaridan norozi bo’lsa, fan bo’yicha nazorat turi natijalari e’lon qilingan vaqtdan boshlab bir kun mobaynida fakultet dekaniga ariza bilan murojaat etishi mumkin. Bunday holda fakultet dekanining taqdimnomasiga ko’ra rektor buyrug’i bilan 3 (uch) a’zodan kam bo’lmagan tarkibda apellyatsiya komissiyasi tashkil etiladi.
  
• 
  Apellyatsiya komissiyasi talabalarning arizalarini ko’rib chiqib, shu kunning o’zida xulosasini bildiradi.
  
• 
  Baholashning o’rnatilgan talablar asosida belgilangan muddatlarda o’tkazilishi hamda rasmiylashtirilishi fakultet dekani, kafedra muduri, o’quv-uslubiy boshqarma hamda ichki nazorat va monitoring bo’limi tomonidan nazorat qilinadi.
  

Talabalar ON dan to’playdigan ballarining namunaviy mezonlari

№	Ko’rsatkichlar	ON ballari
		max		1-ON		2-ON
1	Darslarga qatnashganlik darajasi. Ma’ruza darslaridagi faolligi, konspekt daftarlarining yuritilishi va to’liqligi	15		0-7		0-8
2	Talabalarning mustaqil ta’lim topshiriqlarini o’z vaqtida va sifatli bajarishi va o’zlashtirish.	10		0-5		0-5
3	Og’zaki savol-javoblar, kollokvium va boshqa nazorat turlari natijalari bo’yicha	10		0-5		0-5
Jami ON ballari			35		0-17		0-18

Talabalar JN dan to’playdigan ballarining namunaviy mezonlari

№	Ko’rsatkichlar	JN ballari
		max		1-JN		2-JN
1	Darslarga qatnashganlik va o’zlashtirishi darajasi. Amaliy mashg’ulotlardagi faolligi, amaliy mashg’ulot daftarlarining yuritilishi va holati	15		0-7		0-8
2	Mustaqil ta’lim topshiriqlarining o’z vaqtida va sifatli bajarilishi. Mavzular bo’yicha uy vazifalarini bajarilish va o’zlashtirishi darajasi.	10		0-5		0-5
3	Yozma nazorat ishi yoki test savollariga berilgan javoblar	10		0-5		0-5
Jami ON ballari			35		0-17		0-18

Yakuniy nazoratda “Yozma ish”larni baholash mezoni

Yakuniy nazorat “Yozma ish” shaklida belgilangan bo’lsa, u holda yakuniy nazorat 30 ballik “Yozma ish” variantlari asosida o’tkaziladi.

Yakuniy nazorat “Yozma ish” shaklida amalga oshirilganda, sinov ko’p variantli usulda o’tkaziladi. Har bir variant 2 ta nazariy savol va 2 ta amaliy topshiriqdan iborat. Nazariy savollar fan bo’yicha tayanch so’z va iboralar asosida tuzilgan bo’lib, fanning barcha mavzularini o’z ichiga qamrab olgan.

Har bir yozilgan javoblar bo’yicha o’zlashtirish ko’rsatkichi 0-6 ball oralig’ida baholanadi. Talaba maksimal 30 ball to’plashi mumkin.

Yozma sinov bo’yicha umumiy o’zlashtirish ko’rsatkichini aniqlash uchun variantda berilgan savollarning har biri uchun yozilgan javoblarga qo’yilgan o’zlashtirish ballari qo’shiladi va yig’indi talabaning yakuniy nazorat bo’yicha o’zlashtirish bali hisoblanadi.

Dasturning informatsion-uslubiy ta’minoti

Mazkur fanni o’qitish jarayonida ta’limning zamonaviy metodlari, pedagogik va axborot-kommunikasiya texnologiyalari qo’llanilishi nazarda tutilgan:

• 
  ma’ruza darslarida zamonaviy kompyuter texnologiyalari yordamida prezentasion va elektron-didaktik texnologiyalaridan;
  
• 
  amaliy mashgulotlarida zamonaviy pedagogik texnologiyalaridan- aqliy hujum, guruhli fikrlash, klaster va keys stadi kabi usul va texnikalardan keng foydalaniladi.
  

Didaktik vositalar

Jihozlar va uskunalar, moslamalar: elektron doska - Hitachi, LCD-monitor, elektron ko`rsatgich (ukazka).

video-audio uskunalar: video va audiomagnitofon, mikrofon, kolonkalar.

kompyuter va multimediali vositalar: kompyuter,Delltipidagi proyektor,DVD-diskovod, Web-kamera, video-ko`z (glazok).

Foydalaniladigan adabiyotlar ro`yxati

1.O‘zbekiston Respublikasining «Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonuni. , -T.:O‘zbekiston. 2015 7-sentyabr

2.Maktabgacha ta’lim ni tubdan islox qilish takomillashtirish tadbirlar to`g`risida.-2017-yil 2 fevral

5.«Sog’lom avlod-dasturi» T.28.10. 2016 y

6.Sog’lom avlod-bizning kelajagimiz T., «Abu Ali Ibn Sino» 2000 y

7.Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalar ta’lim- tarbiyasiga qo`yiladigan davlat talablari. T., 2017 y

8.Ilk qadam T 2017 y

Asosiy adabiyotlar

M.F. Tadjieva S.I Xusanxodjaeva Maktabgach ta`limda jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi 2017 y

1. A.B.Keneman, D.B.Xuxlayeva Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarni jismoniy tarbiyalash nazariyasi va metodikasi. Darslik qo’llanma.

2. Normurodov A.N. Yyengil atlyetika. O‘quvuslubiy qo‘llanma. T.: 2002.

3. Normurodov A.N., Morgunova I.I., Jismoniy tarbiya fanidan na`munaviy dastur (bakalavr yo‘nalishi uchun), T.: Fan va tyexnologiyalar. 2004.

4. Normurodov A.N. Jismoniy tarbiya. O‘quv qo‘llanma. T.: 2011.

5. Usmonxo‘jayev T.S. va boshq. Jismoniy tarbiya va sport mashg’ulotlari. O‘quv qo‘llanma. T.: O‘qituvchi. 2005

6.Tulenova. X,Xo‘jayev.P,Xo‘jayeva.Meliyev.HJismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi. T; Iqtisod-Moliya 2012y o‘quv qo‘llanma.

7.Makamjonov.K,Salomov.R,Ikromov.I Jismoniy tarbiya nazariyasi va metdikasi.DarslikT; Iqtisod-Moliya 2008y i

Qo’shimcha adabiyotlar

1.Xujayev F, Raximkulov K.D, Nigmanov B.B «Xarakatli uyinlar va uni o‘qitish metodikasi» Cho‘lpon nashriyoti Toshkent 2011 y

2.Stepanenkova .E.YaTeoriya i metodika fizichskogo vospitaniya i razvitiya rebenka.Uchebnoye posobiye M.:”Akademiya”2001

3.Abdullayev A., Xonkeldiyev Sh. Jismoniy tarbiya asoslari va metodikasi Toshkent., Uzbekistan Davlat jismoniy tarbiya instituti, 2005 yil - 300 b.

FANNI O‘QITISHDA FOYDALANILADIGAN INTERFAOL TA’LIM METODLARI

“BAHS-MUNOZARA” METODI - biror mavzu bo‘yicha ta’lim oluvchilar bilan o‘zaro bahs, fikr almashinuv tarzida o‘tkaziladigan o‘qitish metodidir.

Har qanday mavzu va muammolar mavjud bilimlar va tajribalarasosida muhokama qilinishi nazarda tutilgan holda ushbu metodqo‘llaniladi. Bahs-munozarani boshqarib borish vazifasini ta’limoluvchilarning biriga topshirishi yoki ta’lim beruvchining o‘zi olib borishimumkin. Bahs-munozarani erkin holatda olib borish va har bir ta’limoluvchini munozaraga jalb etishga harakat qilish lozim. Ushbu metod olibborilayotganda ta’lim oluvchilar orasida paydo bo‘ladigan nizolarni darholbartaraf etishga harakat qilish kerak.

“Bahs-munozara” metodini o‘tkazishda quyidagi qoidalarga amal qilishkerak:

• 
  barcha ta’lim oluvchilar ishtirok etishi uchun imkoniyat yaratish;
  
• 
  “o‘ng qo‘l” qoidasiga (qo‘lini ko‘tarib, ruhsat olgandan so‘ngso‘zlash) rioya qilish;
  
• 
  fikr-g‘oyalarni tinglash tarbiyai;
  
• 
  bildirilgan fikr-g‘oyalarning takrorlanmasligi;
  
• 
  bir-birlariga o‘zaro hurmat.
  

Quyida “Bahs-munozara” metodini o‘tkazish tuzilmasi berilgan. Bahs-munozara” metodining tuzilmasi.

“Bahs-munozara” metodining bosqichlari quyidagilardan iborat:

1. Ta’lim beruvchi munozara mavzusini tanlaydi va shunga doirsavollar ishlab chiqadi.

2. Ta’lim beruvchi ta’lim oluvchilarga muammo bo‘yicha savol beradi va ularni munozaraga taklif etadi.

3. Ta’lim beruvchi berilgan savolga bildirilgan javoblarni, ya’niturli g‘oya va fikrlarni yozib boradi yoki bu vazifani bajarish uchun ta’limoluvchilardan birini kotib etib tayinlaydi. Bu bosqichda ta’lim beruvchi ta’lim oluvchilarga o‘z fikrlarini erkin bildirishlariga sharoit yaratib beradi.

4. Ta’lim beruvchi ta’lim oluvchilar bilan birgalikda bildirilgan fikr va g‘oyalarni guruhlarga ajratadi, umumlashtiradi vatahlil qiladi.

5. Tahlil natijasida qo‘yilgan muammoning eng maqbul yechimi tanlanadi.

«Xulosalash» metodi

Metodning maqsadi: Bu metod murakkab, ko‘ptarmoqli, mumkin qadar, muammoli xarakteridagi mavzularni o‘rganishga qaratilgan. Metodning mohiyati shundan iboratki, bunda mavzuning turli tarmoqlari bo‘yicha bir xil axborot beriladi va ayni paytda, ularning har biri alohida aspektlarda muhokama etiladi. Masalan, muammo ijobiy va salbiy tomonlari, afzallik, fazilat va kamchiliklari, foyda va zararlari bo‘yicha o‘rganiladi. Bu interfaol metod tanqidiy, tahliliy, aniq mantiqiy fikrlashni muvaffaqiyatli rivojlantirishga hamda tinglovchilarning mustaqil g‘oyalari, fikrlarini yozma va og‘zaki shaklda tizimli bayon etish, himoya qilishga imkoniyat yaratadi. “Xulosalash” metodidan ma’ruza mashg‘ulotlarida individual va juftliklardagi ish shaklida, amaliy vaseminar mashg‘ulotlarida kichik guruhlardagi ish shaklida mavzu yuzasidan

bilimlarni mustahkamlash, tahlili qilish va taqqoslash maqsadida foydalanish mumkin.

Metodni amalga oshirish tartibi:

• 
  o‘qituvchi ishtirokchilarni 5-6 kishidan iborat kichik guruhlarga ajratadi;
  
• 
  trening maqsadi, shartlari va tartibi bilan ishtirokchilarni tanishtirgach, har bir guruhga umumiy muammoni tahlil qilinishi zarur bo‘lgan qismlari tushirilgan tarqatma materiallarni tarqatadi;
  
• 
  har bir guruh o‘ziga berilgan muammoni atroflicha tahlil qilib,
  
• 
  o‘z mulohazalarini tavsiya etilayotgan sxema bo‘yicha tarqatmaga yozma bayon qiladi;
  
• 
  navbatdagi bosqichda barcha guruhlar o‘z taqdimotlarini o‘tkazadilar. Shundan so‘ng, o‘qituvchi tomonidan tahlillar umumlashtiriladi, zaruriy axborotlar bilan to‘ldiriladi va mavzu yakunlanadi.
  

“MUAMMOLI VAZIYAT” METODI- ta’lim oluvchilarda muammoli vaziyatlarning sabab va oqibatlarini tahlil qilish hamda ularning yechimini topish bo‘yicha ko‘nikmalarini shakllantirishga qaratilgan metoddir.

“Muammoli vaziyat” metodi uchun tanlangan muammoning murakkabligi ta’lim oluvchilarning bilim darajalariga mos kelishi kerak. Ular qo‘yilgan muammoning yechimini topishga qodir bo‘lishlari kerak, aks holda yechimni topa olmagach, ta’lim oluvchilarning qiziqishlari so‘nishiga,o‘zlariga bo‘lgan ishonchlarining yo‘qolishiga olib keladi. «Muammoli vaziyat» metodi qo‘llanilganda ta’lim oluvchilar mustaqil fikr yuritishni, muammoning sabab va oqibatlarini tahlil qilishni, uning yechiminitopishni o‘rganadilar. Quyida “Muammoli vaziyat” metodining tuzilmasi keltirilgan.

“Muammoli vaziyat” metodining tuzilmasi.

“Muammoli vaziyat” metodining bosqichlari quyidagilardan iborat:

1. Ta’lim beruvchi mavzu bo‘yicha muammoli vaziyatni tanlaydi,maqsad va vazifalarni aniqlaydi. Ta’lim beruvchi ta’lim oluvchilargamuammoni bayon qiladi.

2.Ta’lim beruvchi ta’lim oluvchilarni topshiriqning maqsad,vazifalari va shartlari bilan tanishtiradi.

3. Ta’lim beruvchi ta’lim oluvchilarni kichik guruhlarga ajratadi.

4.Kichik guruhlar berilgan muammoli vaziyatni o‘rganadilar.Muammoning kelib chiqish sabablarini aniqlaydilar va har bir guruh taqdimot qiladi. Barcha taqdimotdan so‘ng bir xil fikrlar jamlanadi.

5. Bu bosqichda berilgan vaqt mobaynida muammoning oqibatlari to‘g‘risida fikr-mulohazalarini taqdimot qiladilar. Taqdimotdan so‘ng birxil fikrlar jamlanadi.

6. Muammoni yechishning turli imkoniyatlarini muhokama qiladilar, ularni tahlil qiladilar. Muammoli vaziyatni yechish yo‘llarini ishlab chiqadilar.

7. Kichik guruhlar muammoli vaziyatning yechimi bo‘yicha taqdimot qiladilar va o‘z variantlarini taklif etadilar.

8. Barcha taqdimotdan so‘ng bir xil yechimlar jamlanadi. Guruh ta’lim beruvchi bilan birgalikda muammoli vaziyatni yechish yo‘llarining eng maqbul variantlarini tanlab oladi.

“SWOT-tahlil” metodi.

Metodning maqsadi: mavjud nazariy bilimlar va amaliy tajribalarni tahlil qilish, taqqoslash orqali muammoni hal etish yo‘llarni topishga, bilimlarni mustahkamlash, takrorlash, baholashga, mustaqil, tanqidiy fikrlashni, nostandart tafakkurni shakllantirishga xizmat qiladi.

S – (strength) – kuchli tomonlari

W – (weakness) – zaif, kuchsiz tomonlari

O – (opportunitu) – imkoniyatlari

T – (tnreat) – to‘siqlar

“VNN” Diagrammasi metodi

Metodning maqsadi: Bu metod grafik tasvir orqali o‘qitishni tashkil etish shakli bo‘lib, u ikkita o‘zaro kesishgan aylana tasviri orqali ifodalanadi. Mazkur metod turli tushunchalar, asoslar, tasavvurlarning analiz va sintezini ikki aspekt orqali ko‘rib chiqish, ularning umumiy va farqlovchi jihatlarini aniqlash, taqqoslash imkonini beradi.

Metodni amalga oshirish tartibi:

• 
  ishtirokchilar ikki kishidan iborat juftliklarga birlashtiriladilar va ularga ko‘rib chiqilayotgan tushuncha yoki asosning o‘ziga xos, farqli jihatlarini (yoki aksi) doiralar ichiga yozib chiqish taklif etiladi;
  
• 
  navbatdagi bosqichda ishtirokchilar to‘rt kishidan iborat kichik guruhlarga birlashtiriladi va har bir juftlik o‘z tahlili bilan guruh a’zolarini tanishtiradilar;
  
• 
  juftliklarning tahlili eshitilgach, ular birgalashib, ko‘rib chiqilayotgan muammo yohud tushunchalarning umumiy jihatlarini (yoki farqini) izlab topadilar, umumlashtiradilar va doirachalarning kesishgan qismiga yozadilar.