O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand veterinariya meditsinasi instituti

Kasallikning zarari. Meva chirishi, barglar dog’lanish tufayli to’kilishi, daraxt tanasi, shoxlari va novdalarida yaralar rivojlanishi, natijada daraxtlar kuchsiz bo’lib qolishi, qora rakning zarari katta ekanligini ko’rsatadi. AQSh da kasallik tufayli olma va nok hosilining 25-50 foizi yo’qotiladi. O’zbekistonda tanasi va katta shoxlari zararlangan daraxtlar 3-4 yilda qurib qoladi.

Zararlanadigan ekin turlari. Qora rak asosan madaniy olmada uchraydi, ammo zararlanadigan turlar qatoriga ko’p mevali daraxtlar, jumladan ko’pgulli yapon olmasi, nok, behi, o’rik, shaftoli, olxo’ri, olcha, gilos, oddiy va yapon mushmulasi, yong’oq, oddiy va portugal tafloni, qizil va boshqalar kiradi. Olma va nokdan ajratib olingan qo’zg’atuvchi zamburug’ kulturalari har ikki daraxt turini ham zararlash qobiliyatiga ega. O’zbekistonda kasallik olmada va nokda qayd qilingan. Zamburug’ning anamorfa bosqichi tokni ham zararlaydi. Kasallik bilan behi mevalari zararlanadi, qo’zg’atuvchi zamburug’ mevaga hasharotlar shikastlagan joylar va boshqa mexanik jarohatlar orqali kiradi. Meva ustida qattiq, po’k, qo’ng’ir, vaqt o’tishi bilan qorayadigan yaralar paydo bo’ladi, ularning ustida kichik, qora bo’rtmalar shaklidagi piknidalari paydo bo’ladi.