O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand veterinariya meditsinasi instituti

Kulrang chirish kasalligi ko’sak yuzasida hosil bo’lgan mog’orning keyinchalik chirishi bilan namoyon bo’ladi. Chirish ko’sak chanoqlari va tolasini sifatini buzilishiga sabab bo’ladi. Kasallikni takomillashmagan zamburug’lar sinfi vakili BotrytiscinereaPers. keltirib chiqaradi. Ko’sak yuzasidagi mog’or zamburug’ining konidiya bandlari va konidiyalaridan tashkil topgan bo’ladi. Ko’sak chirishi kasalligi tufayli ko’sak to’liq ochilmay qoladi. Kasallangan ko’sak yuzasi qora rangdagi dog’lar bilan qoplangan bo’ladi. Kasallangan paxta tolasi qoramtir rangga kiradi. Kasallikni Takomillashmagan zamburug’lar sinf vakili NigrosporagossypiiJacz. keltirib chiqaradi. Kasalangan ko’sak yuzasi rangsiz mayda hujayralardan tashkil topgan gifalar bilan qoplanadi. Gifalar keyinchalik xlamidosporalarga aylanadi. Fuzarioz kasalligi tufayli chanoqlarning birlashgan joylarida, oq, sariq, binafsha, qizil rangdagi miseliy hosil bo’lganligi ko’rinadi. Kasallikni Takomillashmagan zamburug’lar sinfi vakil lari F. oxysporumSchl, F. merismoidesCorda keltirib chiqaradi.

Aspergillez kasalligi to’liq pishib yetilmagan ko’saklarda kuzatiladi. Ular och sariq rangga kirib, urug’lari chirib shilimshiq hosil qiladi. Kasallangan ko’sak choklaridan och binafsha rangdagi dog’lar paydo bo’lib, ular quriy boshlaydi. Kasallikni AspergillusnigervanTiegh zamburug’i keltirib chiqaradi. Yopishqoq bakterioz kasalligi ko’sak pishishidan oldin namoyon bo’ladi. Ko’sak ichidagi paxta tolasi qo’ng’ir sariq rangdagi yopishqoq massaga aylanadi. Kasallik ko’sak ichiga turli bakteriyalar aktino mitsetlar, achitqi zamburug’larning kirib kelishi natijasida hosil bo’ladi.