O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Do‘kon mahsulotlari katalogi 
Mahsulotlar  katalogi –  do‘kon  saytining  asosiy  tarkibiy 
qismi hisoblanadi. Unda foydalanuvchiga kerak bo‘lgan  mahsulot 
taklifi to‘g‘risida ma’lumot beriladi. 
Mijozlarga  qulaylik  yaratish  uchun u  bir  nechta  samarali 
vositalardan foydalangan holda tuzilgan:  

 Kategoriyalar,  qo‘yi  kategoriyalar. Ushbu  elementlar  aso-
siy  menyuda  ko‘rsatiladi. To‘g‘ri  indekslashga  erishish  uchun 

---

167 
ularni  ierarxik  printsip  bo‘yicha  shakllantirish  kerak. Tovarlar 
ma’lum bir xususiyatlar to‘plamiga ko‘ra taqsimlanadi – maqsad, 
tur,  ishlab  chiqaruvchi. Foydali  xususiyat  bu  mahsulot  sahifasiga 
qo‘shimcha 
o‘tishsiz  to‘g‘ridan-to‘g‘ri  kategoriya  ichida 
mahsulotning asosiy xususiyatlarini namoyish qilishdir.  

 Mahsulotlar kartalari. Bunday tarkibiy bo‘linma xaridorga 
mahsulotning  to‘liq  tavsifini  beradi,  uzoqdagi  bitim  formatining 
kamchiliklarini  qoplaydi. U  batafsil  jihatlarini  o‘z  ichiga 
oladi, fotosuratlar, videokontent,  taklif  etilayotgan mahsulot haqi-
da  foydali  ma’lumotlar (narx,  mavjudlik),  buyurtma  shakli, 
tegishli mahsulotlar ro‘yxati, fikr-mulohazalar bloki.     

   Filtrlar. Ushbu  komponent  mijozga  tor  tanlovni  amalga 
oshirgan  holda,  ko‘p  sonli  takliflar  orasidan  kerakli  mahsulotni 
tezda  topishga  imkonini  beradi. Dasturchi  tomonidan  oldindan 
o‘ylab  chiqilgan  va  tanlangan  mezonlarga  asoslanib, vosita  to-
varlarni saralab, ularni ma’lum ketma-ketlikda namoyish etadi.   

  Mahsulotlar  savati. Onlayn-do‘konning  majburiy  tarkibiy 
qismi,  bir  asosiy  savdo  vositasi    tovar  savatchani  haridi  hisobla-
nadi. Harid  qilish  jarayoni  ushbu  bo‘limda  amalga  oshiri-
ladi: mijozlar  umumiy  miqdorni  ko‘rishadi,  qo‘shilgan  mollar 
ro‘yxatlarini  tekshirish  va  tahrir  qilish,  to‘lovni  amalga  oshirish  
uchun  keyingi  havolani  ko‘rishadi. Savatga  saytning  istalgan 
joyidan  kirish  mumkin,  buyurtmani  tahrirlashga  tezda  qaytish 
uchun imkoniyat yaratiladi.    

   Xizmat  sahifalari. Xizmat  sahifalari  –  bu  xaridorga  bu-
yurtma shartlari haqida ko‘proq ma’lumot olishga yordam beradi-
gan narsa: 
- to‘lov; 
- yetkazib berish; 
- kafolatlar; 
- savol-javoblar (FAQ); 
- kredit olish imkoniyati; 
- oflayn - do‘konlar ro‘yhati; 
- aloqalar. 

---

168 
Foydalanuvchi  ko‘p  hollarda  hizmat  bo‘limlarda  mavjud 
ma’lumotlar  asosida  keying  buyurtmani  rasmiylashtirish  uchun 
qaror qabul qiladi. 

 Informatsion mazmunli sahifalari. Axborot sahifalarida po-
tentsial  xaridor  uchun  foydali  bo‘lgan tarkibiy  qismlar mav-
jud. Ular  mahsulot  tanlashni  aniqlashga,  kompaniyaning  ishi  va 
uning  faoliyat  sohasiga  oid  eng  so‘nggi  yangiliklarni  tanish-
tirishga,  yangi  mahsulotlarni  ajratib  ko‘rsatishga  va  mahsulotdan 
foydalanish bo‘yicha qimmatli tavsiyalar berishga yordam beradi.  
Tarkib bo‘limlarida quyidagilar e’lon qilinadi: 
- sharhlar; 
- reytinglar; 
- maslahatlar bilan maqolalar; 
- video ekspert tavsiyalari; 
- yangiliklar tasmasi. 

 Tijorat takliflari. Resursga tashrif buyuruvchilarni qiziqtiri-
shi mumkin bo‘lgan yoqimli takliflar uchun qo‘shimcha bo‘lim qi-
lish  tavsiya  etiladi. Bu,  ayniqsa, bir  vaqtning  o‘zida  bir  nechta 
aksiyalar o‘tkaziladigan yirik onlayn- do‘konlarga tegishli. 
Ushbu  blokda  mijozga  mavjud  tijorat  takliflarining 
shartlarini o‘rganish uchun qulayroq bo‘ladi: 
- aksiyalar ; 
- savdo; 
- chegirmalar ; 
- arzon narxlar kunlari ; 
- bonus dasturlari; 
- narxlarni pasaytirishlar . 

 Mijozning  shaxsiy  hisobi. Qayd  qilish  imkoniga  ega  inter-
net- do‘konlarda yana bir tuzilmaviy qismi –  xaridorning shaxsiy 
hisobi  mavjud  bo‘lishi  kerak. Foydalanuvchi  ma’lumotlarini 
ushbu joyda saqlaydi va quyidagi bo‘limlar mavjud:   
- buyurtmaning batafsil tarixi; 
- Yig‘ilgan  bonuslar,  mavjud  aksiyalar/chegirmalar  to‘g‘-
risidagi ma’lumotlar ; 
- profilni sozlash funksiyalari; 

---

169 
Savdo  jarayonini  tashkil  qilishda  foydalaniladigan  texno-
logiyalarning  darajasiga  va  shunga  mos  ravishda  bajariladigan 
funksiyalarga qarab ular quyidagicha ajratiladi: 

 do‘kon peshtaxtasi; 

 savdo  Internet - tizimi.