O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti psixologiya nazariyasi va amilyoti kafedrasi

-jadval. Shaxsni baholash sifatlarining namunasi
Yuqorida keltirilgan xususiyatlarni mavjudlik holati va sizga yoqimliligi, 
siz erishishingiz zarur bo‗lganlarini ro‗yxatini tuzish talab etiladi. Ushbu 
sifatlarni o‗qituvchi yoki ota-ona misolida va real baholashingiz mumkin 
bo‗ladi. Ushbu toifa sifatlarning kengaytirilgan varianti 300 ta sifatdan iborat
( Gough & Heilbrun , 1983 ) . Bu esa shaxsni yanada kengroq baholash 
imkoni beradi.
Shaxs psixologiyasida o‗rganiladigan asosiy muammolardan biri shaxs 
rivojlanishini tahlilidir. Shaxs psixologiyada tahlil qilishda uning hayotining 
barcha bosqichlari, ongsizlik ta‘sir ko‗rsatadimi yoki bolalikdan keyingi 
davrlarda shaxs sifatida o‗zgarish yuz beradimi? Ushbu tarzdagi savollarga 
javob izlash zarur bo‗ladi.
Mazkur masalalarni shaxs psixologiyasining metodologik masalalaridan 
hal etish uchun qator shaxs nazariyalarni ko‗rib chiqish zarur bo‗ladi.
Shaxsni o‗rganishga doir yondashuvlarning har bir muammoning o‗ziga 
xos boshqotirma sifatida uning hal etishga e‘tibor qaratganliklarini guvohi 
bo‗lamiz.

---

202
Hattoki, ayrim yondashuvlarni o‗rganish esa o‗nlab yillarni taqozo etadi.
Shaxs psixologiyasi esa mazkur masalalarga javob topishga intiladi.
Ongni o‗rganish. Shaxs muammosini o‗rganishga yondashuvning bir 
jihati uning ongini o‗rganishga yo‗nalganligidir. Psixologiya shaxsning ushbu 
jihatini o‗rganishda tabiiy fanlarning metodlarini modifikatsiya qilish 
asosida erishdi. V.Vund va boshqa psixologlar inson tabiatini o‗rganishda
tabiiy-ilmiy fanlar ta‘sirida uni insonning aqlini o‗rganishda foydalandilar. 
Ushbu tadqiqotlarda psixik jarayonlar eksperimental o‗rganilgan bo‗lsa-da, 
ammo ularda cheklanishlar bor edi.
Xulq-atvorni 
o„rganish.