O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti abdirashidov A., Babayarov A. I

Ma’noli raqamlar.
Sonning yozilishida chapdan noldan farqli birinchi 
raqamidan boshlab barcha raqamlari 
ma’noli raqamlar
deyiladi. Odatda sonning, 
masalan, 273,64 (yoki 273.64) shaklda yozilishi uning 
fiksirlangan vergulli 
(
nuqtali
)
 
shakli
deb ataladi. 
 D
= 

m

10
n
– haqiqiy sonning 
qo‘zg‘aluvchan vergulli 
(
nuqtali
)
 
shakl
da yozilishi, bunda 
m
– uning 
mantissasi
va 
n
– 
tartibi
(masalan, 273,64

10
0
; 
27,364

10
1
; 2736,4

10
-1
). Agar sonning mantissasi 
m
= 0.
d
1
d
2
...
d
k
(
d
1

0) ko‘rinishda 
yozilgan bo‘lsa, bunday qo‘zg‘aluvchan nuqtali son
normallashtirilgan shaklda

---

21 
deyiladi (masalan, 0,27364

10
3
yoki 0.27364

10
3
). Masalan, 1) 
x
= 3,930602 sonning 
barcha raqamlari ma’noli (ma’noli raqamlar tagiga chizilgan); 2) 
x
= 0,002607
sonning 2, 6, 0, 7 raqamlari ma’noli; dastlabki uchta nollar ma’nosiz, chunki ular 2, 
6, 0, 7 raqamlarning joylashishiga xizmat qiladi xolos; shuning uchun berilgan sonni 
x
= 0,2607

10
-2
ko‘rinishda ham yozish mumkin; 3) 
x
= 5702000 sonning yettita 
raqami ham ma’noli; agar uni 
x
= 5,72

10
6
ko‘rinishda yozsak, u holda 5, 7, 2 
raqamlarigina ma’noli. 4) xuddi shinday, 0,03589; 10,4920; 0,00456200.