O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samdu oʻzbekiston-finlandiya pedagogika instituti

BIRLASHGAN MILLATLAR TASHKILOTI
“Birlashgan Millatlar” degan tushuncha birinchi marta AQSH Prezidenti Franklin Ruzvelt taklifiga ko‘ra, 1942-yil 1-yanvarda Birlashgan Millatlar Deklaratsiyasida qo‘llanilgan. Bunga asosiy sabab 26 mamlakatning o‘z hukumatlari nomidan ikkinchi jahon urushining boshlanishiga sababchi bo‘lgan davlatlarga qarshi birlashishiga qaror qilinishi bo‘ldi. Bu tushuncha keyinchalik Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT)da o‘zining to‘la va aniq ifodasini topdi.
1945-yil 25-apreldan 26-iyungacha AQSHning San-Fransisko shahrida 50 ta davlat vakillari ishtirokida Birlashgan Millatlarning konferensiyasi bo‘lib, bu konferensiyada xalqaro tashkilot tuzish haqida qaror qabul qilingan hamda BMTning Nizomi tasdiqlangan. Xitoy, sobiq SSSR, Angliya va AQSH (1944-yil avgust oyida) davlatlari vakillari tomonidan qabul qilingan loyiha mazkur Nizomga asos qilib olindi. 1945-yil 26-iyunida BMTning Nizomi 50 ta mamlakat vakillari tomonidan tasdiqlandi. Keyinchalik Polsha davlatining bu Nizomni tasdiqlashi munosabati bilan 51 ta davlat Birlashgan Millatlar Tashkilotining ta’sischilari bo‘ldilar. BMT 1945-yilning 24-oktabrida ta’sis etgan ko‘pchilik davlatlar tomonidan ratifikatsiya qilingan kundan boshlab yuridik kuchga ega bo‘ldi, ya’ni amal qila boshladi. Shundan buyon 24-oktabr har yili Birlashgan Millatlar Tashkilotining tashkil topgan kuni sifatida dunyoning barcha mamlakatlarida nishonlanadi. BMT shuningdek quyidagi bayramlarni nishonlaydi:

• 
  Xalqaro Xotin-qizlar kuni (8-mart)
  
• 
  Xalqaro atrof-muhitni muhofaza qilish kuni (5-iyun)
  
• 
  Xalqaro savodxonlikni yoyish kuni (8-sentabr)
  
• 
  Xalqaro tinchlikni himoya qilish kuni (BMT Bosh Assambleyasining navbatdagi sessiyasi ochiladigan kuni)
  
• 
  Xalqaro qashshoqlikka qarshi kurash kuni (17-oktabr)
  
• 
  Butunjahon SPIDga qarshi kurash kuni (1-dekabr)
  
• 
  Inson huquqlari kuni (10-dekabr)
  

BMTning qarorgohi Nyu-Yorkda joylashgan. Qarorgohning binosi va maydoni xalqaro zona hisoblanadi. Bu - ushbu hudud birgina AQSHning emas, balki BMTga a’zo bo‘lgan barcha davlatlarning hududi deganidir. Qarorgohning qarshisidagi birinchi Avenyuda barcha a’zo davlatlarning bayroqlari hilpirab turibdi (birinchi bayroq Afg‘onistonniki, oxirgisi Zimbabveniki, chunki mamlakatlar nomi alifbo tartibida joylashtirilgan).
BMTning o‘z bayrog‘i ham bor. U havo rangda bo‘lib, o‘rtasida oq emblemasi bor. Emblemada zaytun daraxtining shoxlari o‘rab turgan dunyo xaritasining tasviri mavjud (chunki zaytun daraxti tinchlik ramzi hisoblanadi).
Topshiriq. Quyida berilgan so‘zlarni talaffuz qiling va imlosini eslab qoling.
Olu – olxo‘ri Oluv – olish
Oqlik – oq ranglik Oqliq – sut mahsulotlari
Ora – o‘rta Oro – pardoz
Orasida – o‘rtasida, ichida Orasta – bezatilgan
Oxir – chegara, poyon Oxur – hayvonlarga yem solinadigan joy