O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti V. Yu. Ahrorov


V.4. Sotsial rolning shaxs shakllanishiga ta’siri



Download 2,25 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/178
Sana27.06.2022
Hajmi2,25 Mb.
#709857
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   178
Bog'liq
SOTSIAL PSIXOLOGIYA

 
V.4. Sotsial rolning shaxs shakllanishiga ta’siri
Sotsial rolning shaxs shakllanishiga ta’siri juda katta. Shaxs o‘zi bajaradigan 
rollar tufayli boshqalar bilan munosabatga kirishadi. Shaxsning bajaradigan rollari 
qanchalik ko‘p bo‘lsa, uning hayotga va jamiyatga moslashuvi osonroq kechadi. 
Yangi rolni zimmasiga olish ham shaxsdan katta mas’uliyatni talab etishi bilan birga 
shaxs ruhiyatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Shuning uchun psixoterapiyada shaxs xulqini 
korreksiya qilishga yordam beruvchi o‘zida psixodrammani qamrab olgan 
imagoterapiya
deb nomlanuvchi usul qo‘llaniladi.
Bu usul 
Yakob Levi Moreno 
tomonidan tavsiya etilgan bo‘lib, unga ko‘ra 
patsientga yangi – o‘zi istagan, lekin imkoni bo‘lmagan rolni bajarish imkoni 
beriladi. Bu orqali Moreno nevrozlarni davolagan. Har bir rolni o‘ziga xos 
bajarilishida shaxsning xarakteri, temperamenti va shaxsiy xususiyatlari ham katta rol 
o‘ynaydi.
Dmitriy Alekseyevich Leontyevning 
ta’kidlashicha, shaxs sotsial rollarni 
o‘zlashtirish jarayonida ikki aspekt mavjud: texnik va fikriy. Talaba o‘zining 
talabalik rolini qabul qilar ekan, uning qanday bajarilishiga e’tibor qaratadi, lekin 
ba’zi talabalar bu rolni o‘ziga qabul qilmaydilar va natijada majburiyatlarini to‘liq 
anglab yetmagan holda bu rolni bajaradilar. Shaxs butun umr yoshi, oilaviy va kasbiy 
maqomi, shaxslararo munosabatlariga bog‘liq holda yangi rollarni o‘zlashtirib boradi. 
O‘zlashtirish ba’zida oson, ba’zan esa qiyin kechishi mumkin. 
Rollardagi nizolar.
Ma’lum bir rolni egallab turgan shaxsdan uning atrofidagi 
ma’lum bir guruh kutayotgan kutuvlarni amalga oshirilishi jarayonida sodir 
bo‘ladigan to‘qnashuv. Ya’ni shaxs bir vaqtning o‘zida ikki yoki undan ortiq rolni 
62


bajarishga majbur bo‘lganda sodir bo‘ladigan holat. Rollar nazariyasida ikki xil 
to‘qnashuv yoki nizo turi ajratiladi: 

Download 2,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   178




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish