O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti «Xalqaro turizm va turizm servisi» kafedrasi

17.2. Turizm va mehmonxona xizmatlarini sertifikatlash bo‘yicha
ishlarning kalkulyatsiyasi
Sertifikatlashni o‘tkazish uchun narxlar ishning murakkabligiga bog‘liq ravishda o‘zgaradi jadvalda «O‘zbekturizm» MK sertifikatlash bo‘yicha xizmatlar uchun narxlarning kalkulyatsiyasi tasvirlangan.
Turizm va mehmonxona xizmatlarini sertifikatlash bo‘yicha ishlar tannarxlarining kalkulyatsiyasi (so‘mlarda)
Jadval 17.1.

№	Nomi	Ishning narxi	QQS ni hisobga olgan holda
1	Kiruvchi turizm	110340	132408
2	Chiquvchi turizm	85525	102630
3	Ichki turizm	77125	92550
4	Turzimni aktiv turlari	107950	129540
5	Kiruvi/chiquvchi, kiruvchi/ichki, chiquvchi/ichki, kiruvchi/chiquvchi/ichki	160825	192990
6	Kiruvchi, turizmni aktiv turlalari	142725	171270
7	10 ta o‘ringa mo‘ljallangan mehmonxonalar	54925	65910
8	25 ta o‘ringa mo‘ljallangan mehmonxonalar	89790	107748
9	50 ta o‘ringa mo‘ljallangan mehmonxonalar	162495	194994
10	Sig‘imi 100 ta o‘ringa mo‘ljallangan mehmonxonalar	210120	252144
11	Sig‘imi 200 ta o‘ringa mo‘ljallangan mehmonxonalar	336270	403524
12	Sig‘imi 350 ta o‘ringa mo‘ljallangan mehmonxonalar	444565	533478
13	Sig‘imi 500 ta o‘ringa mo‘ljallangan mehmonxonalar	710925	853110
14	Mavsumiy sig‘imi 100 o‘ringacha bo‘lgan turbaza	78795	94554
15	Sig‘imi 200 o‘ringacha bo‘lgan mavsumiy turbaza	126100	151320

191
Turizmga doir sertifikatlash. Turizm to‘g‘risidagi qonunning 10 moddasida qayd qilinadiki, «turizm xizmatlari majburiy sertifikatlashga tortiladi». Turizm xizmatlarini sertifikatlash va sertifikat berish belgilangan qonun doirasida amalga oshiriladi.
Turizm faoliyati sub’ektining turistlik xizmatlarni majburiy sertifikatlashtirishni rad etishi; turizm xizmatlarini sertifikatlashda salbiy natijasi hamda sertifikat harakatini to‘xtatib qo‘yish turizm faoliyatini amalga oshirish uchun ruxsatnoma o‘z kuchini yo‘qotadi ruxsatnomadan mahrum bo‘ladi yoki umuman harakati to‘xtatib qo‘yiladi.
Hozirgi vaqtda O‘zbekistonda standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlash bo‘yicha O‘zagentlik tomonidan tasdiqlangan «Turizm xizmatlarini sertifikatlash tartibi» bilan amalga oshiriladi.
Bu tartib umumiy qoidalar, turizm faoliyati sub’ektlariga ko‘rsatiladigan turizm xizmatlarini majburiy sertifikatlashni o‘tkazish tartib-qoidalardan iborat. Bulardan ixtiyoriy sertifikatlashni o‘tkazishda ham foydalanish mumkin.
17.3. Sertifikatlashtirishda Davlat standartlaridan foydalanish
Sertifikatlashni o‘tkazishda mos ravishdagi Davlat standartlaridan foydalaniladi, jumladan turizm sohasi bo‘yicha bular quyidagildardan iborat:

• 
  GOST 30385-95. Aholiga ko‘rsatiladigan xizmatlar. Terminlar va asosiy tushunchalar;
  
• 
  GOST 28681.1-95. Turizm-ekskursiyaga doir xizmatlar. Turizm xizmatlarini loyihalash;
  
• 
  GOST 28681.2-95. Turizm-ekskursiyaga doir xizmatlar. Turizmga xos xizmatlar. Umumiy talablar.
  
• 
  GOST Uz 918-98. Turizm -ekskursiyaga doir xizmatlar. Mehmonxonalar klassifikatsiyasi;
  
• 
  GOST 28681.3-95. Turizm-ekskursiyaga doir xizmatlar. Turistlar va sayohatchilar havfsizligini ta’minlash bo‘yicha talablar;
  
• 
  GOST 28681.4-95. Turizm-ekskursiyaga doir xizmatlar. Mehmonxonalar klassifikatsiyasi;
  
• 
  ISO/MEK 2 1996. Yo‘riqnoma. «Standartlashtirish va turli u bilan bog‘liq faoliyat sohalarida umumiy terminlar va tushunchalar».
  
• 
  RD O‘z 51-026-94. O‘zbekiston Respublikasida sertifikatlashning Milliy tizimi. Appelyatsiyalarni ko‘rib chiqish tartibi;
  
• 
  RD O‘z 51-053 -96. O‘zbekiston Respublikasida sertifikatlashni Milliy tizimi. Xizmatlarni sertifikatlash. Asosiy qoidalar;
  
• 
  RD O‘z 51-061-97. O‘zbekiston Respublikasida sertifikatlashni Milliy tizimi. Xizmatlarni sertifikatlashni milliy tizimi. O‘tkazish tartibi.
  

Shuni qayd qilish kerakki, yuqorida ko‘rsatilgan «Tartib» ko‘rsatilgan xizmatlarni sertifikatlash bo‘yicha ular tomonidan akkreditlangan organlarga hamda turizm faoliyati sub’ektlariga O‘zdavstandartga joriy qilinadi.
192