O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti


Yevropa mamlakatlari bo‘yicha xalqaro turistlarning



Download 0,65 Mb.
bet39/209
Sana16.01.2022
Hajmi0,65 Mb.
#373080
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   209
Bog'liq
5-y-Xalqaro-turizm.-Darslik.Mamatqulov-X.M-va-bosh.-S-2008

Yevropa mamlakatlari bo‘yicha xalqaro turistlarning













tashrifi (2005 yil)




Asosiy turistik




Keluvchi




Keluvchi







yo‘nalishlar




turistlarning




turistlardan olingan













umumiy soni

Hissasi (%)

daromad (mln.




Hissasi (%)







(mln.kishi)




dollar)







Yevropa




441,5

100,0

348234




100,0

Avstriya




19,9

4,5

15467




4,4

Belgiya




6,7

1,5

9863




2,8

Bolgariya




4,8

1,1

2401




0,7

Xorvatiya




8,5

1,9

7463




2,1

Chexiya




6,3

1,4

4631




1,3

Fransiya




76,0

17,2

42276




12,1

Germaniya




21,5

4,9

29204




8,4

Gresiya




14,3

3,2

13731




3,9

Veneriya




10,0

2,3

4271




1,2

Irlandiya




7,3

1,7

4744




1,4

Italiya




36,5

8,3

35398




10,2

Niderlandiya




10,0

2,3

10475




3,8

Norvegiya




3,9

0,9

3441




1,0

Polsha




15,2

3,4

6284




1,8

Portugaliya




11,6

-

7931




2,3

Rossiya




19,9

4,5

5466




1,6

Ispaniya




55,6

12,6

47891




13,8

Shveysariya




7,2

1,6

11040




3,2

Turkiya




20,3

4,6

18152




5,2

Ukraina




15,6

-

3125




0,9

Buyukbritaniya




30,0

6,8

30669




8,8

Manba: Vsemirnaya turistskaya organizatsiya (YUNVTO) ©. 2006.
Fransiya hozirgi kunda Yevropada eng ko‘p turistlar kelib ketuvchi mamlakat bo‘lib hisoblanadi. 2006 yilda Fransiyaga tashrif buyurgan turistlarning umumiy soni

42


76 mln. kishidan ortiqdir. Eng ko‘p kelib-ketuvchi turistlar Germaniya, Buyukbritaniya, Belgiya, Lyuksemburg mamlakatlari fuqarolaridir. Fransiyaga kelib-ketuvchi turistlarni jalb etuvchi asosiy turistik resurslar mamlakatning xilma-xil, boy tabiiy resurslari (Alp tog‘lari, Yassi tog‘lar, karst platolari, past tekisliklar, daryo vodiylari, yam-yashil o‘rmonlaridir. Fransiyaning asosiy g‘ururi bo‘lgan takrorlanmas dengiz qirg‘oqlari 3 ming km masofaga cho‘zilib ketgan. Mamlakatning granit qoyalari (Britaniya), Atlantika okeani qirg‘oqlaridagi uzundan-uzoq qumli tepalar tizmasi, baxmalsimon Mayin qumli cho‘milish plyaj (joy)lari va o‘rtayer dengizining moviy rangli qo‘ltiq (ko‘rfaz)lari hamda Fransiyani son-sanoqsiz madaniy, tarixiy, arxitektura yodgorliklari tashrif buyurishgan sayyohlarni o‘ziga rom qoldiradi.
Parij shahri mamlakatda turistlarning kelishi bo‘yicha birinchi o‘rinni egallaydi. Shaharda dunyoga mashhur bo‘lgan Eyfel minorasi, Notr-Dam ibodatxonasi, eng yirik Luvr muzeyi, Napolyon Bonapart qabri, Lyuksemburg va Tyuirli bog‘lari, Disleylend ko‘ngil ochar, dam olish manzilgohlari, ilm – fan markazi Lya Vilett shahri kabilar beqiyos, son-sanoqsiz sayyohlarni o‘ziga chorlaydi.
Yevropada xalqaro tashrif buyuruvchi turistlarning umumiy soni bo‘yicha Fransiyadan keyingi o‘rinni Ispaniya va Italiya davlatlari egallaydi. 2005 yilda birgina Ispaniyaga keluvchi turistlarning umumiy soni qariyib 56 mln. kishiga yetdi. Ispaniyaga tashrif buyuruvchi turistlarning aksariyat qismi G‘arbiy Yevropa jumladan, Germaniya, Buyukbritaniya, Islandiya, Irlandiya mamlakatlari fuqarolaridir. Ispaniya xorijiy sayyohlarga plyajlari dam olishdan tashqari keng ko‘lami ekskursiya dasturlarini taklif qilib kelmoqdalar. Mamlakatdagi asosiy turistlar oqimi Salvador Dali teatr muzeyi (Fregeyros sh.), Prado muzeyi (Madrid sh.), Ispaniya qiroli rezidensiyasi (Ekskorial sh.), ochiq osmon shahar – muzeyi (Toledo sh.)lariga yo‘naltirilgan.
Keluvchi turistlar umumiy soni bo‘yicha Yevropada Italiya davlati uchinchi o‘rinni egallaydi. 2005 yilda Italiyaga keluvchi turistlar soni 36,5 mln. kishini tashkil qildi.
Italiya o‘zining xilma-xil arxitektura yodgorliklari, madaniyati, rassomlik, haykaltaroshlik san’ati bilan dong taratgan mamlakatdir. Italiyaga ko‘proq Fransiya, Germaniya, Shveysariya, Avstriya, Harvatiya, Sloveniya, Serbiya va Chernogoriya mamlakatlari fuqarolari tashrif buyurishadilar. Mamlakatda turistlar ko‘proq Venesiya, Florensiya, Pizu, albatta Rim shaharlariga borishga intiladilar. Turistlarning to‘xtovsiz oqimi Vatikanga borib ziyorat amallarini bajo keltirish uchun harakat qiladilar.
Yevropada xorijiy sayohatga chiquvchi davlatlar o‘rtasida Germaniya alohida o‘rin egallaydi. Bu yerda chet ellarga chiquvchi turistlar soni yiliga o‘rtacha 5 % ga o‘smoqda. BTT ma’lumotlariga ko‘ra, Germaniya turistlarning xorijiy sayyohatga chiqishi 2020 yilga borganda ikki barobarga o‘sishi kutilmoqda va uning umumiy soni 163,5 mln. kishi (chiqishi)ga teng bo‘lishi mo‘ljallangan.
So‘ngi yillarda turistlarning chet ellarga sayohatga chiqishi bo‘yicha Chexiya davlati, Fransiya, Italiya, Ispaniya, Niderlandiya kabi mamlakatlarni orqada qoldirib ketdi. Turizm bozori Yevropaning Polsha, Vengriya, Ruminiya, Sloveniya kabi mamlakatlarida ham tezkorlik bilan rivojlanib bormoqda.

43


Osiyo turizmi. Osiyo yer sharining eng katta qit’asi bo‘lib, uning maydoni atrofidagi orollar bilan birga 43,5 mln. kv. km. ga yaqin. Aholisi 3,8 mlrd. kishi atrofida Osiyo va Yevropa qit’alari orasidagi quruqlik chegaralari shartlidir. Osiyo tabiati nihoyatda xilma-xilligi bilangina emas, balki keskin tafovutlari bilan ham ajralib turadi. Yer sharidagi eng baland tog‘ cho‘qqisi – Jomolungma (8848 m) va quruqlikdagi eng chuqur botiq O‘lik dengizi (-395 m) shimoliy yarim sharning sovuqlik qutbi (Oymakonda) va Mesopotamiyaning jazirama issiq o‘lkalari shu yerdadir. Qit’aning shimolida Arktika sovuq sahrolari joylashgan bo‘lsa, janubida-nam ekvatorial o‘rmonlar joylashgan. Osiyoda yer yuzasining 3/4 qismi yassi tog‘liklardan, tog‘liklardan va tog‘ tizmalaridan iborat bo‘lib, tez-tez zilzilalar takrorlanib turadi.
Xalqaro turizm bozorida Osiyo – Tinch okeani turizmi juda tezkorlik bilan rivojlanib borayotgan mintaqalardan hisoblanadi. Birgina 2005 yilda keluvchi turistlar soni mintaqa bo‘yicha 154,3 mln. kishiga yetdi va uning salmog‘i 19,2 % ga ko‘paydi. Mintaqada so‘ngi 15 yil ichida (1990-2005 yillar) keluvchi turistlar soni 2,6 barobarga oshdi. 2005-2006 yillarda mintaqaga keluvchi turistlarning o‘sish darajasi 7,6 % ni tashkil qildi. Ayniqsa, yuqori darajadagi o‘sish Shimoliy-sharqiy Osiyo (10,3 %), Janubiy Osiyo (10,1 %) va Janubiy-sharqiy Osiyo (9,0 %) mintaqalarida kuzatildi. Shuni ta’kidlash joizki, Osiyo va Tinch okeani mintaqasining ayrim hududlarida keyingi yillarda parranda gripining tarqalishi (2003 y.) turistlar oqimining qisqarishga sabab bo‘ldi. Umuman olganda, Osiyo va Tinch okeani mintaqasi o‘zining takrorlanmas rekratsiya resurslari va tabiat manzaralari bilangina emas, balki yuqori darajadagi servis xizmati bilan ham alohida ajralib turadi. Mintaqada turizmga sarflanadigan harajatlar miqdori Yevropa va Amerikaga nisbatan anchagina kamligi bilan haraterlanadi. Xalqaro turistlar soni mintaqada 1970 yilga nisbatan 17 barobarga, turizm sohasidan keladigan daromadlar esa 75 barobarga ko‘payganligi bilan ifodalanadi. Yani ushbu mintaqa uchun harakterli bo‘lgan alomat Yevropa singari ichki turizmning ustunligidir.















Download 0,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   209




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish