O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi s. B. Mirzajonova


Kalsinasiyali (toblash) kuydirish



Download 19,02 Mb.
Pdf ko'rish
bet35/136
Sana26.02.2022
Hajmi19,02 Mb.
#473090
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   136
Bog'liq
fayl 2083 20211108 (1)

Kalsinasiyali (toblash) kuydirish
ning maqsadi - xom ashyo tarkibidagi 
ruda minerallarni kimyoviy tarkibini o’zgartirishdir. Bunda ma’lum haroratgacha 
qizdirish yo’li bilan beqaror kimyoviy birikmalar termik parchalanadi 
(dissosiasiyalanadi). Bunday kuydirish 1000-1200
0
C haroratda karbonatlar
CaCO

→ CaO + CO

1200
0 C
haroratda gidrooksidlar 
2Al(OH)
3
→ Al
2
O
3
+ H
2

uchun qo’llanadi.
Xlorlovchi kuydirish
oksid yoki sulfidlarni suvda eruvchan yoki uchuvchan 
xloridlarlarga aylantirish uchun o’tkazilib, Mg, Ti, Zr, Hf, Sn olish texnologiyasida 
qo’llanadi. Rangli metallar metallurgiyasida xlor va xloridlar 1786 yilda rudadan 
oltinni va kumushni, 1877 yilda misni ajratib olishda qo’llanila boshladi. 
Bir qator metallarni (uran, berilliy) ishlab chiqarish texnologiyasida 
xlorlovchi kuydirishga o’xshash 
ftorlovchi kuydirish
usuli qo’llanadi. Ftorlovchi 
kuydirishning maqsadi – metall oksidlarni ftoridlarga aylantirishdir. Masalan: 500-
700
0 C
haroratda UO
2
+ 4HF = UF
4
+ H
2
O. 
Metallurgik eritish
– yuqori haroratda, ko’pchilik hollarda qayta 
ishlanayotgan materialni to’liq erishi bilan boradigan pirometallurgik jarayondir. 
Eritishning ikkita usuli mavjud: rudali va tozalovchi. 
Rudali eritishda
ruda yoki konsentrat (to’g’ridan-to’g’ri yoki oldindan 
tayyorlanib) qayta ishlanadi. Asosiy kimyoviy jarayonlarni borishi bo’yicha rudali 
eritish quyidagi turlarga bo’linadi: 


56 
1. 
Tiklovchi eritish
– rudalardan metall olishning eng qadimgi usuli bo’lib, 
bu jarayonda oksidli birikmalar uglerodli qaytaruvchilar bilan qaytarib metall 
olinadi va keraksiz jinsni shlakka o’tkaziladi. Umumiy holda erish qo’yidagi 
sxema bilan ifodalanadi: 
(MeO, SiO
2
, CaO, Fe
2
O
3
) + C + O
2
,N
2
→ Me + (SiO
2
, CaO, FeO) + CO
2
, N

ruda tiklovchi metall shlak gazlar 
Rangli metallurgiyada tiklovchi eritish qo’rg’oshin va qalay ishlab 
chiqarishda qo’llaniladi. 
2. 

Download 19,02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   136




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish