O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qo‘qon davlat pedagogika instituti

Amaliy va seminar mashg’ulotlari 

 

254 

 

uyushtirishga alohida ahamiyat bermoqda. 

Sinfdan    va    maktabdan    tashqari    tashkil    qilingan    tarbiyaviy    ishlar    o’quvchilar 

hayotidagi  tarbiyaviy  faoliyatni  to’ldiradi.  Ularni  ongli,  dunyoqarashini 

shakllantiradi. Sinfdan  va  maktabdan  tashqari  tarbiyaviy  ishlar  tashkilotchisining  

vazifalariga quyidagilar kiradi: 

-      darsdan  tashqari  tarbiyaviy  ishlarni  rejalashtirish  va  amalga  oshirishni  nazorat 

qilish; 

-      o’quvchilarning  sinfdan  va  maktabdan  tashqari  ko’p  qirrali  ishlarni  pedagogik 

jamoa, o’quvchilar tashkilotlari, sinf faollari yordamida yo’lga qo’yish; 

-   sinfdan  va  maktabdan  tashqari  ishlar  yo’nalishiga  bevosita  rahbarlik  qilgan 

holda, o’quvchilar tashkilotlari sinf faollariga uslubiy yordam ko’rsatish; 

-      umummaktab  va  maktablararo  o’tkaziladigan  eng  muhim  tarbiyaviy  tadbirlarda 

qatnashish; 

-   o’quvchilarning   bo’sh   vaqtlarini   tashkil   qilishda   tarbiya   va   madaniyat 

muassasalari hamda jamoatchilik kuchidan keng foydalanish. 

Sinf    jamoasi    bilan    olib    boriladigan    tarbiyaviy    ishlarning    hajmi,    asosiy 

yo’nalishlari,    mazmuni    har    bir    yosh    bosqichda    o’quvchilarning    psixik  

rivojlanishi darajasiga mos kelishi lozim. 

Tarbiyaviy    ish  pedagogdan  butun  qobiliyatini  ishga    solishni,  tinmay  izlanishni 

taqozo    etadi.    CHunki    kelajak    avlod    tarbiyalangan,    uyushgan,    ahil,    jonajon 

Vatanimizning haqiqiy fuqarolari bo’lishi kerak. 

Maktabda  bashlang’ich  sinflarda  tarbiyaviy  ishlarni  olib  borish  uni  yo’lga  qo’yish 

sinf rahbari yoki tarbiyaviy ishlar tashkilotchilari tomonidan uyushtiriladi tarbiyaviy 

ishning  asosiy  yo’nalishlari:  o’quvchilarda  ilmiy  dunyoqarash  asoslarini 

shakllantirish,ularni  milliy  istiqlol  ruhidа  tarbiyalash;    o’quvchilarning    ijtimoiy  

foydali  mehnatini  tashkil  etish;  o’quvchilarda ahloq  madaniyatini,  ularning  o’z  

xuquq  va  burchlariga  nisbatan  ongli  munosabatni tarbiyalash; o’quvchilarda o’z-

o’zini boshqarish malakalarini shakllantirishdir. 

Boshlang’ich  sinf  o’quvchisi  va  sinf  rahbari  faoliyatining  asosiy  vazifalaridan  biri 

o’quvchilarning ahil tarbiyaliy jamoani tashkil etishdir. 

Boshlang’ich  jamoa  ishi  shunday  quriladiki,  undan  sinfning  boshqa  jamolari  bilan 

aloqasi  doimiy  ravishda  amalga  oshiriladi,  umum  maktab  an’analari  saqlanadi. 

Boshlang’ich  jamoa  o’qituvchi-tarbiyachi  va  sinf  rahbari,  o’quvchilar  o’z-o’zini 

boshqarish,  o’z-o’zini  boshqarish  organlari  rahbarligida  umummaktab  ijtimoiy 

foydali ishlari faoliyatida ishtirok etadi. 

O’qituvchi  va  sinf  rahbari  sog’lom,  ahil  bolalar  jamosini  shakllantirish  bilan  birga 

doimiy  bolalar  qiziqishlarini  qo’llab-quvvatlaydilar,  ularning  ijtimoiy  foydali 

faoliyatini yo’naltirib boradilar. 

---