O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qo’qon davlat pedagogika instituti xamraqulov zafarjon yigitaliyevich

TOVLAMACHILIK 

---

250 
uchun jinoyat ob’ekti o’zganing mulki bo’ladi. Agar qilmish hayot va sog’liq 
uchun xavfli bo’lmagan zo’rlik ishlatib yoki shunday yo’l bilan qo’rqitib sodir 
etilsa, jinoyat ob’ekti ikkita bo’lib qoladi. Ushbu jinoyat begona kishilarning ko’z 
o’ngida sodir bo’lib, bunda tajovuzni amalga oshiruvchilar surbetlarcha o’zganing 
mol-mulkiga tajovuz qiladi.
O’zlashtirish yoki rastrata yo’li bilan talon-taroj qilish o’zganing mulkini 
talon-taroj qilish bilan bog’liq jinoyatlar ichida o’ziga xos bo’lib, bu yerda ishonib 
topshirilgan yoki uning ixtiyorida bo’lgan o’zganing mulki talon-taroj qilinadi. 
Talon-taroj usuli o’zlashtirish yoki rastrata asosida yuz beradi. O’zlashtirish 
o’zganing mulkini o’z ixtiyoriga g’ayriqonuniy ravishda o’tkazib olishda namoyon 
bo’ladi. Rastrata esa o’zgaga tegishli bo’lgan mulkni mulk egasining roziligisiz 
sotish, iste’mol qilish yoki hadya qilishda ifodalanadi. Mazkur jinoyat 
yarashilganlik munosabati bilan javobgarlik va jazodan ozod qilinishiga olib 
kelishi mumkin.
Agar o’zlashtirish yoki rastrata yo’li bilan talon-taroj qilish jinoyati ishonib 
topshirilgan mulkka zarar yetkazilishi bilan ajralib tursa, firibgarlik o’zganing 
mulki yoki unga bo’lgan huquqni aldash yoki ishonchni suiiste’mol qilish yo’li 
bilan qo’lga kiritishda ifodalanadi.
O’zganing mulkini talon-taroj qilish jinoyatlari ichida hayotda yeng ko’p 
uchraydigani o’g’rilik jinoyati bo’lib, u o’zganing mulkini yashirin ravishda talon-
taroj qilish bilan bog’liq bo’ladi. Ushbu jinoyat sub’ekti 14 yoshga to’lgan shaxs 
Topshiriq
Sud’yaning otasini uyiga o’g’ri kirdi va pullar hamda qo’liga kirgan narsalarni
olib chiqib ketdi. Tezkor-qidiruv faoliyati natijasida o’g’ri qo’lga tushdi. Ish
sudda ko’rilayotgan paytda sud’yaning otasi o’g’rini kechirishni va unga og’ir
jazo bermaslikni o’g’lidan so’radi. Otasining gapi bilan sud’ya uch yillik axloq
tuzatish ishlari jazosini tayinladi. Prokuror jazoning yengilligidan norozi bo’lib,
hukmga protest keltirdi. Ish viloyat sudida ko’rib chiqilib unga boshqa jazo,
ya’ni ikki yilu olti oylik ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlandi. Jazo
og’irlashganidan norozi bo’lgan mahkum O’zbekiston Respublikasi Oliy sudiga
shikoyat yozdi.