O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti Kimyo yo’nalishi II kurs 018-66 guruh talabasi Maxmarasulov Mansurning

1 . O‘yuvchi ishqorlar Mn²⁺ ioni kislotalarda (shu jumladan, suyultirilgan sulfat kislotada) eriydigan oq rangli Mn(OH)₂ cho‘kma hosil qiladi:
Mn²⁺ + 2OH^-  Mn(OH)₂
Mn²⁺ ioni havo kislorodi ta’sirida oson oksidlangani uchun qo‘ng‘ir rangli MnO(OH)₂ hosil qiladi.

MnO(OH)₂ cho‘kma suyultirilgan sulfat kislotada erimaydi. Biroq sulfat kislotali muhitda 1-3 tomchi H₂O₂ ta’sir ettirilsa, cho‘kma quyidagi tenglama bo‘yicha eriydi va kislorod ajralib chiqadi:

MnO(OH)₂ + H₂O₂ + 2H⁺  Mn²⁺ + 3H₂O + O₂

Sulfat kislota ishtirokida MnO(OH)₂cho‘kmani eritish uchun H₂O₂ dan tashqari ishqoriy metallar nitritlari ishlatilishi mumkin. Sulfat kislotadan farqli ravishda xlorid kislotada MnO(OH)₂ xlorid ionining oksidlanishi hisobiga eriydi:

MnO(OH)₂ + 4H⁺ + 2Cl^-  Mn²⁺ + 3H₂O + Cl₂

2. Ammiak ishqorlar singari Mn(OH)₂ cho‘kma hosil qiladi:
Mn²⁺ + 2NH₄OH  Mn(OH)₂ + 2NH₄⁺
Bu reaksiyada hosil bo‘layotgan ammoniy ionning gidrolizlanishi va eritmaning pH qiymati ko‘tarilishi natijasida, cho‘kish to‘liq bo’lmaydi. Eritmada ammoniy ko‘p boiganda, cho‘kma umuman hosil boimasligi mumkin. Bu xossadan aralashmadagi Al³⁺, Cr³⁺, Fe³⁺ va Ti⁴⁺ ionlarini Mn²⁺ iondan qisman ajratishda foydalaniladi. Ammiakli muhitda Mn²⁺ ionning bir qismi havo kislorodi ta’sirida oksidlanadi.