O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti qo’lyozma huquqida udk 51.(076). 62. Suropov Bahodir Maydonovichning korxona hisobotlarini tayyorlash va taqdim etishni avtomatlashtirishda axborot- kommunikatsiya

XULOSALAR

Mamlakatimiz rivojlanib borayotgan bugungi kunda xususiy, kichik korxonalarni rivojlantirishga katta ahamiyat berilmoqda.

Birgina misol sifatida Prezidentimiz Karimov I.A. 2014 yil 26 aprel kuni bo‘lib o‘tgan Xalq deputatlari Andijon viloyati kengashining navbatdan tashqari sessiyasida  nutqida kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish, xorijiy investitsiyalarni jalb etish va qo‘shma korxonalarni ko‘paytirish, qurilish materiallari, farmatsevtika mahsulotlari, maishiy texnika buyumlari ishlab chiqarishga ixtisoslashgan korxonalarni tashkil etish borasidagi loyihalar ijrosi, qishloq xo‘jaligidagi keng ko‘lamli islohotlar, qishloq joylarida namunaviy loyihalar asosida uy-joylar barpo etish, hayotga zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish, shuningdek olinadigan daromadning 54% kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirilishidan kelayotganligini ta’kidlab o‘tgan bo‘lsa[1], Mamlakatimizni 2014 yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2015 yilga mo‘ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan vazirlar mahkamasining majlisidagi ma’ruzasida “Kichik biznes subyektlari tomonidan statistik va soliq hisobotlarini taqdim etish mexanizmlarisezilarli darajada soddalashtirildi.

Bugungi kunda tadbirkorlik subyektlarining 98 foizi soliq va statistika hisobotlari topshirishni, bojxona deklaratsiyalarini rasmiylashtirishni eski usuldagi qog‘oz to‘ldirish yo‘li bilan emas, balki bevosita – elektron shaklda amalga oshirilayotganlgini ta’kidlashlari biz axborot texnologiyalari mutaxasislarini faoliyat sohasining yanada kengayayotganligini ko‘rsatdi[2] .

Yuqoridagi fikrlardan kelib chiqib biz, kichik kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirilishiga katta e’tibor qaratishimiz, uni elektronlashtirishda esa mutaxassis sifatida o‘z hissamizni qo‘shishimiz lozim bo‘ladi.

Magistrlik dissertatsiya ishini xulosa qilib, korxona hisobotlarini tayyorlash va taqdim etishni avtomatlashtirishda quyidagi ishlarni amalga oshirish lozim:

• 
  Ish faoliyati avtomatlashtirilishi lozim bo‘lgan korxonaning ish yuritish faoliyati to‘liq o‘rganib chiqiladi;
  
• 
  O‘rganilganlardan kelib chiqib, korxonadagi ishchi hodimlar soni, ularning ish xaqi, ish tabelini tuzish, korxona topshirishi kerak bo‘lgan moliyaviy hisobot turlari va statistik hisobotlar tahlil etildi;
  
• 
  Korxona hisobotlarini avtomatlashtirish uchun PHP, WordPress, MS Excel dasturidan foydalanib korxona hisobotlarini tayyorlaydigan amaliy dastur yaratildi:
  
• 
  yaratilgan dasturdan foydalanib korxona hisobotlarini tayyorlash va uni taqdim etishda hisobot.soliq.uz saytida foydalanish uslubining ishlab chiqildi
  
• 
  Korxona hisobotlarini tayyorlash va uni taqdim etishda elektron raqamli imzodan foydalanish ahamiyati ko‘rsatib berildi.
  

Yaratilgan dasturdan foydalanib korxona ishini avtomatlashtirish imkoniyati hosil qilinishi va avtomatlashtirishda axborot tizimlaridan foydalanish samarali natija berganligini asoslab berildi.

Magistrlik dissertatsiyasini yozish davomida to‘plangan materiallardan, korxona hisobotlarini tayyorlash va taqdim etish uchun PHP, WordPress, MS Excel dasturida yaratilgan amaliy dasturdan foydalanib mikro firma va kichik korxonalarni ishini avtomatlashtirib samarali natijalarga erishish mumkin.

TAVSIYALAR:

Yaratilgan dasturiy vositadan avtotranport xizmati ko‘rsatadigan barcha kichik korxonalarda foydalanish mumkin.

Barcha mikrofirma va kichik korxonalar uchun ularning faoliyat turidan kelib chiqib, shu singari dasturlarni ishlab chiqib amaliyotda qo‘llash maqsadga muvofiq.