O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti «Atrof muhit himoyasi va ekologiya» kafedrasi

2.3.  Minerallarning  fizik  xususiyatlari.  Minerallar  fizik  jism 

sifatida rangi, qattiqligi, yaltiroqligi, solishtirma og’irligi kabi xilma-xil 

xususiyatlarga ega. 

10 

19 

---

  

 

1.4.Yerning  zichligi  va  bosimi. 

Yer  po’stini  tashkil  qilgan 

jismlarning zichligi 3,3 kg/sm

3

 dan ortmaydi. Yerning chuqur qismlarini 

tashkil qilgan jismlarning zichligi bosim ortishi bilan ortib boradi. 

Olimlarning  hisoblashlariga  ko’ra  mantiya  va  yadro  chegarasida 

2900  kilometr  chuqurlikda  Yer  jismlarining  zichligi  5,7  g/sm

3

  ga  teng. 

Shu  chegaradan  bevosita  pastda  zichlik  keskin  ortib  boradi  va  9,3-9,7 

g/sm

3

  ga  yetadi.  Yerning  markazida  jismlarning  zichligi  12,2 

–  12,5 

g/sm

3

 ga yetadi. 

Yerning  ichki  bosimi  chuqurlik  ortishi  bilan  ortib  boradi  va  Yer 

po’sti bilan mantiya chegarasida 13 ming atmosfera, mantiya va yadro 

chegarasida  1,4  million  atmosfera  va  Yerning  markazida  3  million 

atmosferadan ortadi.