O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti “Neft va gaz” fakulteti

 
Nazorat savollari 
 
1.
Markazdan qochma botma nasoslarni qо‘llanilish shartini izohlang? 
2.
Markazdan qochma botma nasoslarni tarkibini tushuntiring? 
3.
KOS va KOS1 ning qо‘llanilish shartini izohlang? 
4.
Elektr markazdan qochma nasosni tarkibiy qismini izohlang? 
5.
Quduq usti jihozlarini tarkibi? 
 
XXIV ma’ruza. BIR NECHA QATLAMLARNI BIR QUDUQ ORQALI BIR 
VAQTDA ALOHIDA ISHLATISH 
 
Reja:
24.1. Ikki va undan kо‘p qatlamlarni bir quduq orqali ishlatish jihozlari
24.2. Bir vaqtda alohida ishlatish usullarining tasnifi. 
24.1. Bir vaqtda alohida ishlatish jihozlarining sxemasi 
24.2. “Favvora – mexanizatsiyalash” usulining sxemasi
 
24.3.Mexanizatsiyalashgan 
usul va mexanizatsiyalashgan usul sxemalari 
 
Tayanch iboralar: 
favvora-favvora, klapan, shtuser, paker, favvora –
mexanizatsiya, nasos-mexanizatsiY. 
 
Tayanch iboralar: 
kо‘p qatlam, ishlatish rejimi, shtangali quduq nasosi, bir 
vaqtda, kо‘p tizmali. 
 
Foydalanilgan adabiyot:
1. T.R.Yuldashev, X.Q. Eshkabilov. “Neft va gaz konlari mashina va 
mexanizmlari” Qarshi.: Qashqadaryo kо‘zgusi OAV nashriyoti. –Darslik-2015 yil. 
2. T.R.Yuldashev. “Neft va gaz konlari mashina va jihozlari” Qarshi.: Uslubiy 
qо‘llanma. Qarshi -2015 yil 
24.1. Ikki va undan kо‘p qatlamlarni bir quduq orqali ishlatish jihozlari 
 

---

184 
Neft konlarini har xil geologik sharoitlarda joylashganligi va ishlatish usullari 
hamda konlarni joylashuvini spetsifikasi, quduqlarni joylashtirish oraliqlarini oshirishga 
yо‘naltirish va ularning mutloq sonini kamaytirish holati ikki, ba’zida uchta va undan 
ham kо‘p qatlamlarni bir quduq orqali ishlatishga olib keldi. Bunday usulga bir vaqtda 
alohida ishlatish deyiladi. 
Bir vaqtning о‘zida bir quduq orqali bir nechta qatlamlarni ishlatish neft 
konlarida har bir qatlamlarni ishlatishda texnik va texnologik jihozlardan foydalanishni 
taqozo qiladi. Bunday jihozlarga qо‘yiladigan asosiy talablarga har bir qatlamni alohida 
о‘ziga mos bо‘lgan ishlatish rejimi bilan ta’minlash holatini boshqa qatlamlarni 
ishlatish rejimi bilan bog‘liq bо‘lmasligi kerak. 
Qatlamlardan suyuqlikni qazib olish jihozlarini guruhiga har bir qatlamga suv 
haydab qatlam bosimini saqlab turish masalasini hal qilish ham kiradi. 
Bunday texnologiyada bir vaqtda qatlamlarni alohida ishlatish jihozlariga 
qо‘yilgan talablarni quyidagicha shakllantirish mumkin. 
1-ishlatish davrining hamma bosqichlarida qatlamlarni ishonchli ishlatish; 
2-kerakli texnologik operatsiyalarni har bir qatlamda alohida olib borish 
mumkinligi (о‘zlashtirish, qatlamni tadqiqot qilish, parafinni chiqarib yuborish, yuvish 
va h.k.) ; 
3-har bir qatlamdan olinadigan suyuqlikni boshqarish va har biriga suv haydashni 
mumkinligi; 
4-konstruksiyasi; 
5-metall sarfining minimalligi; 
6-foydalanishdagi ishonchlilik.