O‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti

 
Mahsulotlarning zararli xususiyatlari
.
Har qanday moddalar singari neft, gaz va 
neft mahsulotlari ham zararli xususiyatlarga ega. Ayniqsa oltingugurtli neft bu g‘lari 
inson hayoti uchun xavfli hisoblanadi. Odamlarning neft bu g‘lari bilan zaharlanishi 
gazsizlantirilmagan rezervuar va sisternalar hamda nasos va boshqa mahsulotlarni saqlovchi 
xonalarda sodir bo‘ladi. Mahsulotlarning zararli ko‘rsatkichlari hisobga olinib, ularning 
havo va suvdagi ruxsat etilgan konsentratsiyalari belgilangan. Ayrim mahsulotlarning ish 
joylari, xonalar va rezervuarlar havosidagi ruxsat etilgan konsentratsiyalari (K) quyida 
keltirilgan: 
Mahsulot turi 
K (mg/l) 
Mahsulot turi 
K (mg/l) 

---

10 
Erituvchi benzin 
0,3 
Oltingugurt gaz 
0,01 
Yoqilg‘i benzinlari 
0,1 
Vodorod sulfid 
0.01 
Kerosin 
0,3 
To‘rt etil qo‘rg‘oshin 
0.00005 
Ligroin 
0,3 
1. 4.
 
Bug‘lanuvchanlik
Neft va uning mahsulotlari oddiy sharoitda ochiq yuzadan bu g‘ holatiga o‘tish 
qobiliyatiga ega. Hosil bo‘lgan bug‘lar atrof-muhitga tarqalib (isrof bo‘lib), mahsulot 
miqdorining kamayishiga va sifatining yomonlashishiga olib keladi. Neft mahsulotlarining 
bug‘lanuvchanligi ma’lum darajada ularning toyingan bug‘lari bosimi (R
a
) orqali 
xarakterlanadi. Mahsulotlar toyingan bug‘ining bosimi qanchalik katta bo‘lsa, ular
shunchalik bug‘lanishga moyil bo‘ladi.
Toyingan bug‘ bosimi bug‘lanayotgan mahsulot 
yuzasining haroratiga ham bog‘liq bo‘ladi (3-rasmga 
qarang). 
Yong‘indan xavfliligi.
Neft va uning mahsulotlari yengil alanga oluvchi va
yonuvchi materiallar hisoblanadi.