O‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti

 
 
 

---

13 
II-BOB. MAGISTRAL NEFT VA GAZ QUVURLARINING TEXNOLIGIK 
HISOBLARI 
2. 1. Neft va neft mahsulotlari quvurlarining texnologik hisoblari 
Neft va neft mahsulotlari quvurlarining texnologik hisoblari tarkibiga: quvurning 
gidravlik hisobi; haydovchi stansiyasi jihozlarini tanlash; mexanik va issiqlik hisoblari; 
quvurning maqbul diametrini quyidagi birlamchi ma’lumotlar kerak bo‘ladi: 
- quvurning yillik m
3
/ soat va m
3
/sek ga aylantiriladi; 
-quvur yotqiziladigan chuqurlikdagi tuproqning oylik o‘rtacha harorati; 
neft va neft mahsulotlarining 20
0
C haroratdagi zichligi p
20
hamda 20
0
C va 50
0
C dagi
kinematik qovushqoqligi v
20
va v
50
; 
-kapital va ishlab chiqarish xarajatlarini hisoblash uchun texnik -iqtisodiy 
ko‘rsatkichlar; 
-quvur trassasining profil chizmasi va h.k 
Texnologik hisoblar “Magistral neft va neft nahsulotlari quvurlarini loyihalashning 
texnologik meyor va texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlari”ga muvofiq oshiriladi. 
 
2. 2. Neft va neft mahsulotlari quvurlarining gidravlik hisobi 
Quvurning gidravlik hisobining asosiy vazifasiga: quvur uzunligi boyicha umumiy 
bosim yo‘qolishini aniqlash; haydovchi nasos stansiyalar sonini aniqlash va ularni quvur 
trassasi boyicha joylashtirish kiradi. 
Quvurning gidravlik hisobi quyidagi ketma-ketlikda amalga oshiriladi. 
1.O‘tkazuvchanlik qobiliyati va qovushqoqligi boyicha quvurning diametri va
suyuqlikning oqish rejimi (reynolds parametri) aniqlanadi. 
2. Asosiy quvur va luping boyicha bosimning yo‘qolishi hamda gidravlik nishablik 
qiymatlari aniqlanadi. 
3. Trassa profil chizmasi boyicha dovon (perevel) nuqtagacha bo‘lgan quvurning 

---

14 
hisobi uzunligi va tegishli geodezik nuqtalar farqi (Δz) aniqlanadi. 
4. Yuqoridagi ma’lumotlarga asoslanib nasos stansiyalarining soni aniqlanadi.
Dovon nuqta nima?
Bu neft quvuri trassasining eng balandlashgan joyi bo‘lib, bu 
yer hisobli hajmdagi neft yoki uning mahsulotlarini o‘z og‘irliklari ta’sirida keyingi 
punktgacha yoki nasos stansiyasi (NS) gacha oqib kelishini ta’minlovchi nuqtadir.