O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi davlat universiteti

Tashkiliy vazifalar. 
Texnologiya ta’limi bo`yicha nazariy mashrulotlar uchun o`quv xonasi va 
amaliy mashrulotlar uchun ustaxona tashkil qilish va ularda xavfsiz va qulay mehnat 
sharoitlarini yaratish. 
O`quvchilarni mashg’ulotlar uchun zarur xom ashyo, material, asbob-uskunalar bilan ta’minlash 
hamda moslamalar, mexanizmlar, stanoklar bilan amaliy ishlash jarayonini tashkil qilish. 
Sanitariya-gigiena hamda mehnat xavfsizligi bo`yicha me’yoriy hujjatlarda belgilangan 
talablarning to`liq bajarilishini ta’minlash va muntazam nazorat qilib borish. 
O`quvchilarning turli kasblar bo`yicha mehnat jarayonlari va kasb egalari bilan yaqindan 
tanishishlarini amalga oshirish uchun korxonalar, jamoa xo`jaliklari, tashkilotlar, muassasalar 
bilan doimiy aloqa o`rnatish. 
Rasmiy hujjatlar: me’yoriy rejalashtiruvchi hujjatlar, ustaxonada xavfsizlik texnikasi, 
sanitariya-gigiena va birinchi tibbiy yordam ko`rsatish qoidalariga doir hujjatlarni yuritish. 
Uslubiy vazifalar. 
Mashrulotlarning yarim va bir yillik ish rejalarini tuzish. Bunda mahalliy 
sharoitlar, ehtiyojlar va imkoniyatlarni hisobga olgan holda, kasblar tasnifi asosida, o`quvchi-
larni yaqindan tanishtirish mumkin bo`lgan kasb turlarini tanlash. 
O`
G
’ilva qiz bolalarning o`zlariga xos mehnat mashg’ulotlarini va kasb tanlashlarini 
amalga oshirib borish. 
Mashg’ulotlarda zamonaviy ilg’or pedagogik texnologiyalar, yangi didaktik 
vositalardan keng foydalanish, texnologiya ta’limi va tarbiyasining birligini ta’minlash. 
O`quvchilarda turli kasblarga tegishli dastlabki mehnat ko`nikma va malakalarini, 
mehnatsevarlikni shakllantirish. 
Texnologiya ta’limi jarayonida o`quvchilarni aqliy va axloqiy jihatdan rivojlantirib 
borishda ularning yosh xususiyatlarini, shaxsiy psixologik va fiziologik sifatlarini hisobga 
olish. 
O`quvchilarni kasbga yo`naltirish ishlarini olib borish. 
O`quvchilarning bilimi, ko`nikma va malakalarini reyting tizimi asosida nazorat 

---

qilib borish. 
Maktabda texnologiya ta’limi va tarbiyasi, kasbga yo`naltirish jarayonini tashkil qilish hamda 
uni amalga oshirishda pedagogika, didaktika, psixologiya, fiziologiya, xususiy 
metodika va maxsus fanlarning ilmiy xulosalaridan keng foydalanish ko`zda tutilgan. 
Mashg’ulotlar mavzui amaliyot bilan, o`quv mazmuni tarbiyaviy muammolarni hal qilish 
bilan uyrunlashtirilgan holda bo`lishini ta’minlash. 
Mazkur o`quv dasturi asosida olib borilgan o`quv-tarbiya ishlari natijalarini, 
o`quvchilarning o`zlashtirishlarini aniqlash va nazorat qilish Davlat ta’lim standarti 
asosida amalga oshiriladi. 
Umumiy o`rta ta’lim maktablarining 5—9-sinflarida o`quvchilar soni shahar maktablarida 25 
va undan ortiq, qishloq maktablarida 20 va undan ortiq bo`lsa, texnologiya ta’limi darslari shu 
sinflardagi o`quvchilarni ikki guruhga ajratgan holda olib boriladi. 
Xalq hunarmandchiligining ayrim nodir kasblarini o`rgatish uchun usta-shogird 
yoki ota-o`ril, ona-qiz shakllaridan foydalaniladi. Bunday mashgulotlarni tegishli xalq ustalari 
bilan maktab o`rtasida tuziladigan shartnomalar asosida tashkil qilinadi. 
Dasturdagi mehnat yo`nalishlari bo`yicha mashg’ulotlarni tashkil qilish va 
o`tkazish ketma-ketligi mahalliy sharoit va imkoniyatlar hisobga olingan holda o`qituvchi 
tomonidan hal qilinadi. 
Texnologiya ta’liming barcha yo`nalishlari bo`yicha amaliy mashg’ulotlar 5 va 6-sinflarda 
6 kundan, jami 24 soat, 7-sinfda 10 kun
g
jami 40 soat va 8-sinfda 16 kun, jami 96 soat 
rejalashtirilgan bo`lib, ular o`quv yilining yozgi, bahorgi va qishki amaliy mashg’ulotlar 
davrida o`qituvchining tanlashi asosida o`tkaziladi. qishloq xo`jaligi asoslari yo`nalishi 
bo`yicha amaliy mashkulotlar o`quv yilining tegishli mavsumlarida o`tkaziladi. Amaliy 
mashrulotlarning maqsadi—o`quvchi-larga o`rgatilayotgan bilim, ko`nikma va malakalarni 
bevosita ijtimoiy foydali va unumli ishlab chiqarish mehnati jarayonida (ustaxonada, fermada, 
korxonada, tashkilot, muassasa, jamoa xo`jaligi ekinzorlarida yoki hunarmand usta 
huzurida) mustahkamlashni bozor munosabatlari qoidalari asosida tashkil qilishdan iborat.