O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi qashqadaryo viloyati kasbiy ta'limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish xududiy boshqarmasi dehqonobod tuman 1-son kasb-hunar maktabi

2. O’lchov transformatorlarini yig’ish va sozlash.

O’lchash transformatorlarini o’rnatishdan oldin montaj oldi tartibidan o’tkaziladi; ularni pasport qiymatlarini loyixadagi bilan solishtirish; farfor izolyatorlarini yaroqligini tekshirish; havo xaydash qurilmalarini berkitgichlarini olib tanlash; moyni darajasini va uni oqib kelayotganligini tekshirish; elektr mustaxkamlikka moyni tekshirish; yuqori va past kuchlanish chulg’amlarini izolyatsiyasini qarshiligini bir-biriga va korpusga nisbatan o’lchash; chulg’amlarni sozligini va transformatsiyalash koeffitsienti tekshirish; tok transformatorlarini qutblilikka tekshirish va ikkilamchi chulg’am chiqishlarni markalashga to’g’ri kelishligini tekshirish.

Moy to’ldirilgan o’lchov transformatorining chiquvchi qismini bakdan ko’rish uchun ajratib olish, agarda uning ichki detallarida shikastlanganligiga ko’rsatilgan bo’lsa; Ajratib olish jarayoni quruq, toza xonada bo’lishi va uni moysiz 12 soatdan ortiq turmasliliga erishish.
Atrof-muxitning temperaturasi 25⁰ S va kuchlanishi 3 kV dan yuqori bo’lganda o’lchash transformatorining izolyatsiya qarshiligi quyidagi qiymatdan kichik bo’lmasligi kerak:
- korpus va past kuchlanishli chulg’amdagi 6 MOM dan;
- yuqori va past kuchlanish chulg’am orasidagi hamda yuqori kuchlanish chulg’am va korpus orasidagi 50 MOM dan yuqoridagi mahlumotlar amaliyotga ishlatish maqsadida keltirilgan.
EQTQ – elektr qurilmalarining tuzilishi qoidalari (PEE) o’lchash o’lchash transformatorlarini izolyatsiyasi qarshiligini normallashtirmaydi.
O’lchash transformatorlarini quritmasdan ulash quyidagi xolatlarda imkoni bo’ladi:
- montaj qilishdan olingan qarshilik qiymatida izolyatsiya qarshiligining pasport qiymatlari bilan temperaturaning bir xilli bo’lsa;
- absorbine koeffitsientini aniqlash , bu yerda va megoommetrni sozlagichini 60 va 15 sek davrida aylantirishdagi izolyatsiyaning qarshiligi: bu koeffitsientning qiymati 10-30⁰Stemperaturada 1,3 dan kam bo’lmasligi kerak; transformator izolyatsiyasining 20⁰S temperaturada va 70⁰S gacha qizdirilgandagi qarshiliklari nisbati 1,2 dan ortiq bo’lmasligi kerak;
O’tuvchi (proxodnoy) tok transformatori uchun mo’ljallangan nominal tokning qiymati 1,5 kA va undan yuqori bo’lganda tuzilmaning temir tayanchi yoki temir beton plita bilan yopiq kontur hosil qilish imkoniyati tekshiriladi. Bita faza atrofida yopiq kontur hosil bo’libqolishini oldini olish maqsadida temir armatura qirqimlarining peremqchkasi magnitlanmaydigan materialdan tayyorlanishi kerak (yoki ularsiz joyida).
Montaj davrida xavfsizlikni tahminlash maqsadida birlamchi va ikkilamchi chulg’amidan tutashtirilgan bo’lishi kerak, chunki, vaqtinchalik masalan yoritish, payvandlash, o’lchash o’tkazgichlariga tasodifiy tegib ketishteskari transformatsiyalashni, yahni kuchlanish keltirib chiqarib, inson xayoti uchun xavf tug’diradi.