O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

---

 
O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O'RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI 
 
QARSHI DAVLAT UNIVERSITETI 
 
MEHNAT TA’LIMI KAFEDRASI 
 
Uy-ro`zg`or asoslari fanidan 
amaliy mashg‘ulotlar va ularni bajarish uchun 
 
№3 
 
МАВЗУ:
 
BIRIKMASIZ EGRI CHIZIQ SHAKLIDAGI BUYUMLAR 
TAYYORLASH TEXNOLOGIYASI YOG`OCH MATERIALLARI 
 
USLUBIY KO'RSATMA
5112100-Mehnat ta'limi yo'nalishi 
(3-курс talabalari uchun) 
Qarshi - 2021 yil 
Amaliy mashg'ulot № 3 
МАВЗУ
: 
BIRIKMASIZ EGRI CHIZIQ SHAKLIDAGI BUYUMLAR 
TAYYORLASH TEXNOLOGIYASI YOG`OCH MATERIALLARI
 
Reja (2 soat)

Ishdan maqsad:
 
Yog‘och materiallarni oyish va parmalash, pardozlash 
(silliqlash). Kesuvchi asboblarni ishga sozlash. Mehnat havfsizligi qoidalari. Ish 

---

usullarini o‘rganish va malaka hosil qilish. Yog‘och material lari dan buyumlar 
tayyorlashda xavfsizlik texnikasi qoidalari.
ISHHNI BAJARISH TARTIBI: 
Yog`ochlarni rejalash asboblarining turlari, ularni ishlatish va saqlash 
qoidalari.
Yog`ochdan turli buyumlar tayyorlash va boshqa ishlarni bajarish 
uchun yog`och materiallarni o`lchash va rejalash kerak bo`ladi. Buning uchun 
maxsus asboblardan foydalaniladi. O`lchash deb yog`och materialdning 
o`lchamlarini va shaklini aniqlashni aytiladi.
Bu asboblarga chizg`ichlar, matr, ruletka, go`niyalar, xatkash transporti va 
o`lchov andozalari kiradi
Shakllantirilgan bilimlar
Konussimon yuzalarni ishlash silindrik yuzalarni 
ishlashdan keskichni surish yo‘nalishi bilan farq qiladi. Buning uchun stanok maxsus 
sozlanadi, ya’ni keskich markazlarning chizig‘iga parallel emas, balki ma’lum 
burchak ostida suriladi. Dastavval zagotovka silindr shakliga keltiriladi, keyin 
berilgan qiyalikda yo‘niladi. Qiyalik burchagining qiymati chizmada ko‘rsatilgan 
bo‘ladi. Chizmada ko‘rsatilmagan bo‘lsa, uni berilgan o‘lchamlarga ko‘ra quyidagi 
formula yordamida hisoblab topish mumkin: