O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti t. R. Yuldashev, J. T. Nurmatov

13.2. Mustahkamlash 

tizmasini shlipsli mahkamlash gaz 

quduqlarni tizma boshchasi 

sxemasi: 

1-keng tayanchli pyedestal; 2-

ishlatish tizmasini osish uchun 

tayanch pyedestal;            3 - shlipslar; 

4 va 7-pastki va yuqori halqalar; 5-

chiqarib ketuvchi quvurcha; 6 - 

zichlama; 8-qisuvchi gayka.

  

13.3-rasm. Yuqori debitli quduqlar yer usti 

jihozlarining jamlanmasi

: 

1-burchakli rostlovchi shtuser; 2-avtomatik 

qirquvchi -klapan; 3-stvolli pnevmatik zulfin; 4-quvur 

boshchasi. 

 

 

Favvora  archasi  4;  7,5;  12,5;  20;  30;  35;  70  va  100  MPa.  Ishchi  bosimlarda 

ishlab  chiqariladi.  Favvora  armaturasining  ichki  diametri  (63  yoki  100  mm)  kattaligi 

quduqning debiti va gazning bosimiga bog‗liq tanlandi. 

 

Gaz  qazib  olishda  ilmiy-texnik  progress  quduqlarni  debitini  va  ishlatish 

tizmasini deametrini hamda favvora armaturasini diametrini oshirish zarurligini taqoza 

---

 

372 

qilmoqda.  Rossiya  davlatidagi  ―Neftmash  birlashmasi‖  yuqori  debitli  gaz  quduqlari 

uchun quduq usti jihozlarning jamlanmasini ishlab chiqarmoqda (13.4-rasm). U blokli 

favvora armaturasidan AFB6-150/160 x 210XL dan tashkil topgan va stvolli zulfinlar, 

avtomatik qirgichlar, archaning yon tomonidagi burchakli drosselli rostlagichlar oraliq 

masofadan boshqariladi;  quvur boshchasi bir qatorli diametri 168 mm.li NKQni osib 

qо‗yish  imkoniyatini  beradi;  favvora  armaturasining  manifoldi  bir  vaqtning  о‗zida 

ikkala olib chiqish chizig‗idan mahsulotni oladi yoki ularning biridan hamda quduqni 

tо‗xtatmasdan shtuser nasadkasini almashtirish imkoniyatini beradi; OKK1-210 tizma 

boshchasi 219 va 324 mm diametrdagi mustahkamlash tizmasini bog‗laydi va о‗zini-

о‗zi zichlaydigan zichlagichlar yordamida quvurlar oralig‗idagi fazoni germetiklaydi. 

Stvolning  shartli  о‗tish  diametri  150  mm,  quvurli  boshchaning  yon  tomonidagi  olib 

chiqish  chizig‗ining  diametri  65  mm,  archaning  yon  tomondagi  olib  chiqish  chizig‗i 

diametri  100  mm,  atrof  muhit  va  ishchi  muhitning  harorati  213  dan  393  ºK.gacha, 

bosim 21 MPa.