O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti t. R. Yuldashev, J. T. Nurmatov

Nasoslarning klapanlari

 

Chuqurlik  shtangali  nasoslarda  sharsimon  konstruksiyali  klapanlar  

qо‗llaniladi.  Sharsimon  klapan  sharik  va    sharik  egaridan    tuzilgan,  ligerlangan 

pо‗latdan    tayyorlanadi,  keyin    esa    qattiqligini    va    yemirilishga  chidamligini 

oshirish  uchun termik ishlov beriladi.  

---

 

81 

Sharik  egarda  joylashib  klapanning  oraliq  masofalaridan    suyuqlikni  

о‗tkazmaydi.  Bunda egarning ishchi sirt yuzasining sharik bilan  kontakti yuzasiga 

silliq ishlov beriladi. Nosuqma nasoslarning suruvchi klapanlari bir-biri bilan rezba 

orqali biriktiriladi, taqa-konus va klapan tо‗qima panjaradan  tuzilgan. Sharik egari 

bunday detallarning sirt yuzasiga zich tortiladi. Klapan  panjarasi sharikni yuqoriga  

siljishini  chegaralaydi  va  suyuqlikning  chiqib  ketishi  uchun  yon  tomonida  teshik 

mavjuddir.  Panjaraning  yuqori  qismiga  tutqichni  shtoki  yoki    tutqichli

 

shtok 

buraladi. Taqaning konusli sirt yuzasi kalta uzaytiruvchi  quvurchaga, pastki uchiga  

о‗rnatiladigan egarni  konusli  teshigigacha aniq mos keladi.   

Taqa  konusini  konussimon  sirt  yuzasi  va  konusning  egarini  germetikligini 

ta‘minlash maqsadida, e‘tibor bilan yaxshi silliqlanadi.  NKQ-laridan suyuqliklarni 

tо‗kib    olish  uchun    tо‗kuvchi    klapanlar    qо‗llaniladi.  Tо‗kuvchi  klapanlarning  

quyidagi konstruksiyalari  ishlab  chiqariladi :  

biriktiruvchi    rezbalar    (kalta  quvurchalar    va    klapan    korpusida  -2 

7/8" 

(73  

mm); 

о‗tish  uchun  klapan  korpusidagi  teshik diametri, mm  -10 (2 ta teshik); 

-klapanning  uzunligi mm;   

-kalta quvurchasiz–150;  

-kalta quvurli–300; 

-ishlatish bosimi– 10’20 MPa.