Oʼzbekiston respublikаsi oliy vа oʼrtа mаxsus tа’lim vаzirligi p. M. Matyaqubova, sh. M. Mаshаripov, X. sh. Jabborov “fan va texnikada o’lchashlar noaniqligi”

§8.4. Noaniqlik byudjeti va uni tuzish tartiblari

Chiqish kattaligining yigʼindi standart noaniqligini topishni osonlashtirish uchun ilgari boblarda kirish kattaliklari toʼgʼrisida olingan va tahlil qilingan barcha axborotni miqdoriy shaklda jadval koʼrinishida umumlashtirish va yaqqol tasvirlash tavsiya etiladi. Bunday jadval noaniqlik byudjeti deb ataladi.

Noaniqlik byudjetidan, shuningdek, oʼlchash aniqligini topish, oʼlchash modelini toʼgʼrilash yoki baʼzi noaniqliklar manbalarining taʼsirini kamaytirish usullarini izlash maqsadida, har bir noaniqlik manbaining yigʼindi noaniqlikka qoʼshgan hissasini tahlil qilishda ham foydalanish mumkin.
Noaniqlik byudjeti – noaniqlik, uni hisoblash va yigʼindisidan iborat boʼlgan oʼlchashlar noaniqligi toʼgʼrisidagi hisobot.
Noaniqlik byudjeti oʼlchash modeli, oʼlchash modeliga kiradigan kattalik bilan bogʼliq boʼlgan oʼlchash noaniqligi va bahosi, qoʼllanilgan ehtimollik zichligi funktsiyalari turlari, erkinlik darajasi soni, noaniqlikni baholash turi va qamrab olish koeffitsienti haqidagi maʼlumotlardan iborat boʼladi. Noaniqliklar byudjeti kirish kattaliklarining miqdoriy qiymatlari haqidagi dastlabki barcha olingan va tahlil qilingan mavjud maʼlumotlarni umumlashtirish va koʼrgazmali tassavurni hosil qilish uchun xizmat qiladi. Bundan asosiy maqsad chiqish kattaliklari standart noaniqliklar qiymatini bevosita hisoblashni yengillashtirish. Fytish mumkinki, noaniqlik byudjeti oʼlchashlar noaniqligiga doir barcha asosiy maʼlumotlar va miqdoriy tavsiflar beriladi. Noaniqlik byudjetini tahlil qilish asosida noaniqlikning asosiy manbalarini, ularning miqdoriy va foizli ulushi, oʼlchash aniqligiga taʼsir qilayotgan asosiy omillar, oʼlchash aniqligini oshirish usullari va shakllari toʼgʼrisida amaliy xulosalar shakllantirib olish imkonini beradi.Quyida 8.4.1 ̶ jadvalda noaniqlik byudjtini tavsiyaviy shakldagi koʼrinishi beriladi.