O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston milliy Universiteti Iqtisodiyot fakulteti sirtqi ta’lim

Ходимларни бошқариш деганда корхонада банд бўлган кишилар салоҳиятини ривожлантириш ва ундан самарали фойдаланиш, уларнинг нормал (мў'тадил) фаолият кўрсатиши учун зарурий шарт-шароит яратиш бўйича ўзаро боғланган ташкилий-иқтисодий ва ижтимоий тадбирлар тизими тушунилади.
Бундай бошқарув функтсионал ва ташкилий бошқарувларга бўлинади.
Функтсионал бошқарув деганда бевосита кадрлар масаласиини эчиш билан боғлиқ масалалар, я'ни кадрларни танлаш, ишдан бўшатиш, малакасини ошириш, иш ҳақи ва ҳоказолар тушунилади.
Ташкилий бошқарув тушунчаси кадрлар иши учун бевосита жавоб берувчи барча шахс ва институтлар, я'ни раҳбарлар, кадрлар бўлими, касаба уюшмалар ва бошқаларни ўз ичига олади.

2. Ходимларни бошқариш тизими

• Ходимларни бошқариш тизими деганда корхонада банд бўлган кишилар салоҳиятини ривожлантириш ва ундан самарали фойдаланиш, уларнинг нормал фаолият кўрсатиши учун зарурий шарт-шароит яратиш бўйича ўзаро боғланган иқтисодий-ташкилий ва ижтимоий тадбирлар тизими тушунилади. Таркибан бу тизим қуйидагиларни ўз ичига олади (2-жадвал):

Т/р	Тизим ости тизимлари	Бошқариш об'ектлари
	Иш шароити	- меҳнатнинг руҳий-физиологик талабларига риоя қилиш; - меҳнат эргономикаси талабларига риоя қилиш; - меҳнат муҳофазаси ва техника хавфсизлигини та'минлаш; - табиатни муҳофаза қилиш ва ҳк.
	Меҳнат муносабатлари	- шахсий ва гуруҳлар муносабатларини таҳлил қилиш ва мувофиқлаштириш; - раҳбарлар муносабатларини таҳлили қилиш ва мувофиқлаштириш; - ишлаб чиқаришдаги ихтилофлар, низолар, асаббузарликларни бошқариш; - касаба уюшмалари билан ўзаро муносабатларни бошқариш ва ҳк.
	Кадрларни ҳисобга олиш ва расмийлаштириш	- ишга қабул қилиш, ишдан бўшатиш, бир жойдан иккинчи жойга ўтишларини расмийлаштириш; - кадрлар бошқарув тизимини ахборотлар билан та'минлаш; - касбий йўналишларни аниқлаш; - бандликни та'минлаш.