O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

Disk chetidagi kataklar kattaligi 
bir yoki bir nechta (2–4) 
urug‘lar sig‘adigan tanlanadi. Shu sababli kataklar 
kattaligi, soni 
va disk diametri sharoitga qarab turlicha qabul qilinadi. 
Bunday miqdorlagich ajratib beradigan urug‘ miqdorini kerakli 
me’yorga keltirish, diskning aylanish tezligi hamda kataklar sonini 
o‘zgartirish (kataklar ustini yopib qo‘yish yoki kerakli katakchalar 
soniga ega bo‘lgan diskni tanlash) hisobiga amalga oshiriladi. 
Diskdagi katakcha ekilayotgan urug‘ni bir donasi sig‘adigan 
qilib yasaladi. Bir gektar maydonga mo‘ljallangan me’yordagi 
urug‘ni ekish uchun diskning aylanish tezligi o‘zgartiriladi hamda 
katakchalar soni har xil bo‘lgan disklar tanlanadi. 
Pnevmatik miqdorlagich urug‘
qutisidagi urug‘larni ma’lum 
miqdor va tartibda katta tezlikda ajratib berishi hamda ularni 
deyarli shikastlantirmasligi bilan ajralib turadi. U vakuum yoki 
atmosfera bosimiga nisbatan yuqori bosimda ishlashi mumkin. 
Yakuum yordamida ishlaydigan miqdorlagich 
(39-rasm)
 
kor-
pus 4, disk 2, vakuum kamerasi 1, to‘zitkich 3 qaytargich 7 bunker
 
6 
G‘altaksimon va disksimon miqdorlagichlar katta tez-
likda aylantirilsa, kerakli miqdordagi urug‘ni uzluksiz 
ajrata 
olmaydi 
hamda 
uning 
ko‘proq 
qismini
shikastlantirib qo‘yadi.
Katta tezlikda ishlatishga mo‘ljallangan serunum ekish 
agregatlarida pnevmatik miqdorlarichlardan foydalaniladi.

---

97 
39-rasm. Pnevmatik urug‘ miqdorlagich:
1–vakuum kamerasi; 2–disk; 3–to‘zitkich; 4– korpus; 5–tarqatish kamerasi; 
6–bunker; 7– qaytargich; 8–quvurcha; 9–urug‘ so‘radigan. teshik. 
va tarqatish kamerasi 5 dan tuzilgan. Disk 2 ning chetida urug‘larni 
so‘rib oladigan teshik 9 lar yasalgan. Tarqatgish 5 va vakuum 1 
kameralari disk tekisligining qarama-qarshi tomonlarida joylashtiril-
gan. Vakuum kamerasi disk tekisligini to‘liq qoplamasdan, diskning 
faqat taqa shaklidagi chet qismigagina zich tegib turadi (sxemada 
uning chegarasi punktir chiziq bilan ko‘rsatilgan). Shunday qilib, 
diskning pastki bo‘lagi vakuum kamerasiga tegmasligi tufayli u yer-
dagi teshiklar atmosfera bosim ostida bo‘ladi. Vakuum kamerasidan 
havoni maxsus ventilator quvurcha 8 orqali uzluksiz so‘radi.