O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

 
 
Seyalkaning texnologik ish jarayoni 
quyidagi tartibda baja-
riladi. Dalada ishlayotgan seyalka g‘ildiraklarining ikkita valdan 
miqdorlagichdagi g‘altak, urug‘ to‘zitkich va urug‘ni to‘dalovchi 
apparatga uzatiladi. Aylanayotgan to‘zitkich namlangan tukli 
chigitlar bir-biriga yopisha boshlaganda ularni ajratib, pastga, 
miqdorlagich g‘altagiga uzluksiz tushurib turadi. Aylanayotgan 
g‘altak o‘z novlarining ichiga bittadan chigitni kiritib oladi va 
urug‘ o‘tkazgichning tarnoviga tashlaydi. Uyalab ekishda chigit u 
yerdan to‘dalovchi diskka tushadi. To‘dalovchi diskdagi parraklar 
soni va aylanish tezligi har bir uyaga tushishi kerak bo‘lgan 
chigitlar soniga qarab tanlanadi.
Parrak to‘dalangan (1–4 donalab) 
chigitlarni apparat tubidagi darchadan yerga, ariqchaga tushirib 
yuboradi. 
Kurakchasimon ko‘mgichlar tuproqni chigit ustiga sidirib, ikki 
tomondan ko‘mishadi. Zichlovchi g‘ildirakcha esa chigit ustidagi 
48-rasm. Modulli chigit seyal-
kasining disksimon miqdorlagichi: 
1–shesternya; 2–urug‘ o‘tkazgich; 
3–oraliq disk; 4– katakchali disk; 
5–to‘siq disk; 6–o‘q; 7–gayka. 
 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 

---

119 
Chigitni tuksizlantirish uning to‘kiluvchanligini oshirib, 
disksimon miqdorlagich bilan har bir uyaga belgilangan 
miqdordagi chigit ekish imkonini beradi va urug‘lik chigit 
sarfini 4–5 marotabaga kamaytiradi. 
tuproqni bosib zichlaydi. Zichlangan tuproqning usti nishab qili-
nadi, aks holda yomg‘ir suvlari chetga oqib ketmasdan chigit 
ustida qatqaloq paydo qilishi mumkin. 
Chigitni bir gektar yerga belgilangan me’yorda ekishga erishish 
uchun g‘altakning aylanish tezligi hamda me’yorlash darchasining 
kengligi o‘zgartiriladi. Uyalardagi chigitlar soni, to‘dalovchi disk-
ning aylanish tezligi va yulduzchalarni almashtirish hisobiga 
rostlanadi. 
Tuksizlantirilgan chigitni yoki makkajo‘xori urug‘ini ekish 
uchun disksimon miqdorlagichni ishlatish kerak. Tuksizlantirilgan 
chigit to‘kiluvchan bo‘lganligi sababli, disksimon miqdorlagichda 
to‘zitkich talab qilinmaydi. Aylanayotgan disk katakchalariga 
chala tushgan chigitni qaytargich olib qoladi. Disk kataklariga 
kirgan chigit qaytargichdan o‘tgandan so‘ng chigit ekish 
darchasidan pastga, bevosita urug‘ o‘tkazgichga, keyin, ekkich 
tayyorlagan ariqcha tubiga tushadi va tuproq bilan ko‘miladi. 
Tekis dala yoki turli o‘lchamdagi pushta bo‘ylab ekishda, tayanch 
g‘ildirak holati ramaga nisbatan maxsus vint bilan o‘zgartiriladi.