O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

to‘g‘ri kotirovka. Agar xorijiy valuta birligining bahosi milliy valutada ko‘rsatilsa, ya’ni milliy valutada xorijiy valutaning bir birligiga to‘g‘ri keladigan miqdorda ko‘rsatilsa, to‘g‘ri kotirovka deb ataladi. Bunday kotirovka hozirgi vaqtda jahondagi ko‘pchilik mam- lakatlarda qo‘llanilib kelinmoqda;

egri (teskari) kotirovka. Bunda bir birlik milliy valutaning xorijiy valutalardagi miqdori o‘rnatiladi, ya’ni bir birlik milliy valutaning xorijiy valutadagi bahosi ko‘rsatiladi.

Buyuk Britaniyada funt sterling, Avstraliya dollari va YKYning kursi teskari kotirovkalash yordamida o‘rnatiladi. Agarda ikki valuta o‘rtasidagi nisbat qandaydir uchinchi valutaga nisbatan olingan kurslarida aniqlansa, bunday nisbat «kross-kurs» deb ataladi.

Masalan, 1 AQSH dollari = 30,00 Rossiya rubli;

1 AQSH dollari = 5,00 Ukraina grivnasi;

1 Ukraina grivnasi = 6,00 Rossiya rubli.

Ko‘rinib turibdiki, (kross-kurs) yuqorida keltirilgan nisbat Ukraina grivnasining Rossiya rubliga nisbatan aniqlangan kross- kursidir. Ushbu misolda AQSH dollari uchinchi valuta sifatida gavdalanadi. Jahon amaliyotida, asosan, uchinchi valuta sifatida AQSH dollari qo‘llaniladi, ya’ni barcha valutalar jahon ayirbosh- lashida aynan shu valutaga nisbatan kotirovka qilinadi.






273,78

36315

0,0075.

Ustama yoki/diskont

SK ■ FSF ■ BM
(360 • 100) + (BVKS ■ BM)

1,5210 • (5,5-3,5) • 90 (360 • 100) + (3,5 • 90)
Forvard kurs = 1,5210 + 0,0075 = 1,5285 (ustama).

Bu yerda, SK — spot-kurs; FSF — depozitga to‘lanadigan va kredit bo‘yicha olinadigan foiz stavkalari o‘rtasidagi farq; BM — bitim muddati; BVKS — bitim valutasidagi kreditning foiz stavkasi; 360 — yildagi kunlar soni.

Ustama yoki diskont ekanligini foiz stavkalari o‘rtasidagi farqdan bilish mumkin. Agar valuta bitimi bo‘yicha foiz stavkasi baholovchi valutaning foiz stavkasidan past bo‘lsa, bu valuta yuqori kursda koti- rovka qilinadi va chiqqan ko‘rsatkich ustama sifatida sotiladi. Agar valuta bitimining foiz stavkasi yuqori bo‘lsa, bu ko‘rsatkich diskont bo‘ladi. Agar milliy valutadagi depozitlarning % stavkasi bitim valu­tasidagi kreditlarning foiz stavkasidan yuqori bo‘lsa, olingan natija diskont hisoblanadi, aksincha bo‘lsa, ustama hisoblanadi.

Banklar valuta operatsiyalarini amalga oshirishda valutani so- tish va sotib olish kursini o‘rnatadi. Bu kurslar sotuvchining va xaridorning kursi deb ataladi.