O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o `zbekiston respublikasi qishloq xo`jaligi vazirligi

Somonni siloslash
Somonni siloslashga hayvonlar iste’moliga tayyorlashning ajralmas qismi sifatida qaraladi. Somonni suv bilan namlab siloslash, uning yeyilishini yaxshilaydi, shu bilan birga azotsiz ekstraktiv moddalarning va to‘qimalarning hazm bo‘lishini bir oz pasaytiradi. Bu uning tarkibidagi shakar va yyengil hazm bo‘luvchi uglevodlarning pasayib ketishi sababli bo‘ladi. Somonni ildizmevalar (lavlagilar) va poliz ekinlari (qovoq, tarvuz, qovun) bilan siloslash yaxshi natijalar beradi. Siloslash Xandaklarda olib boriladi. Bunda 1 qism somonga 3 qism lavlagi yoki poliz ekinlari omixta qilinadi. Ular qancha yaxshi aralash­sa, silos shu darajada sifatli bo‘ladi. Bu jarayonni ta’minlovchi aralashtirgichlar bo‘lmagan holda silos somon va lavlagilarni qatlamqatlam qilib yotqiziladi. Xandak tubiga dastlab somon 35–40 sm qalinlikda qatlam qilib joylashtiriladi, so‘ngra trak­tor Yordamida zichlanadi. Uning ustiga poliz yoki lavlagi qa­tlami yotqizilib zichlanadi. Zichlash jarayonida traktor zanjiri somon, lavlagi yoki poliz mahsulotini shirasini chiqarib aral­ashtiradi. Lavlagilar aralashtirish oldidan zootexnik talablar­ga mos ravishda yuviladi. Siloslash davri 5 kundan oshmas­ligi kerak. Yakunda silos xandak dagi havo tegmaydigan qilib zichlanib yopiladi.
Ozuqalarni yuvish va tozalash mashina jihozlari yuvish mashinasiga qo‘yiladigan talablar:
– har turdagi ozuqalarni yuvish uchun imqoniyati; – 0,4 l/kg suv sarflagan holda yuqori sifatda yuvishi;
– ozuqaning suvda qisqa muddat bo‘lishligi; – ozuqaga mashina ishchi organlarining jarohat yetkazmas­ligi;

40-chizma. Ozuqa yuvgichlar:

a–kulachokli; b–barabanli; d–Shnekli ; e–diskali
Ish jarayonini borishi bo‘yicha to‘xtabto‘xtab ishlovchi va tinimsiz ishlovchilarga bo‘linadi.
Kulachokli ozuqa yuvgich panjarali vanna (8) va vint shak­lida joylashgan kurakli val (10)dan iborat (41chizma). Vanna tarnov shaklida metall, beton yoki taxtadan uzunligi 3260 va kengligi 1400 mm qilib yasaladi. Vanna uzunligi bo‘ylab tosh ushlash, loydan tozalash va tayyor mahsulotni saqlash seksi­yalariga bo‘lingan. Vanna har bir kg lavlagiga 0,6–0,8 l suv hi­sobida to‘ldirilib, lavlagi bilan yuklanadi. yuvish jarayoni lav­lagilarni val atrofida aylanishi va siljishi jarayonida yuz bera­di. Yuvilgan lavlagilar chiqish darchasi orqali ishlovni davom ettirishga yuboriladi.